Alternatif ABD tarihçisi Zinn öldü

Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) yazar, tarihçi ve siyasi activist Howard Zinn 87 yaşında yaşamını yitirdi.

Kızı Myla Kabat-Zinn, dün gerçekleşen ölüme kalp krizinin neden olduğunu açıkladı.

1980'de sessiz sedasız yayınlanan "ABD Halklarının Tarihi" kitabı aradan geçen zamanda 1 milyon baskıya ulaştı.

ABD'nin tarihinde işçileri, kadınları ve savaş karşıtlarını öne çıkaran, Kristof Kolomb da dahil kıtaya gelen kaşifleri yerlilere karşı soykırımla suçlayan Zinn, eleştirilere karşı 1998'de verdiği bir röportajda "Tam bir hikaye diye birşey yoktur; her hikaye eksiktir" demişti.

1922'de New York'ta Yahudi göçmen anne babanın çocuğu olarak doğan Zinn, çocukluğunu Brooklyn'in yoksul bir mahallesinde Charles Dickens romanlarından etkilenerek geçirdi.

17 yaşında mahalledeki komünistlerin çağrısıyla katıldığı bir eylemde polis şiddetiyle karşılaştığında önce inanamadığını, sonra inanılmaz derecede öfkelendiğini söyleyecekti.

Eğitimi İkinci Dünya Savaşı'yla devam etti. 1943'te hava kuvvetlerine bağlı olarak Avrupa'da görev aldı fakat daha sonra ne yaptığını sorguladı. Eve döndüğünde aldığı madalyaları bir kutuya koyup üzerine "bir daha asla" diye yazdığını anlatacaktı.

New York ve Columbia üniversitelerine devam etti; tarih doktorasını tamamladı. 1956'da ayrımcı Atlanta'da sadece siyah kadınların devam ettiği Spelman Koleji'nde tarih ve sosyal bilimler bölüm başkanı oldu.

Medeni haklar hareketi sırasında öğrencilerini eyleme geçmeye teşvik etti; bu konuda yazdı. Öğrenciler tarafından sevilse de yöneticiler tarafından tutulmadı. 1963'te Spelman'dan "itaatsizlik" nedeniyle atıldı. Boston Üniversitesi'ndeki yılları da Vietnan savaşı ve üniversite yönetimine kaşı mücadeleyle geçti.

1988'de emekli olmadan önce son günlerini kampüsteki hemşirelerin grevine destek vererek geçirdi. Tarih kitaplarının yanı sıra üç tane oyun yazdı. Eli Roslyn'i 2008'de kaybetti. İki çocukları vardı.

Zinn'in Türkçe'ye çevrilen kitapları arasında "Halkların Tarihi"nin yanı sıra "Marx Döndü" adlı oyunu ve "Öteki Amerika" bulunuyor.

Vietnam savaşının ateşli muhalifi ve İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra ABD'deki siyahların insan hakları için büyük mücadele veren Zinn, ülkesinin 1950 ve 1970 yıllarındaki büyük sosyal değişim ve gelişiminin avangard figürüydü.

Ünlü tarihçinin özellikle "Birleşik Devletler'in popüler Tarihi" adlı kitabı ABD ve yurt dışında milyonlarca baskı yaptı.

Ünlü dilbilimci Noam Chomsky, Boston Globe gazetesine yaptığı açıklamada, Zinn'in yazdıklarının bir neslin algısını değiştirdiğini belirtti.

New York doğumlu uzun boylu ak saçlı tarihçi, aralarında Matt Damon, Oliver Stone, Bruce Springsteen ve Bob Dylan gibilerin bulunduğu birçok ünlü isimle de işbirliği yapmıştı.

Tersane işçiliğinin ardından İkinci Dünya Savaşı'nda Hava Kuvvetleri'nde görev yapan Zinn, daha sonra New York'taki prestijli Columbia Üniversitesi'nden mezun oldu. Ardından Georgia eyaletinin başkenti Atlanta'da çoğunlukla siyah kadınların eğitim aldığı Spelman Üniversitesi'nde ders veren tarihçi, düzenlediği grev ve savaş karşıtı gösterilerle meşhur olduğu Boston Üniversitesi'ne geçti.

(AA-EÜ)

Alternatif ABD tarihçisi Zinn öldü

Yazdığı Amerikan tarihi kitabı, ülkede ve yurt dışında saygın bir kaynak haline gelen tarihçi ve öğretim üyesi Howard Zinn'in ölümü ardından konuşan Noam Chomsky, Zinn'in yazdıklarının bir neslin algısını değiştirdiğini söyledi.