Ortadoğu’da pembe taksiler yayılıyor

Betül Akyüz / Timeturk

İlk olarak 2006 yılında İran’da başlatılan pembe taksi hizmeti Ortadoğu ülkelerinde büyük rağbet görüyor. Erkeklerin sürdüğü taksilere binmekten çekinen bayanların güvenle yolculuk yapmasını sağlayan bu taksileri bayan şoförler sürüyor. Bayanlar bu taksilere yalnız binebildikleri gibi aileleriyle de binebiliyor. Pembe taksiye karşıt görüş her ne kadar bulunsa da Birleşik Arap Emirlikleri, Lübnan, Suriye, Kuveyt ve Mısır’da yayılan bu hizmetin genel olarak beğenildiği dikkat çekiyor. Öyle ki Ezher bile yayınladığı bir fetva ile bu taksileri onayladığını açıkladı.
Ortadoğu ülkelerinin caddelerinde erkeklerin sürdüğü taksilere binmekten korkan bayanlar için bayanların sürdüğü pembe taksiler giderek artıyor.

Mısırlı başörtülü bir bayan olan Nehe Muhammed, erkeklerin sürdüğü taksilere bindiğinden bazı sorunlarla karşılaştığını, taksi şoförlerinin kendisine karşı uygunsuz şekilde davrandığını, bu durumu eşine bildirdiğinde de eşinin kendisini taksiye binmekten men ettiğini söyledi. Nehe, bayanların sürdüğü taksilerin çıktığını duyduğunda çok sevindiğini ekledi.

Sadece bayanlara taksi hizmetini ilk olarak 2006 yılında İran başlattı. Bu ülkeyi Birleşik Arap Emirlikleri, Lübnan, Suriye, Kuveyt ve Mısır izledi.

Bu hizmeti destekleyenler, pembe taksilerin muhafazakar Ortadoğu toplumlarında bayanların güvenle yolculuk yapmasına yardımcı olduğunu ve cinsel taciz riskini azalttığını ifade etti. Karşı gelenler ise bu tür hizmetlerin kadınların tecrit edilmesini artıracağı, kadın-erkek eşitliği adına güçlükle sağlanan ilerlemeyi baltalayacağı görüşünü ortaya attı.

2009 yılı Mart ayında Beyrut’ta bayanlar için taksi hizmetini başlatan, “Kızlar Taksi” şirketinin sahibi Neval Yagi Fahri, bu taksilerin sıradan taksilere en uygun ve güvenilir alternatif olduğuna işaret etti.

Peugeot marka pembe taksiler yalnız başına ya da aileleriyle yolculuk etmek isteyen bayanlara hizmet ediyor.

Fahri, bayanların araba sürme konusunda erkeklerden daha dikkatli olduğunu, bayan müşterilerin bununla beraber daha başka sebeplerden ötürü pembe taksilerde çok rahat ettiğini söyledi.

Bayanların bu taksilerde rahat etmesini sağlayan en önemli sebepler cinsel taciz ve tecavüz korkusundan uzak olmaları. Zira toplu taşıma araçlarında ve erkeklerin kullandığı taksilerde meydana gelen hadiseler bayanların gözünü korkutmuş, polisin de kendilerini özellikle geceleri yalnız başlarına yolculuk etmemeleri hususunda uyarmaya itmişti.

Ortadoğu’da bazı ülkelerin otobüs ve trenlerde de bayanlar için özel bölümler ayırdığı bilinmektedir.

Mısır Kadın Hakları Merkezi Müdürü Nihad Ebu El-Kumsan ise kadının cinsel taciz ve saldırılardan korunması için daha fazla çaba harcanması gerektiğine, kadınların bayanların sürdüğü taksilerde yolculuk yapmasının karmaşık bir mesele için getirilmiş basit ve yetersiz bir çözüm olduğuna işaret etti.

Kültürel değerlere saygı

Bazıları bayanlar için özel taksilerin olmasını kültürel değerlere saygıya yardımcı olduğu ve bayanların daha özgür ve bağımsız olarak katılımını sağladığı görüşünü savunuyor.

Dubai Yol ve Ulaşım Otoritesi’nde (RTA) çalışan ve bayanlar için taksi hizmetinin denetçiliğini yapan Muhammed Hasan şöyle dedi: “Burası geleneksel bir Arap ülkesi ve bayanların sıradan taksilere binmesi kolay değil. Pembe taksiler bayanların işyerlerine ve çeşitli faaliyetlerin görüldüğü mekanlara gitmelerini kolaylaştırıyor."

Mısır’ın başkenti Kahire’de taksi filosunun idaresini elinde bulunduran City Cab Şirketi artan talep üzerine geçen ay sadece bayanlara özel hizmet başlattı. Şirketin müdür yardımcısı İmadeddin Abdurrahman, şirketin müşterilerinin yüzde altmıştan fazlasının bayan olduğunu ve bayan şoför talep ettiklerini, şirketlerinde şu anda sekiz bayan şoför çalıştığını ancak bu sayısı artıracaklarını söyledi.

City Cab şirketinin bayanlar için olan taksilerinin rengi de diğerleri gibi parlak sarı. Ancak Abdurrahman bu rengi değiştirme konusunda Kahire Valisi’nin şirketin talebini değerlendirmesini ümit ettiğini, çünkü rengin bile bayanlarda tedirginlik yarattığını belirtti.

Taksiler her ne kadar bayanlara has olsa da bayan eşiyle binmek isterse talebi reddedilmiyor.

Ezher’den onay

Ezher Şeyhleri, taksileri bayanların sürmesi olgusuna ancak bayanları taşıması kaydıyla onay verdi. Yayınlanan fetvada yetkililer, bu alanda çalışan bayanların güvenliğinin güvenceye alınması için bir yasa çıkarmaya çağırıldı.

Öte yandan bazı erkek taksiciler bazen trafikte yaşanan sorunlara, trafik polisi tarafından yapılan baskılara ve diğer taksicilerin sert muamelelerine dikkat çekerek taksi şoförlüğünü erkeklerin yapmasının daha doğru olduğunu savundu.

Ortadoğu’da pembe taksiler yayılıyor

Ortadoğu ülkelerinde bayanların tacize uğrama riskini azaltmak için başlatılan pembe taksi hizmeti giderek artıyor. Pembe taksiler bayanların güvenle yolculuk yapmasını hedefliyor.