Senatör Mitchell'in başarısız Ortadoğu turu

Leyla Ebumellal / Tümetürk

Arap basını bugün Amerika'nın Orta Doğu barış elçisinin Orta Doğu gezisini ve genel olarak ABD ile Mısır'ın bölgede barış sürecinin işlemesi için sarfettikleri çabaları öne çıkarıyor. Özel elçi Mitchell'in turu, İsrail başbakanı Netenyahu'nun önceden bu tura hazırlık babında işleme soktuğu planları nedeniyle oldukça başarısız ve içi boş olarak nitelendirilirken Amerika ve Mısır'ın bölgedeki barış sürecinin işlemesi için çaba sarfettikleri ancak özellikle iki devletli çözümün hayata geçirilmesi için Washington'un niyetini açık bir şekilde ortaya koyması gerektiği belirtiliyor. Öte yandan 3 ay önce gerçekleşen seçimlerden bu yana bir hükümet kurmaktan aciz kalan Lübnan, aradaki anlaşmazlıkları giderip bir hükümet kurmaya çağırılıyor. Aksi taktirde hasarın herkese malolacağına dikkat çekiliyor.

Londra'dan yayımlanan El-Kudsu'l Arabi gazetesi bugünkü ''Senatör Mitchell ve Başarısız Turu'' başlıklı yorumunda şu ifadelere yer veriyor; ''Amerika'nın Orta Doğu özel elçisi Senatör George Mitchell, İsrail başbakanı Bünyamin Netenyahu'yu işgal altındaki Batı Yaka ve Kudüs'te yerleşim eylemlerini durdurmaya ikna edemedi. Bunun üzerine belki Netenyahu'nun görüşünü değiştirmesi için ayartmada teşvik edici olabilir düşüncesiyle, Arap hükümetlerini normalleşme adımları atmaları için ikna edebilme girişimi çerçevesinde Lübnan'a, Mısır'a ve Ürdün'e yöneldi.

Netenyahu Senatör Mitchell'in bu turuna, işgal altındaki Batı Yaka'daki yrleşimlerde binlerce konut birimi oluşturulması planlarına onay vererek oldukça iyi hazırlandı. Böylece Amerika'nın yerleşimin geçici olarak dondurulması talebi herhangi bir içerikten yoksun olarak gelmiş olacak.

Bu konut birimlerinin inşası en az bir yıl sürecek. Bu süre de 6-9 ay arasında yerleşimin durdurulması yönünde önerilen süreden daha uzun. Yani dikkat edilirse üzerine ittifaka varılacak herhangi bir dondurma kararı işgal edilmiş Kudüs şehrini ve şehri çevreleyen yerleşimleri kapsamayacağı gibi kutsal Kudüs şehrindeki Arap evlerin yıkılması eylemlerine de yanaşmayacak.

Korkulan şey ise New York'taki üçlü görüşmede Amerika'nın baskılarının, Filistin'in yerleşimin dondurulması yönündeki şartı kabul edilmeksizin başarılı olması. Abbas bu baskılara dayanamaz. Bu gibi bir görüşmeyi red de edemez. O ve iktidarı Amerikan taşı üzerine oturmaktadır. Yani Amerika'nın yardımları, koruması ve maddi desteği olmadan iktidarında bir gün kalması mümkün değildir.

Senatör Mitchell, Netenyahu ile ikinci bir kez görüşmek üzere bugün işgal altındaki Kudüs'e dönüyor. Umulur ki Arapların bomba yüklü ya da daha doğrusu yerleşimin dondurulması üzerine sahte bir formül karşılığında normalleşmeye hazır olduklarına dair müjde haberlerini değil aksine yerleşimin tamamen sökülmesi ve sorunun özü olarak Arap topraklarının işgalinin sona erdirilmesi için bir başlangıç olarak dondurmanın kaçınılmazlığında ısrarcı oldukları haberlerini taşıyarak geliyordur. Zira yerleşim işgalin sadece yan etkilerinden biridir.

KARARSIZLIK HERKESE MALOLACAK!

Birleşik Arap Emirlikleri'nden yayımlanan El-Beyan gazetesi bugünkü ''Lübnan Herkes Adına Kayıplarla Karşı Karşıya'' başlıklı yorumunda şu ifadelere yer veriyor; ''Lübnan hala yeni bir hükümet kurmaya çalışıyor. Hükümeti kurmada sorumluluk vermeden diğerine, istişare turundan bir diğerine yuvarlanıp gidiyor. Ancak, parlamento seçimlerinden 3 ay; hükümet kurma görevinin verilmesinden 73 gün sonra hala ülkeyi içinde bulunduğu krizden çıkaracak kombinasyon sağlanamıyor. Tüm girişimlere ve görüşmelere karşın ülke hükümetsiz kaldı. İstekler ve şartlar çatıştı ve işi çıkmaz yola sürükledi.

Dün görevlendirme yenilendi ve eylem ilk kareden tekrar başladı. Evet herşey şu ana kadar yürürlükteki anayasa kuralları kapsamında disiplinli. Ancak konumlar hala aynı görünüyor. Başkan adayının isimlendirilmesi için oluşturulan danışma ortamı bu konumlarda eskisinden daha da ısrarlı olunduğunu ortaya koydu.

Lübnanlılar ne kadar çabuk hasara uğradıklarını, dahası tutuşmaya ne kadar yatkın olduklarını iyi bilir. Böyle birşey de ülkeyi yeniden meşhul tünele sokar. Taviz ve yumuşamanın olmaması ancak kesintiye uğramaya ve tıkanmaya götürür. Bu da krizin tırmanarak zorlu ulusal bir çıkmaza dönüşmesinden başka bir sonuç doğurmaz.

WASHINGTON NİYETİNİ AÇIKÇA ORTAYA KOYMALI

Mısır'dan yayımlanan El-Ehram gazetesi bugünkü ''Mısır ve Amerika'nın Barış Çabaları'' başlıklı yorumunda şu ifadeleri kulllanıyor; ''Amerika'nın Orta Doğu barış elçisi George Mitchell'in şu anki hızlı hareketleri Amerika'nın bölgedeki durumlarla muamelede yeni stratejisini netleştirme yolunda olduğunu göstermektedir. Amerikan başkanı Barack Obama'nın bu stratejisini büyük ihtimalle önümüzdeki birkaç gün boyunca yapılacak BM yıllık genel kurul toplantısı oturumları arasında açıklayacağı tahmin ediliyor.

Mısır, özellikle Obama'nın stratejisini ya da beklenen planını açıkladıktan sonraki dönemin büyük önem taşıyacağına ve büyük ölçüde gelecek aylar hatta belki de seneler zarfında olayların gidişatını belirleyeceğine inanıyor.

Buradan yola çıkarak bu planın bentlerinin açık olması ve Washington'un dürüst bir aracı olarak bu planı uygulamaya niyetini ortaya koyması; eski başkan George Bush'un benimsediği iki devletli çözüm görüşünde yaşananların tekrarlanmaması açısından çok acil bir meseledir.

Ancak Mısır'ın rolü sadece Amerika ile yapılan önemli diyalogdan kaynaklanmıyor. Ayrıca Filistinli gruplar arasında; Filistinlilerin tek bir konum almaları ve İsrail'in ''ciddi bir Filistinli ortak'' olmadığına dair çürük bahanesinin sonsuza kadar ortadan kalkması gayesiyle uzlaşmanın sağlanması için durmak bilmeden sarfettiği çabasından da kaynaklanıyor.

Senatör Mitchell'in başarısız Ortadoğu turu

Arap basınında bugün ABD'nin Orta Doğu'da barış sürecinin işlemesi adına girişimleri ve Mısır'ın bu yöndeki çabaları, Mitchell'in başarısız turu ile hala hükümet kurma krizinden kurtulamayan Lübnan gündeme oturuyor.