Sigaranın dumanı kaçak tütüyor

Haber Merkezi / TIMETURK

Hükümet, bütçeye kaynak yaratmak için yeni yılla birlikte akaryakıt ve sigaradaki vergi oranlarını artırdı. Ancak aradan kısa bir süre geçmesine rağmen her iki sektörde kaçakçılık adeta patladı. Referans'ın haberine göre sigarada vergi artışıyla birlikte fiyatların yüzde 40'a varan oranlarda zamlanması, kaçak sigara kullanımını artırdı.

ELE GEÇEN SİGARADA YÜZDE 300 ARTIŞ

Gümrük Müsteşarlığından alınan bilgiye göre, geçen yıl sadece gümrüklerde yakalanan kaçak sigarada yüzde 300'lük artış görüldü.

2009 yılında Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğü ekiplerince 2 milyon bin 336 paket kaçak sigara ele geçirildi. Bu sigaraların piyasa değeri de 8 milyon 997 bin lira olarak hesaplandı.

Sigara kaçakçılığı ile daha etkin mücadele için de ilgili kurumlar harekete geçti. Uyuşturucu kaçakçılığının engellenmesinde devreye sokulan 'narkotik dedektör köpeklerden' sonra gümrüklerde sigara kaçakçılığını ortaya çıkaracak özel eğitimli 'tütün dedektörü köpeklerin' kullanılması düşünülüyor.

Maliye Bakanlığı da Bandrollü Ürün İzleme Sistemi Tebliğinde değişiklik için çalışma yapıyor.

Bandrolsüz ürünlerin yanı sıra sahte bandrollü ürünlerin de daha etkin şekilde tespit edilmesini amaçlayan yeni düzenlemeyle ilgili taslak çalışması sürüyor. Gelir İdaresi Başkanlığı, yeni düzenleme için Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan da (TAPDK) görüş istedi. TAPDK da, bu konuda ortak çalışmalar yapılmasını içeren resmi görüşünü Gelir İdaresi Başkanlığına iletti. Bu doğrultuda Maliye Bakanlığının İzleme Sistemini daha ileriye taşıyacak 6. Genel Tebliği önümüzdeki dönemde yayımlaması bekleniyor.

Bu arada, Bandrollü Ürün İzleme Sistemi çerçevesinde daha önce Bandrol Fire Tespit ve İmha Komisyonu kurulmuştu. Komisyon, ülke genelinde seri üreticilerdeki bandrol fireleri tespit ve imha işlemlerini gerçekleştirmişti. Aynı işleme, seri olmayan üreticiler ve ithalatçı firmalar nezdinde de başlanmıştı. TAPDK yetkilileri, bu işlemlerin periyodik olarak bu yıl ve gelecek yıllarda da yapılacağını ifade etti.

SİGARA KAÇAKÇILIĞININ NEDENLERİ

Sektör temsilcileri, Türkiye'de sigara üzerindeki yüksek vergi yükü ve buna bağlı olarak fiyat artışlarının kaçak sigarayı artırdığını savunuyor.

Sektör, sigara kaçakçılığının nedenleri konusunda şu değerlendirmeyi yapıyor:

'-Sigarada alt segmentin payı yüzde 60-61, orta segmentin payı yüzde 20, üst segmentin payı da yaklaşık yüzde 20.

-Temmuz 2005-Temmuz 2009 döneminde alt segmentteki sigaraların fiyatları yüzde 99 oranında arttı. Fiyattaki artış oranı, orta segmentteki sigaralarda yüzde 62, üst segmentteki sigaralarda ise yaklaşık yüzde 50 oldu.

-Asgari maktu vergi artışı da, en fazla alt segmenti etkiledi. Düşük gelir gruplarının tükettiği alt segment sigaralardakı yüksek fiyat artışı, vatandaşı kaçak sigaraya yöneltti.

-Günümüzde Türkiye'de 7 liraya satılan bir sigara, 3,3 avro civarında. Bu sigaranın satış fiyatı, Suriye'de 1,13 avro, Irak, İran, Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan'da 1 avro civarında. Rusya'da yaklaşık 1 avro. Bulgaristan'da 2-2,5 avro dolayında. Satış fiyatı, sadece Yunanistan'la aynı düzeyde. Bu durumda Türkiye, Yunanistan hariç, komşu ülkeler arasında sigaranın en pahalı olduğu ülke.

-Sadece Kuzey Irak'ta 2 sigara fabrikası bulunuyor. Komşu ülkelerin yanı sıra Çin ve diğer Uzakdoğu ülkelerinden de Türkiye'ye kaçak sigara geliyor.'

SİGARA FİYATLARINDAKİ ARTIŞIN AMACI BÜTÇE AÇIĞINI KAPATMAK MI?

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Başkanı Bendevi Palandöken ise, zam sonrası yakalanan kaçak sigaranın yüzde 13 oranında arttığını açıkladı. Palandöken'in tespitine göre yılbaşından beri 23 baskında yakalanan kaçak sigara sayısı 1 milyon 893 bin 865 pakete ulaştı.

Kaçak sigaradaki artışın 1-2 milyar liraya varan vergi kaybına yol açacağına işaret eden TESK Başkanı, sigara fiyatlarındaki artış nedeninin bütçe açığını kapatmak amacıyla getirilmiş vergilerdeki artış olduğunu söyledi.

Ucuz sigara arayışının arttığına dikkat çeken Konfederasyon Başkanı Palandöken, kaçak sigara ve tütün mamullerinin sağlık açısından da tehlikeli sonuçlar doğurabileceğine dikkat çekti.

Palandöken, bandrollü tütün ve tütün mamullerini kullanmak konusunda tiryakileri uyardı.

Bendevi Palandöken, "Bir an önce kaçak sigara denetimleri artırılmalıdır" diyerek yetkililere seslendi.

ÇİN İŞİ ÇAKMA TEKEL 2000'LER...

Türkiye'deki sigara firmaları, komşu ülkelerden sokulan kaçak sigaraların yanı sıra Çin'de üretilen çakma sigaralarla da mücadele ediyor.

Maliye Bakanlığı ile Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, sigara kaçakçılığıyla daha etkin mücadele için Tebliğ değişikliğine hazırlanıyor.

AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, diğer bazı markaların yanı sıra Tekel'i satın alan BAT'ın en çok satan bazı sigaralarının da sahtelerinin piyasaya sürüldüğü belirlendi. 'Tekel 2000' sigarasının aynısının da bu sigaralar arasında yeraldığı ortaya çıkarıldı.

BAT Kurumsal İlişkiler Direktörü Tuna Turagay, 'Çakma 2000' şeklinde nitelenen sahte Tekel 2000 sigarasının Çin'de üretilerek, piyasaya sürüldüğünü bildirdi. Sahte sigarayı piyasada kendilerinin tespit ettiğini kaydeden Turagay, 'Görüntü olarak bizim Tekel 2000'in aynısı. Sahte olduğunu da ğ, ı ve i harflerinin yanlış yazılmasından anladık' dedi.

SİGARA KOMŞUDA 1 EURO

Türkiye’de ağır vergi yüküyle 7 liraya, yani 3.3 euroya satılan bir paket sigara, Suriye’de 1.13 euroya, Irak, İran, Azerbaycan ve Gürcistan’da 1 euroya, Rusya’da ise 1 euronun altında satılınca kaçakçılık yeniden çok cazip hale geldi. Yetkililer, “Bu fiyat farkıyla kaçak artar, devlet bindiği dalı keser ve vergi kaybına uğrar” uyarısı yaptı.

Yapılan bir çalışmaya göre, Türkiye’de en fazla tüketilen sigaralar, komşu ülkelerde üçte bir fiyatına satılıyor. Türkiye’de şu anda 7 liraya satılan bir sigaranın döviz karşılığı 3.30 euro. Bu sigaranın satış fiyatı, Suriye’de 1.13 euro, Irak, İran, Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan’da 1 euro olarak belirleniyor. Söz konusu sigaranın Rusya’daki satış fiyatı da 1 euroya yaklaşıyor. Bu rakam, Bulgaristan’da 2-2.5 euro civarında seyrederken, Türkiye’deki satış fiyatı, sadece Yunanistan’la benzerlik gösteriyor.

Türkiye’deki kaçak sigara oranı, 2007 yılında yapılan bir pazar araştırmasında yüzde 7 civarında tespit edilmişti. Kaçak sigara, en yoğun şekilde Türkiye’nin doğusunda tüketiliyor. Devletin sigara kaçakçılığından vergi kaybı da 1 milyar dolara ulaşıyor. Kaçak sigara oranının artarak, 2 katına çıkması halinde, vergi kaybının yeni ÖTV rakamlarıyla 2 milyar doları aşacağı tahmin ediliyor.

İngiltere olur muyuz?

Sigaradaki kaçak oranının İngiltere’de olduğu gibi yüzde 27’ler seviyesine çıkması halinde, Türkiye’ye yıllık 4 milyar dolar fatura çıkaracağı ifade ediliyor.

KAÇAK SİGARA YERİNE SARMA TÜTÜN

Sigara zamları kaçakçılığı arttırırken bazı vatandaşlar da kaçak sigara yerine sarma tütünü tercih ediyor. Kilis'te dar gelirli vatandaşlar, sigaraya gelen son zamların ardından sarma tütüne yöneldi.

Sarma sigara kullanan vatandaşlar, kente yurtdışından getirilen kaçak sigara çok ucuz olmasına rağmen tütünü tercih ediyor. Kilosu 20 ile 50 TL arasında değişen tütünün ilgi gördüğünü belirten vatandaşlar, "Beğendiğimiz tütünü satın alıp kendimiz sarıyoruz. Tütün sarmak sarılan sigarayı içmek ayrı bir keyif, bir paket sigaranın içerisinde 20 tane sigara var. Biz kaçak tütünden elde ettiğimiz 20 sigarayı 80 kuruşa mal ediyoruz. Sigara sarma makinesi ve sigara filtreleri de satılıyor. İsteyen kendisi
sarıyor. İsteyen ise makine ile sarıyor. Sigaralar pahalı, bu nedenle maddi durumu yerinde olmayan vatandaşlar sarma sigara tütününü tercih ediyor. Sigaraya gelen zamlardan sonra bir paket sigara 7 TL'yi buldu. Yerli tütünden üretilen Maltepe sigarası dahi 4 TL 25 kuruş oldu. Mecburen, kaçak tütüne yöneliyoruz. Aslanda sigaraya yapılan zam devletin vergi getirisini düşürüyor. Artık sigara yerli ve yabancı sigara için sayısı düştü. Çünkü, ya kaçak sigara içiyorlar, yada kaçak tütün sararak içiyorlar" diyorlar.

OPERASYONLAR

Vergi oranlarının arttırılmasıyla birlikte kaçakçılığın artışını son bir aydır yaşanan kaçak sigara operasyonları da gösteriyor. İşte kaçak sigaracılara karşı düzenlenen operasyonların basında yansımaları:

İSTANBUL

Ümraniyede 1 gözaltı
Minibüste yapılan aramada, ceviz kabuğu doldurulmuş çuvalların arasında zulalanmış halde yaklaşık bin karton sigara ile bir miktar puro ele geçirildi.

Erzurum:

-Oltu Polisi'nden Kaçak Sigara Operasyonu
Erzurum'un Oltu ilçesinde Emniyet Müdürlüğü ekipleri, yaptığı operasyonda 400 paket kaçak sigara ele geçirdi.

Jandarmadan Kaçak Sigara Operasyonu
Erzurum-Ağrı karayolu üzeri Yeşilöz köyü mevkiinde icra edilen yol kontrol ve arama faaliyetinde durdurulan bir kamyonda yapılan aramada, 34 bin 540 paket kaçak sigara ele geçirildi.

Yozgat:

Sorgun'da 2 Bin Paket Kaçak Sigara Ele Geçirildi
Yozgat'ın Sorgun ilçesinde emniyet ekipleri yaptıkları kontrollerde 2 bin adet kaçak sigara ele geçirilirken, 2 kişi gözaltına alındı.

Malatya

Malatya'da 1600 Paket kaçak sigara
Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şubesi ekiplerince yapılan bir çalışma sonucunda E.S. (22) adlı şahısın işyerinde yapılan aramada bin 600 paket gümrük kaçağı sigara ele geçirildi.

Sigara Kaçakçılarına Bir Darbe Daha
Malatya'da polisin yol uygulaması esnasında bir araç içerisinde 4 bin 400 paket kaçak sigara ele geçirildi.

Malatya'da 11 Bin 169 Kaçak Sigara Ele Geçirildi
Yapılan operasyonda ES ve HE isimli şahısların araçlarında yapılan aramada 9 bin 300 paket gümrük kaçağı sigara ele geçirildi.

KARS

Sarıkamış'ta 800 paket
Sarıkamış ilçe girişinde ihbarı değerlendiren polis ekipleri, plakası açıklanmayan bir otomobilde bin 800 paket kaçak sigara ele geçirdi.

Ağrı

Ağrı'da Kaçak Sigara Ve Uyuşturucu Operasyonu
Ağrı'da bir yolcu otobüsünde yapılan aramada çok sayıda kaçak sigara ile uyuşturucu madde ele geçirildi.

40 bin paket kaçak sigara ele geçirildi
Ağrı'nın Doğubayazıt ilçesinde akaryakıt tankeri görünümündeki bir kamyonun altına gizlenmiş 40 bin paket kaçak sigara ele geçirildi.

ŞIRNAK

Şırnak'ta Kaçakçılara Darbe
Şırnak Jandarmasına bağlı ekiplerince Kurumcu'da yapılan kontrollerde 1 şüpheli ile birlikte 11.000 paket kaçak
sigara ele geçirildi.

Cizre'de 2 Bin 60 Karton Kaçak Sigara
KOM ekiplerinin araç üzerinde yaptığı aramada zula tabir edilen 2 adet kapaklı bölmede değişik markalarda toplam 2 bin 60 karton kaçak sigara ele geçirildi

ADANA

Televizyon içinde kaçak sigara
Adana'da polisin, Van'dan gelen bir otobüsten inen yolcunun durumundan şüphelenmesi üzerine yaptığı incelemede, bu kişinin taşıdığı eski televizyonun içine saklanmış 50 karton gümrük kaçağı sigara ele geçirildi.

OSMANİYE

Bir kamyon dolusu kaçak sigara ele geçirildi
Osmaniye Emniyet Müdürlüğü'ne bağlı ekipler şehre giriş yapan bir kamyonette yaptıkları aramada 329 adet nargile, 21 adet alüminyum folyo, 54 adet nargile kömürü, 100 adet nargile ağızlığı, 1750 adet sigara filtresi, 863 karton değişik markalarda sigara ele geçirildi.

297 karton kaçak sigara ele geçirildi
Osmaniye Emniyet Müdürlüğüne bağlı ekipleri bir araçta yaptıkları aramada kaçak sigara, viski ve cinsel uyarıcı hap ele geçirdi.

22 bin 360 kaçak sigara ele geçirildi
Osmaniye'de yapılan operasyonda bir kamyonda 22 bin 360 paket kaçak sigara ve 3 bin 140 adet emtia malzemesi ele geçirildi.

ŞANLIURFA

7 bin 556 paket kaçak sigara ele geçirildi
ŞANLIURFA’nın Hilvan İlçesi’nde jandarma tarafından bir minibüste dün yapılan aramada gizli bölmelerde 7 bin 556 paket kaçak sigara ele geçirildi.

NİĞDE

5 bin 317 adet kaçak sigara ele geçirildi
Niğde'de piyasa değeri 15 bin TL olan 5 bin 317 adet kaçak sigara ele geçirildi.

KİLİS

600 paket kaçak sigara ele geçirildi
Otomobilde yapılan aramada 600 paket kaçak sigara ele geçirildi.

ELAZIĞ

5092 paket kaçak sigara ele geçirildi
Elazığ'da bir yolcu otobüsünde yapılan aramada RD isimli şüpheli şahsa ait iki çuval içerisinde 5092 paket kaçak sigara ele geçirildi.

MARDİN

800 Karton Kaçak Sigara Ele Geçirildi
Mardin Emniyet Müdürlüğü ekiplerince bin 800 karton kaçak sigara ele geçirildi.

HATAY

3 Tır dolusu kaçak sigara ele geçirildi
Emniyet Genel Müdürlüğü KOM Daire Başkanlığı Koordinesinde, Hatay İl Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü görevlilerince 3 Tır dolusu kaçak sigara ele geçirildi.

GAZİANTEP

Gaziantep'te Kaçak Sigara Operasyonu
Gaziantep'te gümrük kaçağı sigaraya yönelik yapılan operasyonda, bir kamyonun kasasına zula edilen 810 karton kaçak sigara ele geçirildi.

5 bin 200 paket kaçak sigara ele geçirildi
Gaziantep'te bir kamyonette yapılan aramada 5 bin 200 paket kaçak sigara ele geçirildi.

NEVŞEHİR

Nevşehir'de Kaçak Sigara Operasyonu
Nevşehir Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Şubesi üç ayrı noktada yaptığı operasyonlarda çeşitli markadalarda 986 paket kaçak sigara ele geçirildi.

AFYON

Afyonkarahisar'da kaçak sigara operasyonu
Afyonkarahisar'da, İl Jandarma Komutanlığı tarafından yapılan operasyonda çeşitli markalarda 238 paket kaçak sigara ele geçirildi.

AYDIN

3 bin 124 paket kaçak sigara ele geçirildi
Aydın’da polis ve jandarmanın Narkotik, Mali, Organize ve Bilişim gibi kaçakçılık suçlarına yönelik olarak gerçekleştirdiği operasyonlarda 3 bin 124 paket kaçak sigara ele geçirildi. 910 kişi gözaltına alınırken, bu kişilerden 270’i tutuklandı.

MERSİN

7 bin 144 adet kaçak sigara
Erdemli ilçesinde geçen yıl 482 gram esrar, 173 kök Hint keneviri, 200 gram Hint keneviri tohumu, 52 adet sikke, 7 bin 144 adet kaçak sigara, 1800 paket tütün ele geçirildi.

ANTALYA

3 bin 773 adet kaçak sigara
Alanya'da yapılan çalışmalarda geçen sene 11 bin 237 şişe sahte içki, 100 litre etil alkol, 3 bin 773 adet kaçak sigara, 2 bin 434 adet kaçak puro, 143 paket kaçak tütün yakalandı.

VAN

Van'da Kaçak Sigara Operasyonu
Van'ın Çaldıran ilçesinde jandarma ekipleri tarafından yapılan 2 ayrı operasyonda 55 bin 490 paket kaçak sigara ele geçirildi.

4 bin 960 paket kaçak sigara
Van'ın Saray ilçesinde jandarma ekipleri tarafından yapılan çalışmalarda 4 bin 960 paket kaçak sigara ele geçirildi.

5 bin 400 paket kaçak sigara ele geçirildi
Van ve Gevaş ilçesinde jandarma ekipleri tarafından yapılan çalışmalarda 2 ayrı otomobilde 5 bin 400 paket kaçak sigara ele geçirildi

ANKARA

Polatlı’da esrar ve kaçak sigara
Bir ihbarı değerlendiren polis ekipleri, akşam saatlerinde bir depoya yaptığı baskında çeşitli markalarda 5 bin 519 paket kaçak sigara ele geçirdi.

KIRIKKALE

2 bin 600 paket kaçak sigara ele geçirildi
KIRIKKALE Emniyet Müdürlüğü'ne bağlı Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şubesi ekipleri tarafından düzenlenen iki ayrı operasyonda, 2 bin 600 paket kaçak sigara ve 50 gram esrar ele geçirildi. Olayla ilgili 2 kişi gözaltına alındı.

RİZE

710 paket kaçak sigara ele geçirildi
Rize'de emniyet görevlilerinin şüpheli gördüğü bir araçta yaptığı aramada 710 paket kaçak sigara ele geçirildi.

SİİRT

2 bin 600 paket kaçak sigara ele geçirildi
Siirt'te emniyet ekipleri düzenlenen operasyonda 2 bin 600 paket kaçak sigara ele geçirilirken, 2 kişi gözaltına alındı.

KONYA

Oyuncak kolileri arasında sigara kaçakçılığı
Konya'da bir kamyonda oyuncak kolileri arasında 50 bin paket kaçak sigara ele geçirildi.

Üniversite öğrencisi kaçak sigarayla yakalandı
Konya'da bir üniversite öğrencisi, Şanlıurfa'dan kargoyla gelen bin 600 adet kaçak sigarayla yakalandı.

TEKİRDAĞ

12 bin adet kaçak sigara ele geçirildi
Çorlu'da Kaçakçılık ve Organize Büro Amirliği ekiplerince yapılan operasyonda 12 bin adet kaçak sigara ele geçirildi.

12 bin 385 kaçak sigara
Tekirdağ'a özel bir kargo şirketi ile gönderilen 12 bin 385 paket kaçak sigara yakalandı.

DENİZLİ

360 paket kaçak sigara ele geçirildi
Denizli Emniyet Müdürlüğü, Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü görevlilerince yapılan operasyonlarda (360) paket çeşitli markalarda sigara ele geçirildi.

BURSA

3 bin 655 paket sigara ele geçirildi
Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesinde 3 bin 655 paket yabancı menşeli kaçak sigara ele geçirildi.

Sigaranın dumanı kaçak tütüyor

Hükümetin akaryakıt ve sigaradaki vergi oranlarını artırması kaçakçılığı patlattı. Akaryakıt kaçakçılığında hareketlenme yaşanırken sigara kaçakçılığında patlama var.