SPLM mutsuz
Sudan’da bütün kartların şu an Washington’ın elinde olduğunu söylemek abartılı değil. ABD, güneyin ayrılmasını isteyen Sudan Halk Kurtuluş Hareketi’ne (SPLM) şartsız desteğini kesmiş durumda. Bu durum, Washington’ın Devlet Başkanı Ömer el Beşir’in Ulusal Kongre Partisi’ne yönelik tutumlarının yumuşaması, yaptırımların kalkması, ilişkilerin iyileştirilmesi ve yakınlaşma imasında bulunması anlamına da geliyor.
Gözlemcilere göre, SPLM’nin siyasi lideri Salva Kiir’in geçen ayki görüşmeleri sırasında Amerika’dan alıştığı ilgiyi görmedi. Ardından, Ulusal Kongre Partisi ve SPLM güneyin ayrılıp ayrılmayacağını belirleyecek referandum konusunda bir Amerikan temsilcisiyle görüştü. Temsilci, SPLM’nin tutumlarını eleştirdi. SPLM’nin bu durumdan hoşnut olmadığına işaret edilirken, bölgedeki kabileler temsilciyi yeni bir savaş çıkarmaya ve güneyin istikrarını bozmaya çalışmakla suçladı.
Kuzey için garanti isteniyor
Görünüşe göre, SPML ve ABD’nin uzun balayı sona eriyor. Amerikalı temsilci, ülkesinin Sudan politikasının sloganları olarak diplomasi, savunma ve kalkınma gibi ilkeleri tekrarlamaya başladı. Bu arada Senatör John Kerry, ABD’nin barışçıl bir yol bulmaları konusunda güney ve kuzeye destek olması gerektiğini söyledi. Amerika’nın eski Sudan temsilcilerinden Andrew Natsios da, Georgetown Üniversitesi’nde düzenlenen ‘Sudan’ın Geleceği’ başlıklı oturumda önemli açıklamalarda bulunarak, kuzeyin güney sınırına asker konuşlandırdığını belirtti. Natsios, Hartum’daki merkezi hükümetin Ukrayna’dan aldığı ve petrol bölgelerinin etrafına konuşlandırdığı ağır silahları kastediyordu. Diğer yandan, SPLM de güçlerini kuzey sınırına doğru hareket ettirerek benzer bir adım atmış durumda.
Sudan’la ilgilenen Amerikalı yetkililer kuzeyde istikrarsızlık istemediklerini belirtiyor. Amerikalılar, petrol zengini güney ayrılacaksa, Kuzey Sudan’ın ekonomik olarak hayatta kalabilmesi için güney tarafından garanti altına alınması gerektiğini biliyor. Zira kuzeydeki ekonomik çöküş savaşa yol açabilir.
ABD çıkarını düşünüyor
Bununla birlikte, böyle bir savaşın patlak vermesinin düşük bir ihtimal olduğunu da söylemek gerek, zira Beşir de Salva Kiir de savaşın ne anlama geldiğini bilen iki askeri yetkili. Bu bağlamda, Ulusal Kongre liderlerinin sert açıklamaları nihai anlaşmada daha iyi şartlar elde edilmesini amaçlayan taktiklerden ibaret. Zira anlaşmadan iyi şartlarla çıkılmazsa, Beşir’e darbe yapılabilir.
Bu arada Natsios ABD yönetimine, güneydeki devletin bağımsızlığına izin vermesi durumunda Hartum’la ilişkileri doğallaştırma tavsiyesinde bulundu. Nihayetinde siyasette değişmezler değil çıkarlar vardır ve şu an Afrika’nın göbeğinde iki başarısız devletin varlığı ABD’nin çıkarına değil. SPLM de Amerikan desteğinin garanti olmadığını anlamış durumda.
Kaynak: Birleşik Arap Emirlikleri gazetesi Beyan, 16 Kasım 2010 Çeviri: Radikal
