Yunanistan'a tarihi ziyaret

Türk-Yunan ilişkilerinin inişli çıkışlı dönemleri, iki ülke başbakanlarının birbirlerinin başkentlerini ziyaret etme olanaklarını bugüne kadar oldukça sınırlı tuttu.

Bu da 80 yıl içinde bugüne kadar Türk ve Yunan başbakanlarının birbirlerinin başkentlerini ancak 3'er kez ziyaret etmiş olmalarından anlaşılıyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ise yarın (Cuma) Atina'ya gerçekleştireceği resmi ziyaretle, 6 yıl içinde Atina'yı 2 kez ziyaret eden ilk Türk başbakanı sıfatını kazanmış olacak. Yunanistan Başbakanı Yorgos Papandreu'nun konuğu olarak Atina'ya gidecek Erdoğan'a 10 bakan eşlik edecek ve iki ülke arasında ilk kez Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısı yapılacak. İki ülke arasında tarihte ilk kez, ortak bakanlar kurulu gibi çalışacak bir konsey oluşturulacak ve ziyarette bu konsey toplanarak anlaşmaya varılan metinleri imzalayacak.

FATİH AKROPOL'DE

Bugünkü Yunanistan'ı Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına kattıktan hemen sonra 1458'de Atina'yı ilk ziyaret eden ise Fatih Sultan Mehmet oldu. Rivayete göre tarihi eserlere ve Helen alfabesini bildiği için Antik Yunan uygarlığına meraklı olan Fatih, Atina'da gördüğü Akropol tapınağından o denli etkilenmiş ki içine bir cami inşa ettirmiş. Bugün için Atina'nın en zengin semti Kolonaki adının da Fatih Sultan Mehmet'in tarihi Atina ziyaretinden çıktığı söylenir. Kolonaki, Atina'nın merkezindeki en yüksek tepesi Lykabettus'un yamaçlarında bulunan bir semt. Fatih'in, 1458'de bu tepeye çıktığında havaya bir ok fırtlattığı ve o dönemin geleneklerine göre, okun düştüğü yere küçük bir sütun dikildiği söylenir. Sütunun Helencesi "Kolona" dır. Küçük sütuna da "kolonaki" denir.

İLK ZİYARET İNÖNÜ'DEN

Osmanlı İmparatorluğu'nun dağılmasından sonra ortaya çıkan Yunanistan (1821) ve Türkiye (1923) Cumhuriyetlerinin yakın tarihlerinde Atina'yı 1931'de resmen ziyaret eden ilk Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı ise İsmet İnönü oldu. İsmet İnönü ve eşi Mevhibe Hanım, Yunanistan Başbakanı Eleftherios Venizelos'un bir yıl önce (1930'da) Ankara'ya gerçekleştirdiği ilk resmi ziyaretini iade ettiler. Türk heyeti, 1 Ekim'de buharlı EGE gemisiyle İstanbul'dan Atina'nın Pire limanına hareket etti. İki gün sonra Atina'ya vardılar. Gemide İnönü'den başka, Dışişleri Bakanı Tevfik Aras ile Otello eseri için Atina'da sahne alacak olan aktrist Bediha Muvahit de vardı. Atina caddeleri Türk ve Yunan bayraklarıyla donatılmıştı...

İNÖNÜ VENİZELOS'U TREN GARINDA KARŞILADI

İnönü'nün Atina ziyaretinden tam bir yıl önce Elefterios Venizelos Ankara'yı ziyaret eden ilk Yunan Başbakanı oldu. Venizelos ile İnönü, Lozan'da kıran kırana mücadele ederken dost olmuşlardı. Mübadele antlaşmasından sonra dört günlük bir ziyaret için 27 Ekim 1930'da Ankara'ya tren yoluyla gelen Venizelos'u garda İsmet İnönü karşılamıştı.

BİRBİRLERİNE SİLAH YÖNELTEN ÖNDERLER ANKARA'DA EL SIKIŞTI

Yunanistan Başbakanı Elefterios Venizelos, 27 Ekim 1930'da Ankara'ya trenle geldi. Venizelos 30 Ekimde Atatürk ile ilk görüşmesini yaptı. Daha bir kaç yıl öncesine kadar savaş alanında birbirlerine silah yönelten iki önder, modern Türkiye ile Yunanistan arasında, değişik alanlarda bir çok tarihi anlaşmaya imza attı.

Kıtlık çeken Yunanistan'a erzak ve gıda

Atatürk ve Venizelos, Balkan savaşlarında ve Yunan ordusunun 1919-1922 Anadolu işgalinde neredeyse birbirlerini yok etmek için savaşan iki ulus arasında 1930 yılında yeniden bir yakınlaşmanın öncüleri oldular. Bu yeni barış ve dostluk dönemi Yunanistan'ın 2. Dünya Savaşı'nda Nazi orduları tarafından işgal edildiği 1941'e kadar sürdü. Türkiye, 1940'taki kıtlıkta 320 bin kişinin öldüğü Yunanistan'a "Kurtuluş" ve "Dumlupınar" gemileriyle erzak ve gıda göndermişti.

Mevhibe Hanım, ziyaret için İstanbul'un en ünlü kuyumcusu Saran'dan inci kolye almıştı

İsmet Paşa'nın eşi Mevhibe Hanım'ın anılarını yazan torunu gazeteci Gülsün Bilgehan, "Mevhibe" adlı kitabında İnönü çiftinin ilk Atina ziyaretini şöyle anlatıyor: "...Mevhibe Hanım,1931 yılının Ekim'inde yapılacak ziyaret için önceden hazırlanmaya başlamıştı. Başbakan İnönü, Mevhibe Hanım'ın bu heyecanını teskin etmeye çalışıyordu. Mevhibe Hanım Venizelos'u Lozan Antlaşmaları süresinde zaten tanımıştı. Ancak yine de heyecanlıydı. Çünkü bu yurt dışı ziyaretinde modern Türk kadınını da temsil edecekti. Her şey mükemmel olmalıydı. Gardrobunu gözden geçirmeye başladı. Kahverengi ve siyah renk ağırlıklı sade ancak şık giysiler sipariş etti. İstanbul'un en ünlü kuyumcusu Saran'dan inci bir kolye aldı. Yaşı 31'ini geçmişti ama en güzel dönemindeydi..."

(Sabah)

Yunanistan'a tarihi ziyaret

Başbakan Erdoğan'ın yarın yapacağı Yunanistan ziyareti, şimdiden tarihe geçti. Atina'ya gidecek ikinci kez gidecek Türk Başbakanı'nın ziyareti, iki ülke arasında yeni bir dönemin başlangıcı olarak görülüyor...