Aydıklık dergisindeki Yahudi parmağı
Yahudiler ve Türkiye’deki Sosyalist oluşumda ki bağ ne? Aydınlık Dergisi nasıl kuruldu? Kuruluşunda ki Yahudilerin rolü ne?
16 Yıl Önce Güncellendi
2009-12-24 11:36:00
Osmanlı'da Sosyalizm adlı kiyapta verilen bilgilere göre, İstanbul'da oluşan ilk komünist örgütlenmenin Dobruca Yahudilerinden Simon Ginsberg'in oğlu olan Roland Ginsberg tarafından oluşturulmuş. Roland Ginsberg, aynı zamanda merkezi Almanya'nın Berlin şehrinde olan Yahudi İttihadı'nın bir üyesiydi.
Roland Ginsberg'in İstanbul'daki girişimlerine Şefik Hüsnü destek sağlar. Birçok kaynakta yer alan ve Şefik Hüsnü’nün Yahudi dönmesi olduğu iddia edilsede, yazar İlhami Yangın kitabında, Şefik Hüsnü'nün gerçekte “safkan” Yahudi olduğunu belgelere dayanarak kanıylıyor.
Şefik Hüsnü ve Roland Ginsberg İstanbul oluşturulmaya çalışılan komünistleri yasadışı örgütlenmenin yanı sıra öte yandan da yasal bir sosyalist oluşum kurmaya çalışırlar. Bu uğraşlar Eylül 1919’da Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası’nin - Ergenekon’dan tutuklu Doğu Perinçek'in lideri olduğu İşçi Partisi- oluşumunu sağlar.
Şefik Hüsnü yeni partinin başına geçer. Roland Ginsberg ve Şefik Hüsnü sürdürdükleri bu yasal görünüm öncesinde Türkiye Komünist Fırkası'nı İstanbul'da sessizce kurulmuş ve örgütlemişti bile. Böylece yapılan çalışmalar Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası’yla yasal bir yön bulurkeni, illegal olarak da Türkiye Komünist Fırkası olarak faaliyet içindeydi.
1 Haziran 1921 tarihine gelindiğinde ise Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Partisi'nin görüşlerini yaymak amacıyla Aydınlık Dergisi'nin ilk sayısı yayınlanır. Aydınlık Dergisi ise partiden farksız olarak, görünürde Sosyalist olup ancak gerçekte komünist yayınlar yapıyordu. Dergisinin kuruluşu için gerekli olan bir kısım maddi yardım ise Berlin'de bulunan Yahudi İttihadı Roland Ginsberg'in üyesi olduğu merkezden sağlamıştı. Diğer yardımlarla ilgili tüm belge ve kurumlar ise “Osmanlı’da Sosoyalizm” adlı kitapta yer alıyor.
Kitapta, Aydınlık Dergisi'nin kurulma aşamasından sonra da Yahudi desteğinin devam ettiği görülüyor. Yazar İlhami Yangın kitabında çok değişik iddialara da yer veriyor.
Haber Ara