Artık Avrupa'nın 'hasta adamı' Yunanistan
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Yunanistan'ın kredi notunu düşürdü. Böylece, Fitch 10 yıldır ilk kez Yunanistan kredi notunu "A"dan aşağıya çekmiş oldu.
16 Yıl Önce Güncellendi
2009-12-09 11:44:00
Biri GYSİH'sını aşan kamu borç oranı ile Euro Bölgesi'nin problem çocuğu Yunanistan, diğeri 60 milyar dolara yakın borcunu ödeyememe riski ile karşı karşıya olan Körfez'in savurgan zengini Dubai. Her iki ekonomi de fazla iyimser küresel yatırımcı için acı bir gerçeği ortaya koymaya başladı: "Hala iflas riski taşıyan ülkeler var". Son olarak önceki gün kredi derecelendirme kuruluşu S&P tarafından negatif izlemeye alındığı haberinin ardından Yunanistan'a bir kötü haber de dün Fitch'den geldi. Hafta başında Türkiye'nin notunu BB+'ya çıkaran Fitch Yunanistan'ı S&P gibi sadece uyarmakla kalmadı kredi notunu da A-'den BBB+'ya düşürdü, ayrıca negatif izlemeye aldı. Fitch "Orta vadede kamu finansmanına ilişkin görünümün zayıflığı" sebebiyle notunu indirdiğini, ülkenin artan borç seviyesinin ise ekonomiyi şoklara karşı savunmasız bırakacağını belirtti. Üstüste gelen kötü haberler sonrası Yunan borsası yüzde 7'ye yakın çakıldı, Avrupa borsalarındaki kayıplar ise yüzde 2'ye yaklaştı. Euro S&P ve Fitch şokunun ardından dolar karşısında 1,4783 seviyesine kadar gerilerken, bir haftadır artan risk iştahı ile rekor kıran altın da ons başına 1,153 dolar seviyesine kadar düştü.
S&P de hükümetin devasa bütçe açıkları ve kamu borcu konusunda adım atmaması halinde not indiriminin de gündemde olduğunu söylemişti. Aynı gün Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean Claude Trichet de Yunanistan'ın acilen bütçesini kontrol etmesi gerektiğini vurgulamıştı. Yatırım bankası Barclays'e göre ise Yunanistan'ın açıklarını finanse etmesi için önümüzdeki sene 55 milyar euro tahvil ihracına çıkması şart ki ülke bu sene de 60 milyar euroluk rekor ihraç yaptı bile. Şimdi ortak para birimi euro için saatli bomba saniye saniye işliyor. Bombanın pimi ise Yunanistan'ın elinde. Yunanistan'ın olası iflası euronun aşırı değer kaybetmesine yol açabileceği gibi, yatırımcılar da bölge genelinde yeni iflas ihtimallerini fiyatlamaya başlayabilir. Bu da Euro Bölgesi tahvil piyasası için facia anlamına gelebilir. Yunanistan'ın en korkutan sorunu ise GSYİH'sının yüzde 12,7'sine ulaşan devasa bütçe açığı. Krizden çıkışta ekonomiyi canlandırmak için izlenen harcama ve teşvik programları ile şişen bütçe açığı hedeflenen yüzde 6'lık oranı bile ikiye katlamış durumda. AB'nin üye ülkeler için belirlediği maksimum bütçe açığı oranı ise yüzde 3.
Moody's'den İngiltere ve ABD'ye uyarı var
Yunanistan'daki olumsuz gidişhat geçen haftalarda iflas riskini gösteren CDS tahvilleri ile gösterge Alman tahvilleri arasında açılmaya başlayan spread parkı (risk primi) ile dikkat çekmeye başlamıştı. Merkez bankaları ve hükümetlerin trilyon dolarları bulan yüklü müdahaleleri sayesinde sene başından beri gelen iyi makro veriler risk iştahının aniden açılmasını sağlamıştı. Ancak dün özellikle ABD Merkez Bankası ve Japonya'nın "gevşek para politikasına devam" yönünde verdikleri güçlü sinyaller, denklemin en önemli parçalarında da işlerin tozpembe olmadığını ilk kez bu kadar açıkça ortaya koymuş oldu. Moody's'in son raporuna göre ise ise kasım ayında ABD'nin ve ortalama olarak bakıldığında dünya ekonomilerinin iflas riski artmazken, Avrupa'nın iflas riski yüzde 10,1 yükseldi. Dün bir açıklama yapan mevcut kredi notlarını tehlikeye düşürmemek için ABD ve İngiltere'ye bile uyarıda bulundu. Moody's kısa süre içinde kamu borçlarının düzene sokulmasını istedi. İngiltere'nin bütçe açığı 190 milyar ile GSYİH'nın yüzde 13'ünde. ABD'nin ise bütçe açığı 1,42 trilyon dolar ile GSYİH'nın yüzde 10'unun biraz altında. Tüm bunlar ise küresel yatırımcının artık küresel ekonomideki iyileşmenin gerçekçiliğini yeniden değerlendirmesi gerekiyor.
Türk tahvilleri artık komşununkinden güvenli
Küresel ekonomiden dün birbiri ardına gelen kötü haberler Yunanistan'la bitmedi. Dubai endişesi de yeniden hortladı. 29 milyar dolarlık borcunu yeniden yapılandırmak için bankalarla masaya oturan Dubai World'ün başarısız olacağı spekülasyonlarının üzerine yatırım bankası Morgan Stanley'nin Dubai'nin devlete ait şirketlerinin borç yükümlülükleri için çizdiği 3 senaryoluk plan sinirleri gerdi. Morgan Stanley Dubai'de yeniden yapılandırılması gereken borcun en iyi ihtimalle Dubai World'ün 29 milyar dolarlık borcu olduğunu, ikinci senaryoda Dubai Holding'in borçları da eklendiğinde 34,8 milyar dolara fırladığını, son senaryo olarak ise diğer şirketlerin de eklenmesiyle bu miktarın 46,7 milyar doları bulacağı belirtiliyor.
S&P'nin uyarısı ve Dubai'de endişelerin yeniden alevlenmesi ise dün risk birimini gösteren CDS tahvilleri piyasasına doğrudan yansıdı. Yunan ve Dubai CDS'lerinin prim farkları aniden fırladı. 2 sene önceye kadar Türk tahvillerinden çok daha güvenli olan Yunnan tahvillerinin spread farkı 190,6 çıkarak Türk tahvillerinin 185,8'lik spreadini bile solladı. Yani Yunan tahvilleri Türk tahvillerinden bile riskli hale geldi. Dubai tahvilleri ise borçların yeniden yapılandrılmasında başarısız olunacağı endişeleri ile dün 524,5 baz puan ile son bir haftanın en yüksek spread farkını açtı yani riski büyüdü.
Türk tahvillerine güç veren ise bu hafta başından kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'in kreid notunu BB+'ya yükseltmesi oldu. CDS tahvili dengelerindeki bu değişim sayesinde Türkiye bir zamanlar karşılaştırmaya bile kalkışılmadığı Euro Bölgesi'ndeki 6 ülkeyle aynı risk bandına girmiş oldu. Şu anda Türkiye ile yakın CDS spreadlerine sahip olan ülkeler olarak ise Yunanistan dışında Bulgaristan, Macaristan, Letonya, Litvanya ve Romanya görülüyor. Royal Bank of Scotland analistlerinden Timothy Ash ise yakın bir zamanda Türkiye ile aynı risk kategorisine girecek ülkeler arasında İrlanda ve Portekiz'in de olabileceğini iddia ediyor. Oysaki henüz iki yıl önce Trükiye'nin spread farkı 500 baz puanlardayken, Euro Bölgesi üyesi olması avantajı ile Yunanistan'da bu fark sadece 15 baz puan civarındaydı. Önceki hafta Dubai'nin borçlarını ödeyemeyeceği paniği yaşandığında ise Türkiye ile Yunan tahvillerinin risk primleri neredeyse eşitlenmişti. Türk tahvilleri 207-212 baz puan bandında hareket ederken, Yunan tahvilleri de 201 ila 208 baz puan aralığında hareket ediyordu.
Bernanke yolumuz uzun dedi Japonya 80,6 milyar dolarlık yeni paket açıkladı
1929 Büyük Buhran sonrası en büyük krizi yaşayan ABD ve 1990'ların sonunda girdiği 10 yıl süren resesyon süreci ile resesyonun kitabını yazan Japonya'dan da gevşek para politikasına ilişkin en net mesajlar dün geldi. Her iki dev ekonomi de zannedilenin aksine iyileşme için daha uzun bir yolları olduğunu ve gevşek para politikasından çıkmayacaklarını resmen ilan etti. ABD'de Merkez Bankası (FED) Başkanı Ben Bernanke önceki gece yaptığı konuşmada "ABD ekonomisi zorluk çekmeye daha devam edecek" diyerek gevşek para politikasına devam edeceğini iyice vurguladı. Oysaki Bernanke'nin geçen cuma reel sektördeki iyileşmenin en önemli kanıtı olarak görülen istihdam rakamlarından gelen sevindirici haberlerle yumuşayabileceği, hatta 2010'un ortası için faiz artırımı sinyali bile vereceği düşünülüyordu. Dün sabah saatlerinde Japonya'dan gelen son adım ise Japonya'nın da ABD gibi gevşek politika kampında olacağınını kanıtladı. Geçen hafta gevşek para politikasına devam edeceği sinyalleri veren Japon hükümeti dün apar topar 80,6 milyar dolarlık yeni ekonomik teşvik paketi açıkladı. oysaki bir ay öncesine kadar Japonya'nın da para politikalarını sıkılaştıracağı düşünülüyor, merkez bankası bu yönde sinyalleri veriyordu. Ancak Japonya için de tıpkı ABD gibi ekonomisindeki iyileşmeyi korumak öncelik oldu. Bunun dışında düşük gelen enflasyon rakamları sonrası alevlenen deflasyon endişeleri de Japonya'yı para politikası kampında ABD'nin tarafında olmaya zorladı. Bundan sonra ise artık küresel para politikalarında iki ayrı kamp olacak: "Gevşek politikalara devam edenler ve sıkı para politikasına geçenler". Şu an için gevşek politiklara devam edenlerin başını ABD ve Japonya çekerken, faiz artırımı kampındakiler arasında İsrail, Avustralya, Norveç, Hindistan ve Brezilya gibi ülkeler bulunuyor.
Kaynak: Referans
Haber Ara