Times: İsrail-Türkiye ticareti zayıflıyor
İsrail'le Türkiye arasındaki arasındaki anlaşmazlık ticarete zarar verdi..
16 Yıl Önce Güncellendi
2010-06-11 09:13:00
Türkiye'de siyasetle ticaretin el ele yürüdüğünü, bakanların yurtdışına işadamları ordusuyla çıktıklarını aktaran gazete, aslında iki ülke arasındaki ticari bağların, ikili ilişkilerin bozulmasıyla zayıflamış olduğuna dikkat çekti.
2008'de 3,5 milyar doları bulan ikili ticaret hacmi, geçen sene yüzde 30 düşüş sergiledi.
Ticaret söz konusu olduğunda, açık şekilde asıl muhtaç durumda olan ortak, İsrail. Dahası, Türkiye Arap ülkeleriyle ticareti artırıyor, daha dün Lübnan, Suriye ve Ürdün'le yeni bir ticari anlaşmaya vardıklarını ilan etti.
İsrail'le özellikle savunma anlaşmaları da anlaşmazlıktan payına düşeni alıyor. İsrail'in Ankara büyükelçisi Alon Liel , "Erdoğan'ın 2003'te iktidara gelmesinden bu yana, büyük askeri anlaşmalar görmedik" diyor.
Akıllardaki soru şu: hükümet düzeyinde düşmanlıklar, savunma teknolojisinden Türkiye'nin koşer, Yahudi inançlarına göre hazırlanmış çikolata ihracatına kadar özel sektör ilişkilerine daha ne kadar yayılabilir?
Bu durumdan en fazla zarar görmesi beklenen şirketlerden biri Türk Hava Yolları. Şirket, İsrail'de Haziran- Ağustos aralığındaki rezervasyonların yüzde 10'unun iptal edildiğini duyurdu. Bir diğer hassas durumdaki şirket, İsrail'de dört doğal gaz tesisi projesi bulunan, Zorlu Grubu. Orta ölçekte bir savunma şirketinin sahibi ise nispeten iyimser: Bazıları kaygılanıyor ama biz Türkler çok çabuk unuturuz."
İsrail, Heron operatörlerini geri çekti
Zaman gazetesinin savunma çevrelerinden edindiği bilgiye göre, Batman'da bulunan İsrailli operatörler halihazırda Türkiye'yi terk etmiş durumda. Türk subayların eğitiminin henüz tamamlanmadığını söyleyen bu çevreler, mevcut şartlarda Heronların uçurulamayacağını da kaydetti. Türkiye'nin İsrail'in Gazze'ye gitmekte olan insani yardım gemilerine operasyon düzenlemesi ve dokuz Türkiye vatandaşının hayatını kaybetmesine sebep olmasından sonra bu ülkeye yönelik yaptırımları tartışmakta olduğu bir dönemde İsrail'in tek taraflı olarak böyle bir adım atması anlamlı bulundu. Böylelikle dolaylı da olsa ilk yaptırımı İsrail, Türkiye'ye uygulamış oldu.
Öte yandan Türkiye'ye henüz teslim edilmeyen 4 Heron'un test ve kabul işlemlerini yapmak için İsrail'e gidecek olan Türk heyetinin de Başbakan Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla son dakikada bu seyahatten vazgeçtiği kaydedildi. İsrail 2004 yılında kazandığı bir ihale ile Türkiye'ye 183 milyon dolar bedelle 10 adet Heron insansız hava aracı satmayı taahhüt etmiş, bu uçakların altısı ve yer istasyonları geçtiğimiz aylarda Türkiye'ye teslim edilerek Batman'a konuşlandırılmıştı. Türkiye, İsrail ile yaşanmakta olan diplomatik krizin halihazırda devam etmekte olan projeleri etkilemeyeceğini açıklamış, hatta Savunma Bakanı Vecdi Gönül özellikle Heronlar konusunda bir aksilik öngörmediklerini söylemişti.
İsrail ve Türkiye makamları Heronların eğitim ve teslimat sürecini aksatan bu yeni gelişmenin bir yaptırım olarak mı yoksa askerlerinin güvenliğini sağlamaya yönelik bir tedbir olarak mı öngörüldüğünü henüz açıklamış durumda değil. Ancak Türk vatandaşlarına yönelik terör saldırılarının ve Türkiye'nin güney sınırında yaşanan terörist sızmaların zirveye ulaştığı yaz aylarında Türkiye'nin elindeki Heronları kullanamayacak olması açık bir yaptırım olarak algılanıyor. İsrail daha önce de Heronların teslim ve test süreçlerini yavaşlatmış ve Heronlar yapılan test uçuşlarında istenilen yükseklik ve havada kalma süresi şartlarını yerine getiremediğinde suçu Heronlara entegre edilen Türk yapımı ASELFLİR-300 adlı kamera ve hedefleme sistemine atmıştı.
BBC ve Zaman
SON VİDEO HABER
Haber Ara