Dolar

34,9466

Euro

36,7211

Altın

2.977,22

Bist

10.125,46

İngiliz basınından özetler

İngiliz basınından özetler (14 Eylül 2010):

15 Yıl Önce Güncellendi

2010-09-14 10:53:00

İngiliz basınından özetler

Türkiye'deki anayasa değişikliği referandumunun sonuçları İngiltere gazetelerinde geniş yer buluyor bu sabah.

Guardian konuyu başyazısında ele almış. Değişikliklerin İslamcı bir gündemden ziyade insan haklarını öne alan bir gündeme işaret ettiğini belirten gazete, ancak yine de ülke içinde bu yöndeki kaygıların devam ettiğini vurguluyor.

Guardian ise Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve hükümetini icraatları ile değerlendirmek gerektiğini savunuyor ve icraata ilişkin şu bilançoyu çıkarıyor:

"Geçmişi baskı ve askeri darbelerle dolu bir ülkede sessiz bir devrim gerçekleşiyor. Üstelik bu devrim kansız ve demokratik bir şekilde hayata geçiyor. İktidarın, 1960'tan beri dört hükümeti deviren generaller ve yargıçların elinde toplandığı sistem demokratik bir uzlaşı ile değiştiriliyor."

"Türkiye'nin dış politikası da, Avrupa Birliği sonsuza kadar kapıda bekletse bile, büyük mesafe katediyor. Rusya ve İran gibi geleneksel rakipleri, onun bölgedeki uzlaştırıcı rolünden övgüyle söz ediyor."

"Ayrıca Türkiye Mavi Marmara olayının ardından, bir yandan Gazze'de hapsolmuş Filistinlilerin davasına destek olurken bir yandan da İsrail ile ilişkilerini sürdürmesini bildi. Türkiye attığı her adımla, hem demokratik standartları ve ekonomi yönetimiyle Avrupa'ya yaklaşıyor, hem de Orta Doğu'daki bağlarını güçlendiriyor. Bu alkışlanmalı."

Financial Times da Türkiye'deki anayasa değişikliğini başyazısında değerlendirmiş. Reformların memnuniyet verici olduğunu belirten gazete, Anayasa Mahkemesi ve Hakimler Savcılar Yüksek Kurulu'nun yapısı ile ilgili değişiklikler konusunda ise bazı kaygılarını dile getiriyor. Bu kaygının laiklikle ilgili olmadığının altını çizen gazete şöyle devam ediyor:

"Asıl kaygı, değişikliklerin zaten bir hayli güçlü olan yürütmeyi daha da güçlendirirken bazı devlet organlarını zayıflatması. Geçmişte hükümetlerin elllerindeki gücü nasıl kullandığını ordu denetlerdi. Ancak şimdi doğru bir şekilde ordu zayıflatıldı."

"Dolayısıyla artık daha güçlü demokratik kontrol mekanizmalarına ihtiyaç var. Bu rolü genelde basın ve yargının üstlenmesi beklenir. Ancak Doğan Medya Grubu'na 2009'da siyasi güdülerle kestiği 2,5 milyar dolarlık cezada da görüldğü gibi AKP'nin basın özgürlüğü karnesi zayıf. Erdoğan'ın partisi bir de yargıyı kendi adamlarıyla doldurma yoluna giderse Türk demokrasisi için hayra alamet olmaz."

Financial Times anayasa referandumuna dünya sayfalarında da yer veriyor ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın söz verdiği yeni anayasa konusunda nasıl bir strateji izleyebileceğini analiz ediyor. Dikkat çeken satırlar şöyle:

"Erdoğan'ın önündeki seçeneklerden biri, Pazar gecesi söz verdiği gibi, reformlar konusunda geniş bir uzlaşı arayışına girmek. İkincisi ise partisinin seçim bildirgesinden alacağı maddeleri değişiklik önerileri olarak sunmak ve sadece kendi partisinin seçmenine seslenmek."

"Bu türden bir insiyatif muhalefet için tam bir kabus olur. Zira yargı reformunun, Erdoğan'ın gizli İslamcı gündemini gerçekleştirmesine olanak tanıyacağını düşünüyorlar. Zaten şimdiden yeni anayasının asıl amacının Erdoğan'ı Amerikan tarzı bir başkanlığa taşımak olduğundan şüpheleniyorlar."

"AKP ise Türkiye'nin laik kurumlarının altını oymak gibi bir niyeti olmadığını beyan ediyor. Ama yine de 2001 seçim kampanyasını hazırlarken, referandumun bölge bölge ortaya çıkardığı tabloyu dikkate alacak gibi görünüyor."

Times gazetesi başyazısında anayasa değişikliğini Türkiye'nin sağlıklı bir demokrasi olarak geleceği açısından önemli bir adım olarak nitelendiriyor. Ancak bazı kaygıları var.

"Referandum sonucu Erdoğan'ın İslamcı kökenli hükümetine büyük bir destek anlamına geliyor. Türkiye'nin Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki müttefikleri için sorun da burada başlıyor."

"Adalet ve Kalkınma Partisi'nin dini hassasiyetleri Türkiye'yi görülmemiş bir refah dönemine sokmasına engel olmadı. Ancak İran ile ilişkileri ve İsrail ile zıtlaşması dışarıda kaygı yaratırken, ülke içinde de sinsi bir İslamcılıktan yakınılıyor."

"Türkiye bu hafta daha güçlü bir demokrasi olma yönünde önemli bir adım attı. Avrupa Birliği'nin değişiklikleri memnuniyetle karşıladığını açıklaması da doğruydu. Ancak Brüksel daha fazlasını yapabilir."

"Türkiye'ye üyelik şansını şüpheye yer bırakmayacak bir şekilde sunarak, bu kutuplaşmış ülkenin Doğu'ya olduğu kadar Batı'ya doğru da yürümesini de cesaretlendirebilir."

bbc

Haber Ara