Blair savaş suçlusu olarak yargılanabilir...
Muhalifler: 179 İngiliz ve binlerce Iraklı’nın ölümünden sorumlu tuttukları Blair’in savaş suçundan yargılanması isteniyor. Bu süreçte çok ilginç iddealara yerveriliyor.
16 Yıl Önce Güncellendi
2009-12-18 16:00:00
2003’te Irak savaşını başlatan bombardımandan önce Irak’ı işgal konusundaki siyasi tartışma aylarca sürmüştü. 5 kişilik komisyon, İngiltere’yi Irak savaşına sokan olayları inceliyor. Komisyonun başkanı Sir John Chilcot şöyle konuşuyor: “Irak soruşturmasının amacı, İngiltere’nin savaşa katılmasından alınacak dersleri belirlemek ve gelecekte benzer durumlarla karşılaşacak hükümetlere yardımcı olmak.”
İlginç İddialar
Oturumların yasal ağırlığı yok, dolayısıyla kimse yargılanmıyor. Soruşturmada, zamanın İngiltere Başbakanı Tony Blair’le Başkan Bush arasında savaş başlamadan yaklaşık bir yıl önce, 2002 yılı Nisan ayında yapılan görüşme de ele alınıyor. İkilinin ne konuştuğunu kimse bilmiyor. Blair’in savaşa girme kararında, daha sonra doğru olmadığı anlaşılan, Saddam Hüseyin’in kitle imha silahlarını 45 dakika içinde devreye sokabileceği iddiası etkili olmuştu. Savaşa karşı çıkanlardan Liberal Demokrat Menzies Campbell şunları söylüyor: “Başbakandan böylesine iddialı bir açıklama duyduğunuz zaman, eğer istihbarata kendi erişiminiz yoksa, duyduklarınıza karşı çıkmanız çok zor.” Bazıları, tanıkların sorgulanmasında komisyonun yasal ve askeri uzmanlara daha çok yer vermesi gerektiğini düşünüyor. Muhafazakar siyasetçi Michael Mates komisyondaki tarihçileri eleştiriyor. Mates, “Ben olsaydım komisyona iki tarihçi koymazdım. Askeri ve siyasi konularda uzmanlığı olanları seçerdim. Savaş konusundaki bazı kararlar, siyasi nedenlerle alındı. Bu nedenle bir yargıya varmak için işin iç yüzünü bilen kişiler gerekli,” diye konuşuyor.
En kapsamlı soruşturma
İşin iç yüzünü bilen en önemli kişi, 2010 başında ifade verecek olan eski başbakan Blair. Blair’in danışmanları ve bazı diplomatlar alınan kararlar hakkında yüzeysel bilgiler sundu. Ancak uzmanlar, Blair’in ifadesinin tüm tabloyu gözler önüne sereceği görüşünde. Muhalifleri, 179 İngiliz ve binlerce Iraklı’nın ölümünden sorumlu tuttukları Blair’in savaş suçundan yargılanmasını istiyor. Şimdi Başbakan olan, Blair döneminin Maliye Bakanı Gordon Brown da eleştiriliyor. Ancak uzmanlar soruşturmadan olumlu sonuç çıkacağı görüşünde. Michael Mates, “Soruşturmanın sonuçlarından en çok geleceğin siyasetçileri ve askerleri yararlanacak. Ne yapılıp yapılmaması gerektiğini öğrenecekler. En önemlisi de Irak savaşında yaşamını yitirenlerin aileleri için konu bir nebze de olsa kapanacak,” diyor. Yalnızca savaşa girme kararının değil, Irak’taki faaliyetler ve geri çekilmenin de ele alınacağı soruşturma, Irak savaşı hakkında İngiltere’de yapılan en kapsamlı inceleme. Soruşturma, hükümetle halk arasında güvenin yeniden oluşturulmasını amaçlıyor.
Haber Ara