Liderlerden birlik çağrıları
İKT'nın İstanbul'da düzenlediği İSEDAK toplantısında İslam ülkeleri arasında ekonomik işbirliğinin altı çizilse de siyasi konular da ön plana çıktı. İşte açıklamalar:
16 Yıl Önce Güncellendi
2009-11-09 18:36:00
Zirvede siyasi mesajlar da öne çıktı
Kuran-ı Kerim okunmasıyla başlayan zirvenin açılışını Cumhurbaşkanı ve İSEDAK Başkanı Abdullah Gül yaptı.
11 devlet başkanı, 3 cumhurbaşkanı yardımcısı, 6 başbakan, 3 başbakan yardımcısı, 18 bakanın bulunduğu zirvede yer alan 3 gözlemciden biri, KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat oldu. En geniş katılım sağlayan heyet ise İran idi.
Gül, zirveye katılan devlet başkanları, başbakanlar, başbakan yardımcıları ve heyet başkanlarını toplantının yapıldığı salonun girişinde karşıladı.
Karşılama sırasında İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad ve Gül, basın mensuplarına bir süre poz verdi. Bazı heyet başkanları, Gül'ün yanına tercümanlarıyla birlikte geldi.
Bu arada Cumhurbaşkanı Gül, Somali Cumhurbaşkanı Sharif Sheikh Ahmet'i karşılamasının ardından, basın mensuplarına, "Görüntü alın, her yerde göremezsiniz" diye espri yaptı.
Katar heyetinden bir yetkilinin elinde, domuz gribinden korunmak amacıyla kullanılan maske göze çarparken, karşılama sırasında konuklar ve Cumhurbaşkanı Gül, tokalaşma ve öpüşme konusunda herhangi bir tereddüt göstermedi.
Tek kadın heyet başkanı
Cumhurbaşkanı Gül'ün karşıladığı devlet başkanları, başbakanlar, başbakan yardımcıları ve heyet başkanları arasında tek kadın heyet başkanı Gambia'dan geldi.
Zirvenin açılışının yapıldığı salona sadece kameramanlar ve foto muhabirleri alınırken, zirvenin geri kalan bölümü sadece TRT tarafından yayımlandı.
Basın mensuplarının, basın merkezine yerleştirilen ekranlardan izlediği toplantıya, 404'ü yerli, 293'ü yabancı olmak üzere 697 basın mensubu akredite oldu.
Güvenlik
Toplantının yapıldığı Çırağan Sarayı çevresinde geniş güvenlik önlemleri alındı. Polis helikopterinin, sarayın üzerinde ve çevresinde sürekli uçuş yapmasının yanı sıra sahil güvenlik ekipleri de denizden güvenliği sağladı.
Pancar carpaccıo
İSEDAK Ekonomi Zirvesi'nin öğle arasında konuklara, aralarında enginar ve levreğin bulunduğu yemekler ikram edildi. Pancar carpaccio üzerine zeytinyağlı enginar ikram edilen konuklar, nar taneleri ile pazı dolması, ardından ılık piyaz ve fırında levrek, tatlı olarak da ayva tatlısı ve kaymak yedi.
Bu arada, gazetecilere dağıtılan 8 Kasım 2009, saat 11.30 ibareli katılımcı listesinde, Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir'in isminin yer almadığı görüldü.
Gül: "Ortak hareket zorunlu"
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, zirvenin açılışında yaptığı konuşmada, İSEDAK'ın kuruluşunun 25. yılını kutlamak amacıyla ilk kez İSEDAK Ekonomi Zirvesi olarak düzenlenen Genişletilmiş İslam Konferansı Örgütü'nün (İKÖ) İcra Komitesi toplantısında, İslam medeniyeti açısından önemli olan İstanbul'da misafirleri ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Gül, "İKÖ Tercihli Ticaret Sistemi'nin bir an önce işlerlik kazanması bizleri İKÖ içi ticaretin geliştirilmesinde çok daha ileri noktalara taşıyacaktır. Bu bakımdan halen 4 ülke tarafından onaylanan menşe kurallarının da en az 6 ülke tarafından daha bir an önce onaylanması gerekmektedir. Bu bağlamda saygıdeğer devlet başkanlarının gerekli talimatları vermelerinin önemini vurgulamak istiyorum" diye konuştu.
Türkiye'nin enerji politikalarına da değinen Gül, enerji sepetini çeşitlendirmek suretiyle, enerji arz güvenliğini sağlamayı, küresel enerji güvenliğine katkıda bulunmayı, transit rolünü güçlendirmeyi ve uzun vadede bir enerji merkezine dönüşmeyi hedeflediğini dile getirdi.
Gül, Türkiye'nin, küresel gelişmeleri ve jeopolitik gereklilikleri bir arada değerlendirmenin somut bir göstergesi olarak, hem Batı dünyası ile hem İslam ülkeleri ile yoğun ticari ve ekonomik ilişkiler içerisinde olduğunu vurgulayarak, "Ülkemizin takip etmekte olduğu AB üyeliği süreci ile İSEDAK kapsamındaki çalışmaları, dış politikamızın birbirini dışlayan değil destekleyen unsurlarıdır" dedi.
Kıbrıs meselesine ilişkin olarak ise Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, "Bildiğiniz gibi Türk tarafı, 2004 yılında BM çözüm planına destek vererek adil bir çözüme taraf olacağını tüm dünyaya açıkça göstermişti. Ne yazık ki, karşı tarafın bu planı kabul etmemesi nedeniyle o dönemde bir çözüm sağlanamadı. Türkiye, yeniden başlayan çözüm sürecine bu defa da kuvvetli biçimde destek vermektedir. İKT üyesi ülkelerin Kıbrıslı Türk kardeşleri üzerindeki haksız baskıların ve ambargoların ortadan kaldırılması için mümkün olan her türlü desteği vermeleri ricamızı burada bir kere daha ifade etmek istiyorum" dedi.
Cumhurbaşkanı Gül, Türkiye'nin şimdiye kadar olduğu gibi, bundan sonra da İSEDAK çerçevesinde yürütülen tüm işbirliği çabalarına gerekli desteği sağlamaya ve ortak sorunları diğer küresel platformlara taşımaya devam edeceğini belirterek, sözlerini "Bugüne kadar İKT Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesine evsahipliği yapamamış olan Türkiye'nin 2014 yılındaki zirveyi düzenlemeye talip olduğunu hatırlatarak, tüm üye ülkeleri bu konuda bizden değerli desteklerini esirgemeyeceklerine olan inancımı belirtmek isterim" diyerek tamamladı.
İhsanoğlu: "İKÖ içi ticaret önemli bir artış sağladı"
İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) Genel Sekreteri Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu, ticaretin kolaylaştırılmasına ve ticaretin finanse edilmesine yönelik bir dizi tedbirle birlikte İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) içi ticaretin önemli bir artış sağladığını söyledi.
İhsanoğlu, şu anda devam etmekte olan faaliyetlerin, İKT topluluğu içerisinde bir içe bakışı ve sorunların çözümüne, küresel krize verilecek olan yanıtları kendi içlerinde aramaya yönelttiğini, bir içe dönüşü sağladığını belirti.
İş dünyasının serbest ticaretin geliştirilmesi idealine kendisini adadığını, aynı zamanda toplantıda alınan bütün kararları hayata geçirme konusunda çalışma yaptığını anlatan İhsanoğlu, "Tüm bu kararlar da zaten halklarımızın masasına yiyecek olarak, halklarımızın sofrasına yiyecek olarak dönecektir. Bu çabalar, aynı zamanda yoksulluğun azaltılması hedefimize de yakın bir zamanda ulaşabilmemizi sağlayacaktır" dedi.
Ahmedinejad: "Kapitalizmin sonuna gelindi"
İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ise "Dünya bir değişiklik yaşıyor. Şu anki ekonomik düzende, kapitalizmin sonuna gelindi. Faizcilik yoldan sapma nedeni. İslam dünyası da yeni bir düzene geçmeli. İslam ülkeleri arasında para ve gümrük sistemlerinin yeniden düzenlenmesi gerekiyor" diye konuştu.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, çözüm üretebilmek için bilim ve teknolojinin gelişmesine önem verilmesi gerektiğine vurgu yaparak, "Aramızdaki ticari engelleri kaldırmalı, bölgesel örgütler arasında işbirliği yapmalı, serbest dolaşımı sağlamalıyız. Kalkınmayı ancak böyle sağlayabiliriz" dedi.
Karzai: "Ortaklık kurmak durumundayız"
Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai, dünyanın geri kalanı ile çok iyi bir etkileşim içine girmeleri gerektiğini ifade ederek, "Önümüzde gerçekten parlak bir gelecek var. İslam dünyasının gerekli kaynaklara sahip olduğunu görüyoruz. Gerçekten gelişmiş bir medeniyetiz. Biz 550 milyon işçimizle birlikte önemli bir işgücü piyasasına sahibiz ve 1.4 milyar insanız. Stratejik olarak gerçekten çok muazzam maden ve fosil yakıt kaynaklarımız, enerji kaynaklarımız var" dedi.
Bu ortak çabanın İslam ülkelerinin ekonomik büyümesi için kullanılması gerektiğini belirten Karzai, "Bunun için de biz ortaklık kurmak durumundayız. Bu ortaklık işbirliğine dayalı olacaktır ve küreselleşmiş dünyanın ortamını da beraberinde getirecektir" dedi.
Karzai, bölgesel ve küresel sıkıntılara karşı da ekonomik güçle beraber tek bir ses tek bir duruş olmanın önemine işaret etti.
Rahman: "Hedefimiz kendine yeten bir İslam ümmeti"
Bangladeş Cumhurbaşkanı Zillur Rahman, ülkesine yapılan destekten dolayı İKT üyelerine teşekkür etti.
"Ortak hedefimiz güçlü, refahı yüksek ve kendine yeten bir İslam ümmeti yaratmaktır" diyen Rahman, ekonomik alanda işbirliğini ilerletmek için birlikte çaba sarf edilmesinin önemine işaret etti.
Esad: "Ortak işadamı kartı verilmeli"
Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad, İSEDAK'ın, bir kutlamadan çok bir değerlendirme ve geleceği öngörme için bir fırsat olduğunu vurguladı.
Esad, "İKT'de başarılarının yanı sıra, bazı başarısızlıkları da görebiliriz. Dünyada, İKT benzeri teşkilatlar çok hızlı yol almasına karşın, bizler daha güçlü sosyal ve kültürel ve kapsamlı ilişkiler kuramıyoruz. Oysa geniş ve zengin kaynaklara sahip İslam alemi bize farklı imkanlar sunmaktadır" dedi.
İKT çerçevesinde, yatırımların önündeki engellerin kaldırılması gerektiğinin altını çizen Esad, "Teşkilata üye ülkeler arasındaki vize sorununu aşmak için yatırımcılara ortak işadamı kartı verilmelidir" şeklinde konuştu.
İşgal altındaki topraklardaki Filistinliler'e karşı "kanlı saldırıların da devam ettiğini" kaydeden Esad, İsraillilere karşı açıklamaların yerine İsrail'i zorlayıcı tedbirler alınması gerektiğini ifade etti.
Esad, "Gazze'de yaşanan vahşi cinayetler ve dünyanın bu cinayetlere karşı vurdum duymazlığı ve BM'nin, İsrail'i suçlayan Goldstone raporuna bazı Batı ülkelerinin olumsuz yaklaşması, başkalarına güvenmenin artık bir işe yaramadığını bize açık bir şekilde göstermektedir" dedi.
Ahmet: "Korsanlarla mücadelede işbirliği bekliyoruz"
Somali Cumhurbaşkanı Sharif Sheikh Ahmet, İslam Konferansı Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) ve İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) üyesi ülkelere çağrıda bulunarak, "Pasifik Okyanusu ve Aden Körfezi'ndeki tehditlere karşı birlikte mücadele edelim. Somali'de korsanlarla mücadele ve anarşiyi ortadan kaldırmak için işbirliğini bekliyoruz" dedi.
El Sabah: "Sistemlerimizin farklı olması başarıya ulaşmamıza engel değil"
Kuveyt Emiri Şeyh Sabah El Ahmed Cabir El Sabah, ekonomik alanda, özellikle İSEDAK'ın aldığı kararların ülkelerinde aktif bir şekilde uygulanarak, ekonomik entegrasyonun daha kolay bir şekilde sağlanabileceğini ve ortak bir pazar çalışması çerçevesinde bu projelerin hayata geçirilerek, ekonomilerin en kısa sürede canlandırılabileceğini düşündüklerini belirtti.
İSEDAK'ın üye ülkeler arasındaki işbirliği açısından başarılı bir organizasyon olduğunu, çok sayıda projeyi hayata geçirip, başarıyla uyguladığını anlatan El Sabah, üye ülkeler arasındaki ticaretin gelişimi açısından başarılı projelerin hayata geçirildiğini kaydetti.
El Sabah, "Bu çerçevede Mekke toplantısında kabul etmiş olduğumuz 10 yıllık program da yürürlüğe girmiştir. Sistemlerimizin birbirinden farklı olması, özellikle finans ve ekonomik sistemlerimizin birbirinden farklı olması, bu konuda başarıya ulaşmamıza engel değildir" diye konuştu.
Sierra Leone Devlet Başkanı Ernest Bai Koroma, uluslurarası camiayı Sierra Leone'ya yatırım yapmaya davet ederek, "Yaptığınız bu yatırımların geri dönüşünü alacağınızı söylüyorum" dedi.
Gine Bissau Cumhurbaşkanı Malam Bacai Sanha, zirve sayesinde İKT'ye üye ülkelerin çok daha güçlü işbirliği yapabileceklerini belirterek, bu sayede uluslararası alanda tek bir varlık olarak hareket edilebileceğini söyledi.
İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad, özellikle Batı ülkelerine yönelik eleştirel tutumunu sürdürdü, "Kapitalist düzen için artık bu yolun sonuna gelindi" dedi.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Kurmanbek Bakiyev, küresel ekonomik krizin İslam Konferansı Teşkilatına (İKT) yeni bir misyon yüklediğini ifade ederek, işbirliğini yeni bir düzeye çıkarmak gerektiğini belirtti.
Bakiyev, Kırgızistan'daki ortamı iyileştirme yoluyla İslami finansmanın bölgeye yayılabilmesi için ülkeyi üs haline getirmek istediklerini belirterek, İKT'nin desteğine ihtiyaç duyduklarını kaydetti.
Bağlı kuruluşların öncelikli olarak çok taraflı projelere kendilerini katmalarını isteyen Bakiyev, "Aynı zamanda tüm bu yaptığımız çalışmaların uluslararası anlamda etkisi olacağı gibi iç politikamıza da etkisi olacaktır. Bizler İslam ümmetiyle İslami devletlerle, laik devletler laik anlayış arasında da bir bağ kurmalıyız. Dini tartışmalardan kaçınmak için ülkelerimizde, bizler, ülkelerimiz içerisindeki İslami grupların yarattığı bazı sıkıntıları görmezden gelmemeliyiz. Bizler birer laik ülkeyiz. Şunu anlıyoruz ki; İslam ilahiyatının sistemik bir şekilde, doğru bir şekilde öğretilmesi ve İslami finansman formatının iyi bir şekilde öğrenilmesi gerekmektedir" dedi.
Komorlar Birliği Cumhurbaşkanı Ahmed Abdallah Mohamed Sambi, "Bütün Müslümanlar, yoksul olanlar dahil bir dolar versin. Tüm Müslümanlar bir dolar verirse bu 1,5 milyar dolarlık fon oluşturur. 1,5 milyar dolarlık fon da açlıkla, cehaletle mücadele için kullanılır. Krizi de bu şekilde aşarız" dedi.
Filistin sorununun da çok önemli olduğunu ifade eden Sambi, "Filistinli kardeşlerimizle dayanışma içinde olmamız ve İslam korkusuna karşı da mücadele etmemiz lazım" diye konuştu.
Gambia Cumhurbaşkanı Yardımcısı Isatou Nije Saidy, Gambia'nın önümüzdeki yıllarda İKT zirve toplantısına ev sahipliği yapma isteğini dile getirdi.
HEYET BAŞKANLARI AİLE FOTOĞRAFI ÇEKTİRDİ
Bu arada Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, zirveye katılan heyet başkanları aile fotoğrafı çektirdi.
Boğaz manzarası önünde gerçekleştirilen fotoğraf çekimine Cumhurbaşkanı Gül, Kuveyt Emiri Şeyh Sabah El Ahmed Cabir El Sabah ile birlikte geldi.
Fotoğrafın çekileceği platforma en son gelen İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad, platformun ortasında yan yana bulunan Cumhurbaşkanı Gül ile Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın arasına yerleşti. Ahmedinecad, daha sonra Gül ve Esad'la aynı anda tokalaşarak basın mensuplarına görüntü verdi.
Fotoğraf çekimi sonrasında heyet başkanlarının platformdan ayrılmalarının ardından Cumhurbaşkanı Gül ve Ahmedinecad kısa bir süre yan yana gelerek sohbet etti.
KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat da fotoğraf çekiminde bulundu.
Basın mensupları ikilinin kısa sohbetine yoğun ilgi gösterirken, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad, Gül'ün ayrılmasının ardından bu ilgi nedeniyle salona dönmekte zorluk çekti.
Kameramanlar ve fotomuhabirleri dar alanda yakından görüntü almaya çalışınca kısa süreli itişme yaşandı. Bu arada bazı kameramanlar bahçede yürüyerek, çiçeklere zarar verdi.
SON VİDEO HABER
Haber Ara