HSYK'nın gerekçesi boş çıktı

HSYK'nınErgenekondavasına müdahale gerekçesi çöktü
Bu illerin adalet komisyonlarından iletilen yazılarda, 'yeni mahkeme kurulması ve hâkim atanması' istekleri dikkat çekiyor. Ancak Kurul, bunların yerine iş yoğunluğu önceki yıllara göre azalan özel yetkili mahkemelere atama yapmaya çalışıyor.

Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK), Ergenekon, Balyoz, faili meçhul cinayetler gibi kritik davaların görüşüldüğü mahkemelere müdahale için öne sürdüğü 'iş yükü ve hâkim ihtiyacı' gerekçelerinin gerçeği yansıtmadığı anlaşıldı. Kurul'un, iş yükü çok daha fazla olan 50'nin üzerinde il ve ilçe mahkemesinden gelen talepleri yok saydığı belirlendi. 2010 Haziran'ına kadar Kurul'a gönderilen yazılarda, yeni mahkeme kurulması ve hâkim atanması talepleri dikkat çekiyor. Edinilen bilgilere göre bu talepler, söz konusu il ve ilçelerin adlî yargı adalet komisyonları ile mahkeme hâkimlerinden Kurul'a ulaştı. Ancak HSYK, bunları göz ardı ederek, hâkim ve savcı sayısı tam olan kritik davaların mahkemeleri üzerinde yoğunlaştı.

HSYK'nın gerekçesi, kendi kararıyla da çelişti. Kurul, 24.2.2009 tarihli kararında özel yetkili ağır ceza mahkemelerindeki dava ve soruşturma sayısını yıllık 350 olarak belirlemişti. Bu rakamın üzerindeki sayı iş yükü olarak görülüyor. Ancak İstanbul'daki özel yetkili mahkemelerin istatistiklerine bakıldığında yoğunluğun düştüğü göze çarpıyor. Bu mahkemelere 2007'de 429 iş gelirken, 2009'da rakam 248'e düştü.

Alınan bilgilere göre 50'nin üzerinde il ve ilçe mahkemesinden Kurul'a yazı geldi. Söz konusu mahkemelerin yazıları, 2010 yılı Haziran ayında yapılan müstemir (devamlı) yetki ile mahkeme sayılarının gözden geçirilmesine ilişkin çalışmalar kapsamında gündeme geldi. Ancak HSYK sadece özel yetkili mahkemelerin yazılarını uygulamaya koymak istedi.

Bu kapsamda çeşitli illerin adli yargı komisyon başkanları ve mahkeme hâkimleri Kurul'dan yeni mahkeme ve üye talebinde bulundu. Talepte bulunan komisyon başkanları ve mahkemeler, ağır ceza, çocuk, asliye hukuk, ticaret, iş, sulh hukuk, sulh ceza ve icra mahkemesi talebinde bulunuyor. Bu il-ilçelerin ve ilgili mahkemelerin Adana, Ankara, İstanbul-Bakırköy, Denizli, Diyarbakır, Elazığ, Eskişehir, Gebze, Kadıköy, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Mersin, Muğla, Samsun, Sincan, Şanlıurfa, Trabzon, Adıyaman, Akhisar, Alanya, Bafra, Bergama, Çankırı, Çarşamba, Çorum, Ereğli (Konya), Erzincan, Giresun, İskenderun, Karabük, Karaman, Kars, Kastamonu, Kırşehir, Manavgat, Nazilli, Nevşehir, Osmaniye, Salihli, Silifke, Silivri, Söke, Tarsus, Ünye, Van, Ağrı, Elbistan, Hınıs olduğu belirtiliyor.

Kurul'un ilgilenmediği 50 mahkemenin talepleriyle ilgili ilginç bir gerekçesi var: Özel yetkili mahkemelerden takviye istenmesi. Sadece Ergenekon ve Balyoz davalarına bakan İstanbul'daki özel yetkili mahkemelere ilişkin talepleri gündemine alan, Adalet Bakanı ve müsteşarı dışındaki kurul üyeleri, 'iş yükü var' denilen bu mahkemelerdeki görevli 8 hâkimi de görevden almak istedi. Kurul, bunların yerine kendilerinin belirleyeceği 12 hâkim atamayı planladı. Ancak 'korsan kararname'ye kurul başkanı olarak Adalet Bakanı müdahale edince plan akim kaldı.

'İş yükü ağır özel yetkililere üye atayalım' denilen mahkemelerin de Kurul'un belirlediği limitin altında çalıştığı belirtildi. HSYK, 2009'da 74 sayılı kararı ile CMK 250. madde ile görevli özel yetkili ağır ceza mahkemelerinin yıl içerisinde bakması gereken yeni iş sayısını 350 olarak belirledi. Rakamlara göre İstanbul özel yetkili mahkemeleri mevcut iş durumları itibarıyla Kurul'un belirlediği iş miktarından daha az bir rakamla çalışıyor. Bütün bunlara rağmen Kurul üyeleri, İstanbul özel yetkiliağır ceza mahkemesibaşkanlarının iş durumu gerekçesine dayalı taleplerini dayanak göstererek, kritik davalara bakan mahkemelere üye takviyesi yapmak istedi.

HSYK'nın Yargıtay ve Danıştay'dan gelen üyelerinin korsan kararnameyi gündeme getirmesi sonrası Adalet Bakanlığı, 'Özel yetkili mahkemelerin yapısı tamamen değiştirilmek isteniyor. Yargıya doğrudan müdahale var.' diyerek 2010 yaz kararnamesi taslağını geri çekmişti. HSYK'dan yapılan açıklamada ise, İstanbul özel yetkili ağır ceza mahkemelerinden iş yükü yoğunluğu sebebiyle yeni hâkim atanması talepleri geldiği belirtilerek, bu taleplerin karşılanması amacıyla atama yapılmak istendiği açıklanmıştı. Ancak Kurul üyelerinin iş yükü gerekçesinin kritik davalara müdahale için kılıf yapıldığı kaydedildi.

Kurul, kendi kararını yok saydı

HSYK, 24.2.2009 tarih, 74 No'lu kararında özel yetkili ağır ceza mahkemelerinin yıl içinde yeni gelen iş sayısını 350 olarak belirledi. Bu rakamın üzerindeki sayı iş yükü olarak görülüyor. Ancak İstanbul özel yetkili ağır ceza mahkemelerine 2007-2009 yılları arasında yeni gelen iş sayılarına bakıldığında düşüş göze çarpıyor. Bu mahkemelere 2007'de 429 iş gelirken, 2009'da ortalama 248 iş geldi. İş sayısı düşmesine rağmen Kurul, bu mahkemelerin hâkim sayısını artırdı. İstanbul'da özel yetkili mahkemelerde 2007'de 20 hâkim görev yaparken, 2009'da bu sayı 22 oldu.

ZAMAN

HSYK'nın gerekçesi boş çıktı

Korsan kararname için, kritik davalara bakan mahkemelerdeki iş yükünü gerekçe gösteren HSYK'nın, 50'yi aşkın il ve ilçenin taleplerini yok saydığı ortaya çıktı.