Obama: Soruşturma aleyhinize dönebilir

Mavi Marmara gemisine saldırıyla rayından çıkmış Türk-İsrail ilişkilerini normalleşmek için ABD’nin telkiniyle Brüksel’de gerçekleşen gizli görüşmenin ardından gelen mesajlar, Türkiye’nin ön koşullarını umursamayan İsrail’in yaptıklarının yanına kar kalacağını gösteriyor. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile İsrail Ticaret Bakanı Benyamin Ben Eliezer arasında Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman’dan habersiz yapılan görüşmenin koalisyonda yol açtığı çatlağı giderip Türkiye’nin özür ve tazminat talebini reddederken ABD Başkanı Barack Obama’nın Ankara’ya ‘uluslararası soruşturma talebinden vazgeçmesini tavsiye ettiği öne sürüldü. İsrailli gazetelerin Londra’da Arapça çıkan El Hayat’ır haberine dayanarak Obama’nın, Kanada’daki G20 zirvesi sırasında görüştüğü Başbakan Tayyip Erdoğan’a insani yardım gönüllüsü dokuz Türk’ün öldürüldüğü gemi baskınıyla ilgili uluslararası soruşturmanın Türkiye için kötü sonuç doğuracağı uyarısı yaptığını öne sürdü. İddiaya göre görüşmede Obama, uluslararası soruşturmanın gemideki bazı yolcular ya da İnsani Yardım Vakfı üyelerine yönelik suçlamalara yol açabileceği ve Türkiye’nin bu talebinin iki tarafı keskin kılıca dönüşeceğini bilmesi gerektiğini’ söyledi.

New York Times: İşler yolunda
Hal böyle olunca Yahudi devleti ile ilişkileri düzeltmesi için ABD baskısı altındaki Türkiye’nin İsrail’in özür dilemesi, el konulan gemileri iade edip tazminat ödemesi, uluslararası soruşturma açılması ve Gazze’ye ablukanın kaldırılması taleplerinden çark edip etmeyeceği konuşuluyor. Tam da bu noktada New York Times gazetesi ‘herşeye rağmen iki eski müttefik arasında işlerin yolunda gittiği’ yorumunu yaptı. Ankara’nın ihale ettiği insansız uçaklarla ilgili eğitim proğramı çerçevesinde Türkiye’den askeri ve sivil heyetlerin halihazırda İsrail’de olduğunu not eden gazete, siyasi ve diplomatik krizlere rağmen ticari işbirliğinin sürdüğünü vurguladı. Gazeteye konuşan İsrailli bir yetkili, 190 millon dolarlık insansız uçak anlaşmasının iptal edilmediğini, tekstilden sulama sistemlerine kadar geniş alanda geçen yıl 3 milyar doları bulan sivil ticaretin devam ettiğini belirterek “Her şey planlandığı gibi gidiyor. Değişiklik yok; herşey normal” dedi. İsrail Türkiye İş Konseyi Başkanı Menaşe Karmon da, ticari işbirliğinin kesilmediğini ama özellikle İsrailli şirketlerin siyasi cephede ne olacağını görmek için bekleme moduna girdiğini kaydetti.

Bağış: Normalleşme İsrail’e bağlı

Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış ise, dün İstanbul’da Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı‘da düzenlenen bir forumda İsrail ile Türkiye arasındaki ilişkilerin geleceğinin, İsrail’in adımlarına bağlı olacağını belirterek “İsraillilerin düşünmesi gerekiyor; Türkiye’yi kaybetmeyi hakikaten göze alabilirler mi? Biz onları kaybetmek istemiyoruz, ama onlar da bizi kaybetmek istiyorlar mı, bunu iyi düşünmeliler” diye konuştu.

Bu arada 2003’de Gazze’de ev yıkımını önlemek için kendini canlı kalkan yapınca İsrail buldozerinin ezdiği Amerikalı hak savunucusu Rachel Corrie’nin ebeveyni Cindy ve Craig Corrie, ABD’nin BM Daimi Elçisi Susan Rice’a mektup yazıp İsrail’in Mavi Marmara ile ilgili güvenilik soruşturma yapamayacağını kaydetti. Mektupta ABD’nin kızlarının ölümüyle ilgili güvenlik ve şeffaf bir soruşturma yapılmasını sağlayamadığını hatırlatan çift, “Kişisel deneyimimiz gösterdi ki İsrail uygun bir soruşturma yapamaz, ABD de böyle bir soruşturma konusunda İsrail’i zorlayacak yeteneğe sahip değil” dedi. (Haaretz, Ynet, nyt)

Radikal