Vatandaş da kriptolu telefon kullanabilecek

Telefonunun yasadışı dinlendiğinden endişelenen vatandaşlar için için kriptolu (şifreli) telefonların satışı serbest bırakılıyor. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) vatandaşların kriptolu telefon alabilmesine izin veren yönetmeliği hazırlayarak Başbakanlık'a gönderdi. Yönetmelikle, bugüne kadar sadece Genelkurmay, Emniyet, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) gibi güvenlik birimleri tarafından özel izinle kullanılan kriptolu telefonlar, vatandaşlar tarafından da kullanılacak. Sadece kriptolu cep telefonları değil, kriptolu sabit telefonların da satışı mümkün olacak.

ŞİFRELER TİB'DE

BTK'nın yetki verdiği ithalatçılar kriptolu telefonları ithal ederken, Türkiye'ye girişte her telefonun şifresini kısa sürede çözecek kriptoloji algoritmalarını da BTK'ya bildirecek. BTK da, kanuna uygun telefon dinlemelerine onay veren Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı'na (TİB) telefonların kriptoloji algoritmalarını bildirecek. Böylece kriptolu telefon kullanan kişiler yasalara uygun olarak hakim kararıyla dinlenebilecek. Başbakan Tayip Erdoğan'ın telefonlarının da yasadışı dinlendiği ortaya çıkmıştı. Daha önce tanınmış kişilere ait yasadışı telefon görüşmelerine ilişkin ses kayıtları internete de düşmüştü. Dinlenmekten tedirgin olan vatandaşlar, kriptolu telefon aldıklarında yasa dışı dinlemelerin önünü kesmiş olacak.

FİYATI 500-1000 EURO

Türkiye'de sadece güvenlik güçleri tarafından kullanılan kriptolu telefonlar dünyanın gelişmiş ülkelerinde de ağırlıklı olarak kamu görevlileri tarafından kullanılıyor. Gelişmiş ülkelerde vatandaşlar tarafından da kullanılan kriptolu telefonları daha çok büyük şirketlerde, stratejik görevde bulunan kişiler alıyor. Yasal olmamasına rağmen Türkiye'de el altından satışı yapılan kriptolu telefonların çift güvenlik duvarı bulunanların fiyatı ise 500 ile 1000 euro arasında değişiyor.

'MALİYET ÇİFT TARAFLI, BU YÜZDEN TALEP KISITLI OLUR'

Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş Adamları Derneği (MOBİSAD) Başkanı Murat Dursun, kriptolu telefona kısıtlı da olsa ilgi olacağını söyledi. Dursun, "Maliyetine katlanan kişiler, kriptolu telefonlara ilgi gösterecektir. Ancak bu maliyeti tek taraflı değil çift taraflı olarak düşünmek gerekir. Yani tek bir telefonun kriptolu olması işe yaramıyor. En az iki tane olması gerekir. Bu önemli görevler yapan büyük şirket yöneticileri tarafından kullanılmak istenebilir" dedi.

ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN DİNLEYEBİLMESİ İÇİN ŞİFREYİ KIRMASI GEREKİYOR

Kriptolu telefonun kullanılabilmesi için hem arayanın hem de arananın telefonunun kriptolu olması gerekiyor. Her iki telefonda da yüklü olan şifre ve şifre çözücü program, şifreli verileri anında sese çeviriyor. Kriptolu telefonla normal bir telefon arandığında ise dinlenmek mümkün oluyor. Kriptolu telefonda giden ve alınan ses, matematiksel fonksiyonlardan oluşan kriptoloji algoritmalarıyla verilere dönüştürülebiliyor. Bu veriler anında sese dönüşüyor. Şifre sadece iki telefonda bulunduğu için üçüncü kişi anlamsız sesler duyabiliyor.

Vatandaş da kriptolu telefon kullanabilecek

Yasadışı dinlemeler nedeniyle kaçak kriptolu telefonlara ilginin artması üzerine devreye giren Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, bu telefonların satışının serbest bırakılması için yönetmelik hazırlayıp Başbakanlık'a sundu.