"Nükleer anlaşmada mutabakat sağladık"
Dmitri Medvedev'in 11-12 Mayıs tarihlerinde Türkiye'ye gerçekleştireceği resmî ziyaret öncesi Rusya Enerji Bakanı Sergey Şmatko, Cihan Haber Ajansı'na çarpıcı açıklamalarda bulundu.
16 Yıl Önce Güncellendi
2010-05-09 11:11:00
Türkiye'nin yarım yüzyıldır hayalini kurduğu nükleer santral inşaatında sona yaklaşılıyor. Ankara'da gerçekleşen görüşmelerde fiyat konusunda uzlaşı sağlandığını kaydeden Rusya Enerji Bakanı Sergey Şmatko, Cihan Haber Ajansı'nın sorularını şöyle cevaplandırdı:
Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev'in Türkiye ziyareti öncesi Rusya-Türkiye Karma Ekonomik Konsey toplantıları Ankara'da gerçekleşti. Hangi anlaşmalar imzaya hazır?
Dün gece Ankara'dan döndük. Yoğun çalışmalar yaptık. Çalışmalarımızdan memnun kaldığımızı söyleyebilirim. Özellikle dev enerji ortaklığı konusunda Türkiye Cumhuriyeti ile önemli çalışmalar yaptık, başarılar elde ettik. Dev enerji paketlerini ele alıyoruz. Burada hem doğalgaz, hem petrol, hem elektrik enerjisi hem de nükleer enerji projeleri var. Medvedev'in Türkiye ziyaretinde enerji alanında birçok anlaşma imzalanacak.
Samsun-Ceyhan petrol boru hattında çalışmalarımız hızla ilerliyor. Her defasında bir hedef ortaya koyarak ilerledik. Bakanlıklar arasında mutabakat sağlanacağını düşünüyorum. Burada sadece alternatif bir boru hattının kurulması değil konu. Bu hattın içinin doldurulmasının da garanti edilmesi gerekiyor. Türk tarafından bu konuda çok olumlu sinyal aldık. İstanbul ve Çanakkale boğazlarından geçen çok sayıdaki tankerin oluşturduğu çevre sorununu da görmek gerekiyor.
Biz Rusya, Türkiye ve İtalya'nın görüştüğü Samsun-Ceyhan petrol boru hattının gelecekte petrolün güvenli ve garantili bir şekilde sevkiyatını sağlayacağını düşünüyoruz. Ceyhan çıkışında bu petrol sanayisiyle ilgili çağdaş tesislerin olduğunu da söylememiz lazım. Bu açıdan bu güzergahın çok verimli olacağını düşünüyorum. Eni ve Çalık ortaklığındaki projeye Rus enerji şirketi Transneft de dahil oluyor. Rosneft de gelecekte olabilir. Bu proje ile ilgili şirketler düzeyinde iyi niyet anlaşması imzalandı. Bundan sonra yapacağımız iş, projenin gerçekleştirilmesi ve bunun prensipleri hususunda mutabakat sağlamamızdır. Bu projeye başka ülkelerin katılacağını düşünüyorum, aslında düşünmekten ziyade buna inanıyorum. Örneğin Kazakistan şirketleri olabilir.
Doğalgaz alanında önemli gelişmeler sağlandı. Gazprom'un 'al ya da öde' formülünde yüzde 75 avantaj sağlanması gündeme geldi. Bu konuda son gelişmeleri aktarabilir misiniz?
İndirimler ve kapasite konusunda rakam söylemek istemem. Bahsettiğiniz rakamların söz konusu olduğundan da emin değilim. Yalnız şunun altını çizmek istiyorum. Gazprom için Türkiye piyasası fevkalade önem arz ediyor, stratejik önemi var. Biz Türkiye'ye yönelik doğalgaz sevkiyatı hususunda uzun vadeli işbirliğinden ve bu hususun aynen kalmasından yanayız. Türkiye'de bu piyasa giderek büyüyor. Hatta günümüzün küresel ekonomik mali krizin oluşturduğu şartlar durumunda oluşan geçici sorunlara rağmen, Türkiye başarılı bir şekilde bunların üstesinden gelebiliyor. Biz Türk meslektaşlarımızla petrol ürünlerine yönelik talep ve ihtiyacın nasıl hızla arttığı konusunu da görüştük. Türk hükümeti bu gibi ekonomik meseleleri başarılı ve sorumlulukla çözüyor, diğer taraftan da elverişli şartlarda kendi ekonomisine ihtiyacı olduğu doğalgaz sevkiyatını sağlamaya çalışıyor.
Bizim için doğalgaz anlaşmalarının uzun vadeli sevkiyat niteliğinin aynen kalması ve 'al öde' ilkesinin korunması çok önem taşıyor. Biz bunlardan vazgeçemeyiz. Diğer taraftan mevsimsel indirim olanaklarıyla ilgili çeşitli öneriler de var. Cezaların indirilmesi, fiyat formülünde düzenlemeler gibi. Burada mevcut anlaşmalardaki genel prensipleri her zaman dikkate almak zorundayız.
Nabucco ve Güney Akım projelerini Türkiye rakip olarak görmüyor. Ve Türkiye Güney Akım konusunda Rusya ile anlaşmayı çok rahatlıkla imzalayabildi. Türkiye'nin bu tavrını Moskova nasıl değerlendiriyor?
Biz ortağımız Türkiye'nin bu adımına derin saygıyla yaklaşıyoruz. Türkiye belli nedenlerle azami derecede doğalgaz sevkiyatının çeşitlendirilmesini istiyor. Diğer taraftan da Türkiye kendisini dev transit ülke konumuna dönüştürmek için çalışıyor. Burada uzun vadeli transit kazancını garantilemek istiyor. Biz de Nabucco'yu rakip proje olarak görmüyoruz. Biz bu konuda kıskançlık tavrı içinde de değiliz, sakiniz. Belirtmek isterdim ki tıpkı Ankara gibi hem Güney Akım hem de Nabucco projesinde yer alan bazı Avrupalı ortaklardan farklı olarak Türk siyasetçiler bu konularda çok doğru tutum ve davranış içinde. Türkiye her iki projeye ne engel koyuyor ne de kıyaslama yapıyor. Dolayısıyla bizim bu konuda hiçbir görüş ayrılığımız ve gerginliğimiz söz konusu değil.
İki ülke ilişkilerinde vizelerin kaldırılması yönünde anlaşma imzalanacak. Soğuk Savaş döneminde iki ülkenin karşı kamplarda olduğunu dikkate aldığımızda, gelinen noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz?
Vizelerin kaldırılmasını büyük sevinçle karşılıyorum. Ben şahsen defalarca turist olarak Türkiye'de bulunmuştum. Halkımızın büyük bölümünün Türkiye'ye tatil yapmaya gittiğini biliyorum. Bu gelişme çok sayıda insanı etkileyecek. Hem Türkiye hem Rusya vatandaşlarının karşılıklı temaslarını daha da olumlu etkileyeceğini düşünüyorum. Ve halklarımız arasında daha fazla kaynaşma ve dostluk oluşacak. Diğer taraftan bu adım birlikte inşa ettiğimiz 'güven duvarının' temel taşı. Çünkü güveniniz varsa kısa sürede önemli sorunları çözebilirsiniz.
Türk halkına son olarak şunları söylemek isterim. Evimizin sahibi olalım, barış ve istikrarı koruyalım. Türk halkını şahsen çok beğeniyorum. Çok çalışkan bir halk. Bugün şunu görüyoruz. Türkiye ülkenin gelişimi, ekonomik ilerleme, bölgesinde ve uluslararası alanda hak ettiği yere ulaşma konusunda büyük bir başarı ile çalışmalarını sürdürüyor. Bu tempoyu ve hevesi sürekli korumalarını diliyorum. ZAMAN
SON VİDEO HABER
Haber Ara