Hükümetin yüksek fiyatları düşürmek için yürürlüğe soktuğu et ithalatı, şimdi de mevzuata takıldı. Besilik dana ithalatına izin veren Tarım Bakanlığı'nın ithalat izninin ardından çıkardığı yönetmelikte Avrupa'da uygulanmayan deli dana, brusella, tüberküloz ve IBR hastalığı için test istemesi, ithalatçıları ters köşeye yatırdı. Söz konusu yönetmelik çıktığında çoktan besilik dana alımı yapmış olan ithalatçı firmalar, "Şimdi aldığımız besilik danaları 4 testten geçmediği için Türkiye'ye sokamıyoruz" dedi.
Yönetmelik duvarına takılan bir diğer kesim de Avrupa'dan aldığı hayvanları bulunduğu ülkelerde kesip Türkiye'ye sokmak isteyen ithalatçılar oldu. TIR'lara yüklenip Türkiye sınırına getirilen kesilmiş etler, istenen 4 testin yapılmamış olduğu gerekçesi ile Türkiye'ye sokulmadı. Günlerdir gümrükte bekleyen et ithalatçıları, kapıların 2 gün içinde açılmaması halinde tonlarca etin çürüyeceğini belirtiyor.
20 bin dana kapıda kaldı
Et fiyatlarındaki aşırı artışın ardından gündeme gelen besilik dana ve kesilmiş et ithalatında sıkıntılar artıyor. Et Balık Kurumu'na verilen izin ile başlayan ve daha sonra özel sektöre de verilen besilik dana ithalatında, şimdi de istenen testler sorun oldu. Tarım Bakanlığı'na bağlı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü'nün istediği dört ayrı sağlık testi yüzünden besilik dana ithalatı yapılamazken, kesilmiş etler de gümrük kapılarına takıldı. Satın aldıkları hayvanları kestirip etlerini Türkiye'ye getirmeye hazırlanan et ithalatçıları TIR'larda bekleyen etlerin yurda girişine iki gün daha izin verilmemesi durumunda tümünün bozulacağını açıkladı.
EBK, yaptığı kasaplık hayvan ithalatından sonra ilk besilik dana ithalatı için ihaleyi 14 Haziran'da yapmış, 20 bin danayı kapsayan ihaleyi Hijazi Grubu 16 milyon 750 bin dolar bedelle kazanmıştı. Ancak Hijazi Grubu'nun Uruguay'dan deniz yolu ile getireceğini açıkladığı danalar Türkiye'ye gelemedi. Ankara'da besicilik yapan Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Demir de iki ay kadar önce Macaristan'dan 3 bin 700 dana alımı için bağlantı kurdu. Birlik üyesi çok sayıda besicinin yanı sıra, büyük çaplı alımlar yapan firmaların da besilik dana alımı için arayış içinde olduğunu kimi firmaların hayvan alımı da yaptıklarını anlatan Demir, sorunun Tarım Bakanlığı'nın istediği 4 testten kaynaklandığını açıkladı.
Hesapta test yoktu
Bakanlığın deli dana, brusella, tüberküloz ve IBR hastalığı için test sonuçları istediğini belirten Demir şunları söyledi: "Bu 4 testi, hiçbir Avrupa ülkesi diğerinden istemiyor. Besiciler, yurtdışına hayvan alımı için çıktığımızda yönetmelik hazırlanmamıştı. Çıkan yönetmelikte istenen testler bizim için de sürpriz oldu. Bağlantı yaptığımız ülkelerdeki üreticiler zaten bize mal vermek istemiyorlar. Biz bu testleri istediğimizde malı başka ülke alıcılarına satıyorlar. Bakanlığa bir önerimiz oldu, bu hayvanları getirelim hiçbir hayvanın bulunmadığı ahırlara koyalım testleri biz burada yapalım. Ancak bu konuda hiçbir yanıt alamadık." Macaristan'dan aldığı hayvanları getiremediği için yeniden iç piyasaya yöneldiğini söyleyen Demir, geçtiğimiz günlerde Ardahan'dan 1.300 kadar dana aldığını, ancak fiyatların ciddi oranda yükseldiğini dile getirdi. Ardahan'da danaların canlı olarak kilosu 13, karkas olarak ise 16 lira seviyesinde olduğuna dikkat çeken Demir, Macaristan'dan getireceği danaların ise 6.6 liraya mal olacağını söyledi.
Eroin mi kaçırıyoruz sanki?
Benzer bir sorun karkas et ithalatında da yaşanıyor. Polonya'dan satın aldıkları etlerin Kapıkule Gümrük Kapısında 8 gündür TIR'larda bekletildiğini söyleyen Güler Et'in sahiplerinden Hamza Güler, "Bir-iki gün daha geçerse bu etler bozulacak. Biz bu zararı nasıl karşılarız. Bu durumda hiç kimse ithalat yapmaya cesarete edemeyecek" diye konuştu. Gümrüklerde et dolu 3 TIR'larının olduğunu, yola çıkmış durumda ise 8 TIR'ın olduğu söyleyen Güler, kapıda yaşanan sorunun Tarım Bakanlığı'nın istediği tahlil ve analiz sonuçlarının geç çıkmasından kaynaklandığını söyledi. Polonya'dan 2 bin hayvanı kapsayan bir alım yaptığını anlatan Etbank'ın sahibi Hakan Başer de gümrüklerde yaşanan sorunlar nedeni ile satın aldığı hayvanları kesip etlerini Türkiye'ye getiremediğini söyledi. Gümrükte bekleyen kimi firmaların etlerin bozulmaması için tekrar Avrupa'ya etleri satmak üzere götürdüğü yönünde duyum aldıklarını ifade eden Başer, kapılarda yaşanan sıkıntının aşılmasını beklediklerini ifade etti. Kapılarda yaşanan sorun nedeni ile kesilmiş et ithalatı için bekleyişe geçtiğini söyleyen Emin Et'in Yönetim Kurulu Başkanı Emin Aslan ise "Sanki eroin-esrar kaçakçılığı yapıyoruz. Bu kadar sıkı tedbirler hem maliyetleri artırıyor hem de bizleri bezdiriyor" şeklinde konuştu.
Et ithalatı Ürdünlü Hicazi'yi ihya etti
* EBK'nın canlı hayvan ithalat ihalelerinin neredeyse tamamını Ürdün merkezli Hijazi Grup kazandı.
* Bu güne kadar yapılan 7 ihaleden ikisi iptal edildi.
* Kalan 5 ihalenin 4'ünde en düşük teklifi veren Hijazi Grubu toplamda 66 bin ton canlı hayvan ithalatı için 261 milyon 327 bin 500 dolar teklif verdi.
* EBK kasaplık hayvan ithalatı yanı sıra dondurulmuş et ithalatına da hazırlanıyor. 10 bin ton dondurulmuş et ithalatı ise 12 Ekim'de yapılacak. Referans
