Ne kadar biliyorlar?

Turgut Alp Boyraz / TIMETURK

Bu yazı dizisindeki ilk makale, web sitelerinin nasıl rutin bir şekilde hareketlerinizi izleyip ve kişisel bilgilerinizi nasıl şaşırtıcı bir çoklukta toplayıp taşıdığı hakkındaydı. Journal, 50 kadar siteyi incelemiş ve bu sitelerin toplam 3,180 gizli izleme yaptığını tyespit etmiş.

Bazı izleme dosyaları kişinin şifrelerini dahi kaydediyor ve bunları inceleyerek sosyal çevrenizi araştırıp hakkınızda ipucu toplamaya çalışan şirketlere aktarılmak üzere bir veri tabanında topluyor.

Journal’ın araştırmasına göre, yetkilendirilmiş veri toplama şirketleri bu web sitelerini kullanarak, yaş, cinsiyet, ırk, posta kodu, gelir seviyesi, medeni durumu, sağlık durumu ve en son yaptığı alışveriş, en sevdiği film, TV shov gibi özel bilgileri bu sitelerden elde edebiliyorlar. Bazı web siteleri, kişi bunları silmiş olsa bile takibe devam edebiliyor.

Bu incelenen sitelerin ful listesi orada var. Bunlardan en sırnaşık olanı dictionary.com ve msn.com. Bu sitelerden her biri 200 izleme dosyasına sahip. Bu bağlamda en az sırnaşık olan siteler ise, craigslist.org ve wikipedia.org.

Avrupa genelde bu özel hayatın gizliliği noktasında ABD’den daha sıkı kurallara sahip. Ama neticede bu bilgiler bir gün polis tarafından da kullanılabilir. Bu düşünceyle buna tölerans gösteriliyor belki ama buna duyulan tepkide tüm Avrup’da artıyor.

Uzmanlar özel hayatın gizliliği ilkesinin, dijital ortamda da uygulanması gerektiği yönünde görüş bildiriyorlar.

Ama ne var ki, bunu yapmanın önünde bazı teknik zorluklar var. Ve hükümetlerde buna şimdilik pek hevesli görünmüyor.

İnternet kullanıcılarına tavsiye edilen, bu izleme sitelerinden haberdar olup, internette tıklama yaparken iki kere düşünmesi.

Ne kadar biliyorlar?

Geçen hafta Wall Street Journal, “Ne biliyorlar?” diye bir yazı dizisi yayınladı. Genel konu kişisel verilerin gizliliğiydi. Ya da daha doğrusu, dijital dünyada kişisel gizliliğin yokluğu.