Büyük Arabulucu

Kaçırılan Gilad Şalit’in ağır bir biçimde yaralanmış olmasından hatta ölmüş olmasından korkuluyordu. Türkiye yardım edebilir miydi? Telefon görüşmeleri yapıldı ve Türkiye’den bu konuda yardım istendi. Şalit hayattaydı ve Hamas, Şalit’e saygılı bir biçimde davranacaklarına dair Türklere söz verdi.

Bir zamanlar İsrail’le dost olan Türkiye’nin bu ülke ile olan ilişkileri İsrail komandolarının Gazze’ye insani yardım malzemesi götüren Türk gemilerine saldırması ve 9 Türk vatandaşını öldürmesinden sonra kötüleşmeye başladı. Fakat buna rağmen Türkiye halen, Şalit’in serbest bırakılması amacıyla lobi faaliyetlerine devam ediyor.

Türkiye’nin İsrail’le arasının bozulması, Batı’da, 2002’den beri Türkiye’yi yöneten ılımlı İslam partisi olan AK Parti yönetimi süresince Türkiye’nin doğuya doğru kaydığı şeklinde yorumların yapılmasına sebep oldu. İran’ın şüpheli nükleer çalışmalarını askıya almaya yanaşmamasına rağmen Türkiye’nin İran’la ilişkilerini iyi düzeyde tutması özellikle endişeleri artırmış durumda. Fakat Nisan 2007’de Türkiye, İran tarafından tutuklanan İngiliz Kraliyet Donanmasına ait mensup 15 denizcinin bırakılması için arabuluculuk yaptığında hiç kimse şikâyetçi değildi. Benzer şekilde Mayıs ortalarında, İran’da casusluk yaptığı için tutuklanan Fransız öğretmen Clotilde Reiss’in Ahmet Davutoğlu’nun bireysel çabalarıyla bırakılmasının sağlanması da Fransa’yı memnun etmişti.

Türkiye; İran, Irak, Afganistan ve Orta Asya’dan gelen yüzlerce siyasî mülteci için birinci sığınak. Bunlar arasında, zina suçlamaları sebebi ile recm cezasına çarptırılan Sakine Muhammed Aştiyani’nin davasına bakan İranlı avukat Muhammed Mustafa da var. Muhammed Mustafa ölüm tehditleri aldıktan sonra bu ayın başlarında Türkiye’ye uçtu, sonrasında da Norveç’e gitti. İran, Brezilya’dan Sakine için gelen iltica teklifini reddetmesine rağmen şimdilerde Türkiye, Sakine’nin davasını üstlenmiş durumda. İran, Irak sınırına yakın bir yerde casusluk faaliyeti yaptığı gerekçesiyle üç Amerikalıyı da tutuklamıştı. O tarihten beri, Tahran’ın kötü bilinen bir hapishanesi olan, Evin hapishanesinde çürüyen bu üç Amerikalının bırakılması için Türkiye İran’a baskı uyguluyor.

Türkiye’nin arabulucu yetenekleri Afrika’da bile heyecan uyandırdı. Ahmet Davutoğlu, Botswana’nın Namibia ile olan toprak anlaşmazlığını çözmek için kendisinden yardım istediğini açıkladı. Bu olay Davutoğlu’nun gururunu okşamıştı, ancak kendisinin de itiraf ettiği gibi, bu durum onu bir hayli şaşırtmıştı.
(The Economist, 19 Ağustos 2010)

Büyük Arabulucu

Haziran 2006’da, genç bir İsrailli askerin Hamas tarafından esir edilmesinden hemen sonra, İsrail’in Türkiye büyükelçisi, Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’a gece yarısı bir ziyarette bulundu.