Afganistan'da Seçim=Demokrasi mi?

Seçimler ve öncesindeki kampanyalar, gündelik hayatlarımızın dokusuna sinmiş vaziyettedir.

Demokrasisi hâlâ yeni olan ve toplumun tüm fertlerinin seçme hakkını yeni kazandığı Afganistan için bugün yapılacak olan seçimler alışıldık bir olay değil. Seçimde adaylar Afgan parlamentosunun alt kanadı olan Wolesi Jirga'nın 249 sandalyesi için yarışacak. 2.500'den fazla adayın yarışacağı seçimlerde 400 kadın aday, kendileri için anayasal güvence altına alınmış 68 sandalye için mücadele edecek.

Cumhurbaşkanı Karzai, ocak ayında makamını devralırken ve temmuz ayında toplanan Kabil Konferansı'nda Afganistan'ın, uluslararası toplumun güçlü ve kendine yeterli bir üyesi olmak yolunda ilerleyeceğini söylemişti. Taliban'ın 2001 yılında devrilmesinden bu yana ilk defa Afganların gözetiminde gerçekleşecek olan parlamento seçimleri çok önemli bir ileri adımdır.

Geçen yıl yapılan Afganistan cumhurbaşkanlığı seçimlerinden bu yana hileyi önlemek ve açık ve dürüst oy verme işlemi için aralarında geçen yılki seçime hile karıştırdığı ortaya çıkan 6.000 kişinin yasaklanması, kanunsuz nüfuz teşebbüslerini önlemek için eyalet seçim yetkililerinin bölgeler arasında rotasyonu, seçim pusulalarının ve hassas materyalin izlenmesi ve güvenliğinin iyileştirilmesi, oy sayımı sürecinin düzeltilmesi, seçimin Afgan gözlemciler, aday temsilcileri ve uluslararası gözlemciler tarafından izlenmesinin sıkılaştırılması ve seçim merkezi listelerinin sürecin çok daha başlarında ilan edilmesinin de olduğu çok sayıda tedbir alınmıştır.

Amerika Birleşik Devletleri, çatışmaların devam ettiği, seçim komisyonları gibi kurumların halen gelişme aşamasında olduğu ve okur yazar oranının çok düşük olduğu bir ülkede seçim yapmanın lojistik ve güvenlik zorluklarını anlamak gerektiğinin önemli olduğunu düşünmektedir. Zorlukların farkındayız ve Afgan ulusal güvenlik güçlerinin seçimlerin güvenliğini sağlama konusundaki performansı bize cesaret vermektedir.

Aynı şekilde Birleşik Devletler, Afgan halkının iradesini temsil eden güvenilir ve şeffaf seçimler için düzgün bir ortam yaratmak yolunda tedbirler uygulayan Afgan hükümeti güvenlik güçlerinin seçim kurumlarının cesareti, iradesi ve kararlılığı karşısında cesaretlenmektedir.

Afganistan'da Taliban yönetiminden bu yana kadın hakları artmaya devam ediyor olsa da siyasal sürece kadınların katılımını artırmayı sürdürmeye devam etmeliyiz.

Seçim kampanyası posterlerinin başkentin yollarını, trafik kavşaklarını ve kaldırımlarını tıka basa doldurduğu ve spontane gösterilerin yapıldığı Kabil'de yedi çocuk annesi ve 41 yaşındaki Rangina, yarıştan çekilip siyaseti unutmak daha kolay olsa da adaylığı bırakmayacağını söyledi. Rangina, "Beni motive eden, bu bölgede yaşayan insanların yoksulluğu ve ihtiyaçları oldu." diyor ve ekliyor: "İnsanlar temel hakları için daha güvenli bir ortama susamış durumdalar."

Bu seçimlerin mükemmel olmasını beklemiyoruz ve Afganistan'ın demokratik dönüşümünü başarıyla tamamlayabilmesi için önümüzde daha yapacak çok iş olduğunun farkındayız. Bunun gerçekleşmesi için seçimler bittikten sonra uluslararası toplumun tamamen Afganistan'ın yeniden yapılandırılmasıyla meşgul olmaya devam etmesi gerekmektedir. Birleşik Devletler, Türkiye'nin Afganistan'a güçlü bağlılığını ve Afganları daha güvenli, daha iyi eğitimli ve daha müreffeh kılmak yolundaki önemli katkılarını takdir etmektedir. Umudumuz ve beklentimiz odur ki Birleşik Devletler ve Türkiye'nin Afganistan'daki yakın işbirliği devam edecektir.

Afganlar seçim kurumlarını ve demokrasilerini kuvvetlendirmek yolunda büyük irade ve kararlılık göstermektedir. Dışişleri Bakanı Clinton seçimleri önemli bir kilometre taşı olarak tarif etmiş ve şunları söylemiştir: "Afganistan hükümetinin yeterli güvenlik tedbirleri almasını ve adayların ve seçmenlerin, özellikle kadınların tam katılımını sağlamasını ve seçim sürecinin Afgan halkının demokratik iradesini yansıtmasını güvence altına almasını teşvik ediyoruz."

Bugün sandık başına gidecek olan Afganistan halkı, demokratik ülkeler toplumunun tam ve bütün haklara sahip bir üyesi olmak arayışında kararlıdır. Afganistan halkı hepimiz için ilham kaynağı olmalıdır.

Douglas SillIman - ABD Büyükelçiliği Maslahatgüzarı

Kaynak: Zaman

Afganistan'da Seçim=Demokrasi mi?

İstikrarlı demokrasilerde yaşayan Amerikalılar ve Türkler bazen anayasal güvence altına alınmış ve kıymeti haiz olan kendi hükümetlerini seçme hakkını muhakkak addederler.