ABD'nin Orta Doğu hamlesi
ABD'nin Orta Doğu özel temsilcisi George Mitchell Doğu Küdüs'teki Yahudi yerleşimleri konusunda yaşanan tartışmayı sona erdirmek umuduyla İsrail ve Filistinli yetkililerle görüşmelere başladı.
16 Yıl Önce Güncellendi
2010-04-23 18:29:00
Bölgeden gelen haberler, İsrail'in Filistinlileri müzakere masasına geri getirebilmek için bazı jestlerde bulunabileceğine işaret ediyor.
Ancak İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu Doğu Kudüs'teki yerleşim inşaatlarına son vermeyeceklerini belirtti.
Netanyahu, Mitchell'in ziyaretinden önce yaptığı açıklamada, 'Ben tek bir şey söylüyorum: Doğu Kudüs'teki inşaatlar dondurulmayacak' diye konuştu.
Mitchell'ın İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak'la yaptığı görüşmenin ardından yayınlanan açıklamada da sadece ikilinin 'Filistinlilerle görüşmelerin yeniden başlatılmasını' konuştukları belirtildi.
Mitchell'in önümüzdeki saatlerde Netanyahu ve Filistin Lideri Mahmud Abbas'la görüşmesi bekleniyor.
ABD'nin talepleri
Doğu Kudüs'ü gelecekteki devletlerinin başkenti olarak gören Filistinliler, İsrail'in burada 1,600 yeni ev inşa edilmesi planını onaylamasından sonra geçen ay dolaylı görüşmelerden çekilmişti.
ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden'in dolaylı görüşmeleri başlatmak için bölgeyi ziyaret ettiği sırada yapılan inşaat duyurusu, İsrail ve en yakın müttefiki Washington arasındaki ilişkilerde krize yol açmıştı.
Mitchell'in geçen ay yapılması planlanan bir bölge ziyareti de iptal edilmişti.
ABD İsrail'in Filistinlilerin şüphelerini gidermek için bazı adımlar atmasını istiyor.
Wall Street Journal gazetesi, isminin açıklanmasını istemeyen ABD'li yetkililere dayandırdığı haberinde, Netanyahu'nun ABD'nin Doğu Kudüs'teki yerleşim inşaatlarının dondurulması talebini resmen reddettiğini yazdı.
Ancak haberde Netanyahu'nun, Gazze'ye uygulanan ablukanın hafifletilmesi, bazı mahkumların serbest bırakılması, Ramat Shlomo'daki tartışmalı inşaat projesinin iki yıl boyunca durdurulması ve müzakerelerde Kudüs'ün statüsüyle sınırlarının ele alınması gibi önerilerde bulunduğu belirtildi.
'Görüşmeler faydalı'
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü İsraillilerle 'iyi bir al-ver süreci' yaşandığını kaydetti.
Sözcü PJ Crowley, daha alt düzeyli İsrailli ve ABD'li yetkililerin görüşmelerinden sonra Mitchell'in bölgeyi ziyaret etmesinin faydalı olacağına karar verildiğini kaydetti.
Ancak sözcü İsrail'in Washington'un talep ettiği her şeyi yerine getirmediğini söyledi ve 'Statüko sürdürülemez' diye de uyardı.
Ramat Sholomo'daki inşaat tartışmalı projelerden
Filistinli Başmüzakereci Saib Erakat da Filistinlilerin 'dolaylı görüşmelere hak ettiği şansı vermesi gerektiğini' söyledi.
Ancak Erakat, 'Netanyahu'nun açıklamaları İsrail hükümetinin barış ve uzlaşma yolunda değil, yerleşimler, istediklerini dikte ettirme
ve çatışma yolunda ilerlediğini gösteriyor' diye konuştu.
Filistinlilerin görüşme masasına dönmek için İsrail'den tam olarak ne istediği belirsiz.
Yerleşim krizinin başlangıcından bu yana Filistin Lideri Mahmud Abbas İsrail'in Doğu Kudüs'tekiler de dahil olmak üzere tüm yerleşim faaliyetlerini durdurması gerektiğini söylüyor. Ancak Abbas daha önce yerleşim faaliyetleri tam olarak dondurulmadan müzakere masasına oturmayı kabul etmişti.
Ancak üst düzey bir Filistinli yetkili BBC'ye yaptığı açıklamada Ramat Shlomo projesinin en az üç yıl dondurulması gerektiğini söyledi ve 'İsrailliler güvenilirliğimizi zedeleyecek adımlar atmayı durdurmalı' dedi.
Netanyahu son 46 yıldır hiçbir İsrail başbakanından Kudüs'teki yerleşim inşaatlarının dondurulmasının istenmediğni söyledi.
Netanyahu önkoşullar olmadan görüşmeye hazır olduğunu söylüyor. Ancak Netanyahu, selefi Ehud Olmert'e göre sınırlar ve Kudüs gibi konularda daha sert bir tutum takınıyor.
1967'den bu yana Doğu Kudüs'ü işgal altında tutan İsrail 1981'de bölgeyi ilhak etti. Uluslararası hukuk Doğu Kudüs'ü işgal altında toprak olarak tanımlıyor ve uluslararası toplum ilhakı tanımıyor.
bbc/ türkçe
Haber Ara