Sessiz deprem!
Türkiye’de fazla gündeme gelmeyen Siemens ve Daimler şirketleriyle ilgili rüşvet iddialarının dünyada yarattığı depremi aktardı.
16 Yıl Önce Güncellendi
2010-04-30 11:38:00
Türkiye dahil 21 ülkedeki rüşvet iddiaları, Almanya ve Amerika Birleşik Devletleri'nde ciddi soruşturmalara konu oldu.
‘Dünyada neler yaşandı?’ noktasında, NTV New York Muhabiri Selim Atalay hafızaları tazeledi:
"Daimler’in son dosyasından başlarsak, ABD’de genel kural şudur: ABD şirketlerinin ülke dışında rüşvet dağıtmaları yasaklanmıştır. Ayrıca eğer bir şirket ABD borsasında işlem görüyor ve ABD bankalarını kullanıyorsa, yabancı da olsa, ABD kanunlarına tabidir. Bu kanunlar 1980’lerden beri uygulanır ve ağır cezalar içerir. Siemens ve Daimler bu kapsamda soruşturmaya tabi tutuldu.
Daimer’in süreci tamamlandı. Türkiye’de ortaya çıkan belgeler de gün yüzüne çıktı. Türkiye’nin şirket adına Ortadoğu’nun merkezi olması, bu coğrafyada dağıtılılan rüşvetlerin Türkiye’deki ofislerden çıkmasını beraberinde getirdi.
Daimler de iç soruşturma sonunda, çok sayıda işten uzaklaştırma ve cezalar verdi. Bu ayın başında iddianame tekrar güneme geldi ve Daimler özür diledi. ABD 185 milyon dolar ceza kesti ve konu kapandı.
Simens’de de, 2008 soruşturmasında benzer şeyler oldu. Şirket ABD ve Almanya’da cezalandırıldı. Ancak, iddianamede yer alan çeşitli ülkelere dair bilgi ve belgeler ortada duruyor. Bu her ülkenin kararına bırakılmış durumda.
Daimler örneğinde, kimin nerede ne kadar rüşvet dağıttığı ayrıntılı olarak biliniyor. Türkiye'de, İzmir Belediye’sinde bayan x’e verilen 10 bin dolar rüşvet. İçişleri Bakanlığı’na satılan otobüslerin tesliminin gecikmesi nedeniyle kesilen cezanın uygulanmaması için, bayiye, ilgilisine ulaştırmak için verilen 2 bin Mark’ın üzerinde para.
Bundan çok daha kapsamlı olaylar var. Örneğin, zamanın Türkmenistan Devlet Başkanı’nın yazdığı masal kitabının Almanca’ya çevrilmesi ve çoğaltılması masrafları. Ayrıca, kitabın altın kutu içinde başkana sunulması. Yine Türkmenistan’da, çok önemli bir kişiye kurşun geçirmez-zırhlı bir Mercedes hediye edilmesi.
Kuzey Kore’de verilen komisyonlar, Devlet Başkanı ile ailesi hakkındaki iddilar. Mısır, Rusya, Çin... Çin ve Rusya’yla ilgili çok fazla detay var. İki ülke de önce reddetmemesine rağmen, belgeler ortaya çıkınca kabul etmek zorunda kaldı. Afrika oyunları için satılan otobüsler de var...
Kısacası, ‘rüşvetin belgesi olur mu?’ya, ‘evet olur’ cevabı verilebilecek bir durum söz konusu. Büyük şirketlerden bahsediyoruz ve belgeler korunuyor..."
Ntvmsnbc
Haber Ara