Parti kapatmaları nasıl önlenecek?

24 maddelik pakete göre, Anayasa Mahkemesi'nin teşkilinde Türkiye Büyük Millet Meclisi söz sahibi oluyor. Partilere kapatma davası açmak Meclis kararına bağlanırken şartlar ağırlaştırılıyor. Anayasa Mahkemesi'nin ancak 14 üyesinin oyuyla parti kapatılabilecek. Bu noktada evrensel hale gelen 'Venedik Kriterleri'ni esas alan AK Parti kurmayları, pakete MHP'nin daha önce açıkladığı öneriyi de koyarak sürprize hazırlanıyor. MHP lideri Devlet Bahçeli, AK Parti'ye kapatma davası açıldığı günlerde, bireysel yargılamanın esas alınmasını istemişti. Buna göre, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, suç işleyen kişileri yazı ile uyaracak. Siyasi partilere 3 ay süre tanınacak. Dava açılıp açılmayacağı kararını Meclis verecek. Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru ve memurlara toplu sözleşme hakkı da pakete girecek diğer sürpriz maddeler olacak.
Buna göre, kapatma davasının açılabilmesi, alınan önlemlerle neredeyse imkansız hale getiriliyor. Siyasi partilerin kapatılma davasında bireysel yargılama esas alınacak. Sorumluluk siyasi partilerden önce, kapatma davası açılmasına gerekçe olan fiilleri işleyen partililerde olacak. Kapatma davasına konu olabilecek fiiller için mahkeme kararı alınacak. Yargıtay cumhuriyet başsavcısı, bu fiilleri işleyen kişileri, parti genel merkezlerine gönderdiği yazı ile uyaracak. Siyasi partilere 3 ay süre tanınacak. Eğer bu süre içerisinde partiler gerekli işlemi yapmışsa dosya kapanacak. Partiler işlem yapmamışsa bu sefer aynı fiilin parti yönetimi tarafından benimsenip benimsenmediğine bakılacak. Bu fiiller demokratik rejim için tehlike odağı haline gelmişse kapatma davası için düğmeye basılacak. Kapatma davası açılıp açılmayacağı kararını TBMM verecek.

ANAYASA MAHKEMESİ'NE BİREYSEL BAŞVURU GELİYOR

Anayasa Mahkemesi'ne iptal davasında 'devrim"niteliğinde yenilik geliyor. Bugün Başbakan R.Tayyip Erdoğan'ın başkanlığında yapılacak son toplantı sonrası yarın muhalefete sunulacak pakette, Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkı gibi çağdaş düzenlemeler de yer alacak. Sadece cumhurbaşkanı, iktidar ve anamuhalefet partisi ile 110 milletvekilinin imzası ile açılabilen iptal davası hakkı bireylere de tanınıyor. AİHM hükümleri çerçevesinde temel hak ve özgürlüklere ilişkin ihlal iddiası ile Anayasa Mahkemesi'ne kişisel başvuru yapılabilecek. Başvuru için iç hukuk yollarının tükenmesi şartı aranacak. Temel hak ihlallerinde iç hukuk yolunu tüketen vatandaşlar için Anayasa Mahkemesi'ne dava yolu açılıyor. Son anda pakete eklenen Anayasa Mahkemesi ile ilgili düzenlemede eski Başkan Mustafa Bumin'in önerisi model olarak alınsa da bazı eklemeler yapıldı. Anayasa Mahkemesi, iki daireli ve 21 üyeli olacak. Bu üyelerden 6 tanesini Meclis seçecek. Geri kalan 15 üye kontenjanı ise cumhurbaşkanı, Yargıtay, Danıştay ve Sayıştay'a bırakılıyor. Bumin'in önerisi olan 17 üye sayısı 21'e, Meclis'in seçeceği üye sayısı da 4'ten 6'ya çıkarılıyor. Yüce Divan ve parti kapatma davalarına iki dairenin oluşturacağı Genel Kurul bakacak. Anayasa Mahkemesi, halen 11 asıl üyeden oluşuyor. Siyasi partiler hakkında kapatma kararı verebilmek için 7 üyenin oyu gerekiyor. Yeni modele göre siyasi partinin kapatılabilmesi için en az 14 üyenin oyu aranacak.

MEMURA TOPLU SÖZLEŞME HAKKI

AK Parti'nin hazırladığı pakette memurlarla ilgili düzenleme de rötuşlandı. Memurlara grev hakkının tanınması düşünülüyordu. Bundan vazgeçildi. Toplu sözleşme hakkı ise anayasa paketine giriyor. Toplu sözleşme mekanizmasını işletecek "Uzlaştırma Kurulu" ihdas edilecek. Kurulda değişik bakanlıklardan yetkililer yer alacak.

Bireyleri ilgilendiren bir diğer yenilik, kişisel verilerle ilgili olacak. Ana-yasa'nın "Kişi Hürriyeti ve Güvenliği" başlıklı 19'uncu maddesine kişisel verilerin korunmasına ilişkin hüküm eklenecek. Buna göre, kişisel bilgiler, ancak kişinin açık rızasına veya kanunla öngörülen bir sebebe dayalı olarak kullanılabilecek. Kişi, kendi hakkındaki bilgilerin amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenebilecek.

Zaman

Parti kapatmaları nasıl önlenecek?

AK Parti'nin yarın muhalefet partilerine sunacağı anayasa değişiklik paketinin ayrıntıları ortaya çıkmaya başladı. Parti kapatmaları nasıl önlenecek? İşte detaylar: