Bir Osmanlı Dâhisi: Takiyüddin Rasıd

Haber Merkezi / TİMETURK

İlkokullarımızda Osmanlı tarihine dair en çok vurgulanan menfi konuların başında belki de Osmanlıların bilim ve teknoloji konularında ne kadar geri kaldığıdır. Bunun için de dönüp dolaşılıp “matbaanın ne kadar geç girdiği” hikâyesi araya sıkıştırılır.

Matbaanın geç gelip gelmediği konusu, ayrı bir tartışmanın konusu olarak bir kenarda dursun şimdilik. Ancak matbaanın beklenilen (?) tarihten çok sonra gelmiş olması Osmanlıların bilim ve teknolojide ne kadar geri kaldıklarının en çok göze çarpan göstergesidir. Daha doğru ifadeyle matbaa konusu bilim ve teknolojinin Osmanlıda öyle pek olmadığının en başta gelen delili olarak gösterilegelir.

Pek çok okulda veya ortamda halâ bu konu öne sürülerek Osmanlının geneli üzerine değerlendirmelerde bulunulur ve hiçbir kıstas gözetmeksizin Osmanlının ne kadar “geri” olduğu ifade edilir. Osmanlıların bilim ve teknoloji konusunda yapmış olduğu çalışmalara samimi ve ciddi bir gözle bakıldığında ortaya muazzam bir ilmî birikim çıkar. Osmanlıların yetiştirmiş olduğu bilim adamları ve onların yapmış olduğu orijinal çalışmalar ortaya konulduğunda ciddî bir manzara ile karşı karşıya kalırız. Osmanlı ilim adamlarının hayatları ve eserleri konusunda Osmanlılar zamanında çok sayıda eser yazılmıştır. Ancak bu eserler tüm bilim adamlarını genel olarak ele aldığından, ilmî değerlerini ve önemlerini ayrı ayrı tespit etmek gerekir. Her birinin çok sayıda ilmî orijinal çalışmaları olup Osmanlı ilminin zenginliğini ortaya koyma açısından son derece mühimdir. Bu kadar zengin bir bilim tarihi çok az devlette görülebilir. Özellikle Osmanlı ilim adamlarının çalışmalarının bugünkü dünyamızı çok yakından ilgilendirdiğini düşündüğümüzde bu konunun önemi daha da artar. Bu ilim adamlarından burada sadece bir tanesinin bilim tarihindeki yerini ifade etmek, geneli hakkında bir fikir vermesi açısından önemlidir.

İnceleyeceğimiz zat, on altıncı asırda yaşamış ve pek çok alanda ilmî çalışmalar yapmış olan dâhi ilim adamı Takiyüddin-i Rasıd’tır. Öncelikle onun hayatı hakkında kısaca bilgi verip önemli çalışmalarını zikredelim.

Yazının devamı için tıklayın

Bir Osmanlı Dâhisi ve Mucidi: Takiyüddin-i Rasıd

Bir Osmanlı Dâhisi: Takiyüddin Rasıd

Timeturk yazarı Dr. Salim Aydüz, yeni yazısında Osmanlı dahisi Takiyüddin Rasıd'i yazdı. Rasid, birçok alanda yaptığı icadları ile tanınıyor...