‘Hasta Hakları’nı almak için EVET...

Malumunuz 12 Eylül 1982 Anayasası’nın bazı maddelerinin değiştirilebilmesi için 30 yıl sonra tam da 12 Eylül Pazar günü halkoylamasına sunulacak.

Bu yazımızda Anayasa değişikliğinin hasta haklarıyla ilgili maddeleri üzerinde kısaca durmak istiyorum.

Anayasanın 10. maddesine, “Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz” ifadesi eklendi.

Bu madde ile özel gruplara yönelik olarak pozitif ayrımcılık yapıldığı söylenebilir. Böylece toplum ve kanunlar nezdinde edilgen konumda olan insanların etken konuma yükseltilmesi çabası olduğunu görmek mümkün. Dezavantajlı olarak görülen bireylerin bu düzenleme ile Anayasal bir hakka kavuşmaları hakikaten önemli bir düzenleme diye düşünüyorum.

Anayasanın 20. Maddesine ise, “Herkes, kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir. Kişisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla işlenebilir” ifadeleri eklendi.

Bildiğiniz gibi sağlık, sosyal güvenlik, bankalar, telefon operatörleri vb bir çok kurum ve kuruluş insanların en mahrem diyebileceğimiz bilgilerini kayıt altına almakta. Hatta bu bilgileri çeşitli ortamlarda depolamaktadır. Her an bu bilgiler yetkili veya yetkisiz kişiler tarafından görülebilmekte ve üçüncü kişilerle paylaşılmaktadır. Tam burada bu Anayasal koruma devreye giriyor ve mahrem bilgilerimizin bırakın kamuoyuyla paylaşılmasını, rızamız olmadan işlenmesinin önüne geçiyor. Bu konuda çeşitli düzenlemeler olmasına rağmen konunun Anayasal teminat altına alınması altı çizilmesi gereken bir durumdur.

Anayasanın 74. maddesine şu fıkralar eklendi: “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir.”

Kişinin en temel haklarından birisi de bilgi edinme hakkıdır. Son zamanlara kadar bir kurumdan bilgi talep ettiğinizde yasak kardeşim bilgi veremeyiz denirdi. Ama artık bu konuda da çok güzel gelişmeler oldu. Çeşitli kanunlar yürürlüğe girdi ve devlet sırrı olmayan her konuda kurumlara çeşitli yollarda ulaşarak bilgi talep edilebilmektedir. Bilgiye ister yazılı bir dilekçe ile, ister internet üzerinden istersek de telefonla ulaşılabilmekte. Yalnız bazen kurumlar bazı bilgileri vermek istemiyorlar veya işi savsaklayıp bilgi vermekten imtina ediyorlar. İşte tam da bu noktada kamu denetçisi devreye girecek ve kuruma gerekli müdahaleyi yapacaktır. Böylece bilgi edinmenin önündeki bütün engeller kalkacaktır diye düşünüyorum.

Anayasanın 84. maddesine Kamu Denetçiliği, (Ombudsmanlık) uygulaması eklendi.

Vatandaş olarak herhangi bir kamu kurumundan hizmet aldınız ve sonucunda aldığınız hizmetten memnun kalmadınız. En temel haklarınızdan olan şikayet ve dava hakkınızı kullandınız. Sonucundan yine tatmin olmadınız. O zaman kamu denetçisine başvurarak hakkınızı talep etme imkanı olacak. Vatandaş olarak yaşadığınız sıkıntının hala çözülmediğini düşünüyorsanız bu seferde Anayasa Mahkemesine kişisel başvuru yapabileceğiz. Efendim hep ana muhalefet mi başvuracak biraz da biz başvuralım değil mi?

Sonuç olarak bu Anayasa değişikliği hasta hakları bağlamında bir çok hakkı Anayasal teminat altına almakta ve yeni hakları gündemimize getirmektedir. Bu konuyu parti olayı gibi görmememiz gerekir. Tam tersine hasbelkader önümüze kadar gelen bu hakları alabilmek için vatandaşlık görevimizi yerine getirmek gerekir diye düşünüyorum.

Akçader

‘Hasta Hakları’nı almak için EVET...

Bu konuyu parti olayı gibi görmememiz gerekir. Tam tersine hasbelkader önümüze kadar gelen bu hakları alabilmek için vatandaşlık görevimizi yerine getirmek gerekir diye düşünüyorum." Mehmet Kaymakçı yazıyor...