''Yitik Hazinenin Kaşifi'' ne bir yolculuk

İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi kurucusu Prof. Dr. Fuat Sezgin, 'İstanbul'da ve daha önce de Frankfurt'ta İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi'nin kuruluşunu teşvik eden faktör, evrensel bilimler tarihinin bütünlüğüne duyulan inanç idi' dedi.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş'nin 'Yitik Hazinenin Kaşifi: Fuat Sezgin' başlığı altında düzenlediği programa katılmak üzere, çalışmalarını yürüttüğü Almanya'nın Frankfurt şehrinden İstanbul'a gelen Sezgin, 50 yıllık bilimsel çalışmaları sonunda önce Frankfurt'ta, daha sonra İstanbul'da Gülhane Parkı'nda kurduğu müzenin bugüne kadar yerli ve yabancı ziyaretçiler üzerinde oldukça önemli etkide bulunduğunu belirterek, buna rağmen müzenin arzu edildiği kadar tanınmadığını ve tanıtılmadığını söyledi.

Prof. Dr. Sezgin, İslam dünyasının bilime katkılarını şöyle anlattı:

'Biz İslam kültür çevresinin yaratıcı bilginlerinin, alma ve özümleme döneminin ardından 900-1600 yılları arasında gösterdikleri başarılarını ortaya koymak istiyoruz. Bu başarılar 16. yüzyılın ikinci yarısından bu yana Avrupa'daki yaratıcılığın zeminini oluşturdular. Bir dizi alet ve düzeneği Müslümanlar, bilimlerin diğer kültür çevrelerinden özellikle eski Yunanlardan alınışı çerçevesinde tanımış, bunların büyük kısmını geliştirmiş ve pek çoğunu da kendileri icat etmişlerdir. Bütün bunlardan bize sadece astronomide, tıpta, kimyada ve zaman ölçümlemede faydalanılan birkaç alete ulaşmıştır. Bilimler tarihi için büyük bir şanstır ki Arap-İslam bilginleri kullandıkları alet ve düzenekleri birçok etütlerinde ve kapsamlı eserlerinde tarif etmiş ve kısmen çizimlerini yapmışlardır. Bunlardan sadece az bir kısmı günümüze kadar ulaşmıştır ya da bilinmektedir.'

Türkiye'den 27 Mayıs 1960 ihtilalinden sonra, İstanbul Üniversitesindeki görevine son verilmesi üzerine Almanya'ya giderek bilimsel çalışmalarını Frankfurt'ta sürdürdüğünü hatırlatan Sezgin, Türkiye'de son yıllarda üniversite sayısının çoğalmasına rağmen eğitim seviyesinin düşük olduğunu kaydederek, şunları söyledi:

'Türkiye'den gitmeseydim bu çalışmaları yapamazdım. Orada 1400 cilt kitap çıkardık. Bunların içinde aşağı yukarı 10 bin titr vardır. Bu 10 bin titri birkaç 100 bin cilt mecmuanın içinden çıkardık. Türkiye'de bunların hiçbiri yok. Türkiye'den ayrılmasaydım bunları tanıyamazdım. Tanıyamadığım için bunları okuyamazdım. Okuyamadığım için bunların önemini bilemezdim. Bu Fransa'da bile mümkün olamazdı. Almanya bunun için uygundu. Orada büyük bir atmosfer var. Türkiye'de çok yüksek standartta çalışan bir bilim atmosferi kurmak lazım. Bu, bilim için çok büyük bir fırsattır.'

'-ORYANTALİSTLERDEN ÇOK ŞEY ÖĞRENDİM-'

Avrupalı birçok bilim adamının, İslam bilim ve teknoloji tarihi üzerine çalışmalar yaptığını kaydeden Sezgin, 'Bazen benim Türk dostlarım benim oryantalistleri müdafaa ettiğimi düşünürlerdi. Ben oryantalistleri değil, hakikati müdafaa etmek zorunda buluyorum kendimi. Bu benim varlığıma işlemiştir. Ben oryantalistlerin ne kadar büyük hatalar yaptığını biliyorum ve onları mütemadiyen reddetmeye çalışıyorum. Fakat ben onlardan çok şey öğrendim. Benim bilimler tarihinde kendime mahsus bazı görüşlerim vardır. Oryantalistler hata yapmamış, yanlış görüşler ileri sürmemiş olsalardı, ben onları göremezdim. Bunları doğrultmak konusunda benim bir çabam olamazdı. Bilimler tarihinde benim adımı taşıyan bazı teoriler vardır. Bunların büyük bir kısmını da yanlış yapan Avrupalı oryantalistlere borçluyum. Onlar bazen muazzam işler, bazen yanlış işler yaptılar. Hatta bazen de bir misyoner karakteri ile çalıştılar. Onların yaptıkları büyük işlerin yanında, bilerek bazı hakikatleri tahrif etmiş olmaları da vardır. Onları tenkit ediyorum ama onlara ne kadar şey borçlu olduğumu da biliyorum' şeklinde konuştu.

-'YİTİK HAZİNEN KAŞİFİ: PROF. DR. FUAT SEZGİN-'

Prof. Dr. Sezgin, 27 dil bildiğini, ancak bunun az olduğunu, hocasının 32 dil bildiğini ifade etti.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş tarafından bugün saat 13.30'da Fatih Ali Emiri Kültür Merkezi'nde 'Yitik Hazinenin Kaşifi: Prof. Dr. Fuat Sezgin' başlıklı bir program düzenlenecek.

Oturum başkanlığını Prof. Dr. Salih Tuğ'un yapacağı panelin ardından Prof. Dr. Sezgin, 'İslam dünyasında bilim çalışmaları ne zaman ve neden duraklamaya başladı?' başlıklı bir konferans verecek.

AA

''Yitik Hazinenin Kaşifi'' ne bir yolculuk

İstanbul'da, onuruna gerçekleşen programa katılan dünyanın önde gelen bilim tarihçilerinden Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam dünyasının bilime katkılarını anlattı.