Öğretmenin serti çocuğu etkiliyor

Kuvvetli bir endişe nedeniyle çocuğun okula gitmeyi reddetmesi ya da bu konuda isteksiz görünmesi olarak tanımlanan okul fobisi çocuklarda mide bulantısı, karın ve baş ağrısı yapıyor. Psikololog Dr. Ferahim Yeşilyurt okul fobisi hakkında merak edilen soruları yanıtladı...

Çocuğunuz sabahları zor kalkıyor, canı sıkkın dolaşıyor ve okula gitmemek için bahane arıyorsa bir sorun var demektir. Çoğunlukla okul fobisine işaret eden bu durumla ilgili olarak Iternational Hospital'dan Psikolog Dr. Ferahim Yeşilyurt’la konuştuk...

Okul fobisi hangi yaşlarda görülür?

En yaygın olduğu yaş grubu 5-8 arasıdır. Eğitimin ilk yıllarında anaokuluna ve ilköğretime başlangıçta daha sık görülür. İkinci yoğun görülen yaş dilimi 11-14 arasıdır.

Hangi karakterdeki çocuklarlarda görülebilir?

Özellikle anne ya da babasına çok düşkün, evde aşırı özen gösterilen çocuklarda daha sık görülüyor.

Aile yapısının bu korkudaki etkileri nedir?

Okul fobisi olan çocukların yaşamlarının daha önceki yıllarında anneleri tarafından aşırı özen içinde büyütüldükleri görülür. Bu tür annelerin sürekli olarak çocukları memnun ederek, onların sevgisini kazanma çabası içinde oldukları, tüm gereksinimlerini karşıladıkları ve onları sürekli hayal kırıklığına uğramaktan korudukları dikkatimizi çeker.

Bu korkunun oluşmaması için aile ne gibi önlemler alabilir?

Aileler öncelikle çocuktan uzaklaşmak ve okulda çocuğun başına gelebileceklerle ilgili kendi kaygılarını azaltmaya çalışmalıdır. Kendi kaygılarını azaltan veli, çocuğuna bu konuda model olacaktır.

Çocuk bu korkuyu ifade etmezse nasıl anlayabiliriz?

Çocuklar genelde ifade ederler. Eğer edemezlerse de bedenleri yoluyla ifade ederler. Örneğin ateşleri çıkar, karın ağrıları oluşur. Bu ve buna benzer bedensel yakınmalar okul korkusu konusunda ipucu olabilir.

Korku oluşan çocuğa karşı aile nasıl davranmalıdır?

Başlangıçta anlayışlı yaklaşılmalı, çocuğun kaygıları paylaşılmalıdır. Diğer taraftan okul ile iyi bir ilişki kurulmalıdır. Başlangıçta çocukla birlikte okula gidilmeli, ardından aşamalı olarak yavaş yavaş okuldan uzaklaşılmalıdır. Böylece çocuğun okula alışması sağlanacaktır. Çocuğun okuldan korkması nedeniyle çocuk geri eve götürülmemelidir. Böyle yapılması çocuğun korkusunu pekiştirmiş olur.

Öğretmen çocuğa nasıl davranmalıdır?

Öğretmen anlayışlı ve destek olmalıdır. Sert otoriter öğretmenler çocuğun okul fobisini artırabilir. Ancak en önemli etken ailedir. Bu nedenle sorunun çözümü yine aile üzerinden olacaktır.

Çocuklar okulun ilk günlerinde nasıl kaygılar taşıyabilir?

Arkadaş bulabilecek miyim, öğretmene kendimi gösterebilecek miyim, arkadaş ve sınıfımı bulabilecek miyim, ya kaybolursam, gibi endişeler yaşarlar. Bu endişeler zamanla okula uyumla birlikte azalır.

Çocuklara ödevleri konusunda aileler nasıl davranmalıdırlar?

Aileler çocuklarının ödevine yardım ederlerse, çocuğun motivasyonu artacaktır. Ancak burada yardımın çerçevesi iyi çizilmelidir. Yardım etmek demek çocuğun tüm ders sorumluluğunu almak anlamına gelmez. Yardım etmek demek derslerinde anlamadığı yeri cevaplamaya çalışmak, bilmediği bir bilgiyi de nasıl bulabileceği konusunda rehberlik etmek anlamındadır. Ödevini bitiren öğrenciye başlangıçta küçük ödüller vermek de motivasyonu artırır.