'Bu belgeler savaş suçunun kanıtı'

Hükümetlerin ve diğer kuruluşların görev suistimallerine ilişkin sızan belgeleri kamuoyuna duyuran Wikileaks internet sitesi, ABD ordusunun Afganistan savaşına ilişkin yaklaşık 90 bin belgeyi yayınladı.

Afganistan'da sivil ölümlere yol açan bildirilmeyen olaylardan, Taliban isimlerine yönelik gizli operasyonlara kadar çok sayıda bilginin yer aldığı gizli belgelerin yayınlanmasına Beyaz Saray tepki gösterdi.

Sitenin erken ulaşım olanağı tanıdığı Amerikan, İngiliz ve Alman basınınında hemen yer bulan belgelerde, Amerikalı yetkililerin, militanların önde gelen isimleri ve terör odakları olduğunu düşündüğü hedeflere gizli ABD özel operasyon birliği Görev Gücü 373'ün düzenlediği saldırıların ayrıntıları yer aldı. Belgelere göre, bu gizli operasyonlarda istenmeyen Afgan sivil ölümleri meydana geldi.

Örnek olarak, liste halinde yayınlanan gizli operasyonlardan birinde, El Kaide'nin önde gelen askeri komutanı olarak tanıtılan, Pakistan'ın Afganistan sınırında üstlendiği belirtilen Libyalı Ebu Leyt el Libi'nin hedef alınması sırasında 6 militanın yanısıra hepsi çocuk 7 sivil de öldürüldü.

İngiliz The Guardian gazetesi bu belgelere göre, Taliban ve El Kaide'nin önde gelen 2 bini aşkın unsurunun "öldürüldüğünü ya da ele geçirildiğini" duyurdu.

Amerikan The New York Times gazetesine göre, Amerikan askeri yetkilileri ve diplomatları arasındaki görüşmelerin, değerlendirmelerin de yer aldığı belgelerde, ABD'nin, müttefiki Pakistan'ın istihbarat örgütünün Afgan direnişine destek vermesinden endişe ettiği yer alıyor.

The New York Times'a göre belgelerde, Pakistan'ın "istihbarat teşkilatının temsilcilerinin, Afganistan'da Amerikan askerleriyle savaşacak, hatta Afgan liderlerine suikast düzenleyecek militan grupları organize etmek için Taliban ile doğrudan görüşmesine" izin verdiğinden bahsediliyor.

Bu konudaki belgeleri İngiliz The Guardian gazetesi de "Amerikalı yetkililerin, Pakistan istihbarat servisleri ile Taliban arasındaki suç ortaklığına ilişkin kesin kanıt bulamadığı" şeklinde yorumladı.

Alman Der Spiegel dergisi de belgelerde, Taliban saldırılarına karşı Afgan güvenlik güçlerinin çaresiz kurbanlar olarak görüldüğünü, Alman askerlerinin konuşlandığı Afganistan'ın kuzeyinde tehdidin arttığının yer aldığını kaydetti.

Bu arada Wikileaks, çoğunu uzmanların siyasilere danışmanlıklarında kullandığı, cephedeki alt düzey yetkililerin "ham istihbaratı" olarak nitelediği sızan bu belgelerin, "genelde çok üst düzeydeki operasyonları" da kapsamadığını bildirdi.

Yaklaşık 15 bin raporun yayınlanmasını da, "kaynaklarının sürece zararın azaltılması talebiyle" ertelendiğini belirten Wikileaks, yeni değerlendirmelerin ardından bu belgeleri de yayınlayabileceklerini açıkladı.

Öte yandan, Beyaz Saray da sızdırılan belgelerin açıklanmasını kınayarak, bunun Amerikalıların ve ortaklarının hayatlarını riske attığını bildirdi.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Emekli Genaral Jim Jones, belgelerin Ocak 2004'ten Aralık 2009 kadarki sürece, eski Başkan George Bush dönemine, yani Başkan Barack Obama'nın yeni stratejisini açıklamasından önceki döneme ait olduğuna işaret etti.

Açıklanan belgeleri taramanın günler alabileceğine işaret eden bazı yetkililer de, belgeleri kimin sızdırdığından emin olmadıklarını belirttiler.

WIKILEAKS İNTERNET SİTESİNİN KURUCUSU ASSANGE'DEN AÇIKLAMA

Gizli bilgi ve belgeleri yayımlayan WikiLeaks adlı internet sitesinin kurucusu Julian Assange, "sızan belgelerin savaş suçu kanıtı niteliğinde olduğunu" söyledi.

Assange İngiltere'nin başkenti Londra'da yaptığı basın toplantısında, "savaş suçu kanıtı niteliğindeki bu belgelerin, suç olup olmadığına ancak mahkemenin karar verebileceğini" kaydetti.

WikiLeaks'in dün yayımladığı ve Amerikan New York Times gazetesi, Alman Der Spiegel dergisi ve İngiliz Guardian gazetesinin bugünkü sayılarında yer verdiği belgelerde, Afganistan'da bildirilmeyen ve kayıtlara geçirilmeyen sivil ölümler olduğu belirtiliyor.

Belgelerde ayrıca, Amerikan özel kuvvetlerinin Taliban liderlerinin yakalanması için oluşturduğu özel timlere ilişkin bilgiler aktarılıyor ve Pakistan'ın Taliban'a destek verdiği iddiası yer alıyor.

Julian Assange, ellerinde birçok ülkelere ait başka belgeler de olduğunu belirtti, ancak bunlarla ilgili detay vermedi.

AA