Hazımsızlık Ramazan'ınızı zorlaştırıyor mu?

Enise Ebeyti* / TİMETURK

Sindirim sisteminizin (en iyi çalıştığında) ilk olarak onu sterilize etmeden, tanımlamadan ve işleme geçirmeden yediğiniz gıdayı emmesine ve dağıtımına izin vermeyen kendi kendine yeten bir birimi vardır. Düzgün bir sindirme olmadığı yerde sağlık olmaz. Yaygın olarak bilinen nedenlerden dolayı sadece midenin sağlığı önemli değildir, ayrıca sindirim sistemi bağışıklık sisteminin büyük bir parçasıdır.

Ramazan boyunca, sindirim problemleri seçtiğimiz gıdaların çeşitlerine, onları ne kadar hızlı yediğimize ve yeteri kadar çiğnememize göre ön plana çıkabilir.

Bu yıl Ramazan ayında sindirim rahatsızlıklarından korunmak için yapabileceğiniz birçok şey var. Bunlar oldukça basit şeyler ve eğer sürekli ve düzenli bir şekilde yapılırsa büyük bir fark oluşturabilir.

- Su için. Su HC1 için olduğu kadar sindirim için de gerekli.
- Yiyeceklerinizi iyi çiğneyin. Bu vücudunuzun daha az yorulması anlamına gelecektir.
- Sakin bir şekilde yemeğinizi yiyin.
- Karbonhidratları proteinlerle karıştırmayın. Sindirim sorunları yaşayan insanlar bu kombinasyonu sindirmekte zorluk yaşarlar. En klasik örnek fasülyedir.
- Salata ile başlayın. Salata sindirim sistemini çalışmaya hazırlar.
- Öğününüzden tam önce tam spektrumlu enzim desteği alın (vejeteryan olduğundan emin olun)
- Birden çok yemeyin. Öğünü bölerek yiyin.
- Beyaz pirinç ve beyaz ekmekten kaçının. Bunlar kışkırtıcı gıdalar ve bağırsak hareketlerinin kaybolmasına ve diğer sindirim sorunlarına yol açabilir.
- Çok pişmiş yemeklerden kaçının.
- Siyah çay, kahve ve sodadan kuvvetli idrar söktürücü olmalarından dolayı kaçının.
- Yemekten sonra bir fincan papatya çayı ya da nane çayı için. Bu sindirime yardımcı olacaktır.

Genellikle sindirim rahatsızlığı semptomları Ramazandan öncesinde de vardır, fakat Ramazan sırasında şiddetli bir şekilde ortaya çıkar. Sindirim sorunlarının genel işaretleri:

- Gaz
- Karın şişkinliği
- Mide bulantısı
- Kabızlık
- İshal
- Geğirme
- Gıda alerjileri / gıda maddelerine aşırı hassaslık
- Zayıf iştah
- Yemekten sonra yorgunluk
- Karın krampları
- Yemekten sonra üç saate kadar varan hazımsızlık
- Zayıf hafıza
- Eklem ağrısı
- Kurdeşen, cilt kaşıntıları ve egzema
- Kronik burun tıkanıklığı
- Başağrısı
- Mide yanması
- Ağızda ekşi tat

Bu semptomların çoğu mide suyunun, faydalı mide florasının (bakterilerinin) ya da sindirici enzimlerin eksikliği ile ilgilidir. Bunlar vücutta meydana gelen daha büyük bir problemin semptomları ve ilaçla tedavi edilmemelidir. Eğer ilaç alarak maskelenirlerse, problem daha da kötüye gider.

Sindirim problemleri ile ilişkili semptomların birçok nedeni vardır. Bunlardan en yaygın olanlardan bazıları:

- Gıda alerjileri
- Bağırsak geçirgenliği
- Zayıf kalitede faydalı mide florası
- Yetersiz sindirim enzimleri
- Düşük hidroklorik asit (mide asidi)

Gıda alerjileri / Gıda maddelerine aşırı hassasiyet

Yaygın olarak gıda alerjileri olarak adlandırılanlar aslında daha çok gıda maddelerine aşırı hassasiyettir. Bunun nedeni bünyenize alerji yapan bir yemek yemenin çok belirgin ve ani bir tepkiye yol açması, ayrıca bir tıbbi bir acil bir durum ile sonuçlanabilir.

Gıdalara karşı aşırı hassasiyetler oldukça nadirdir. Genellikle hayatı tehdit edici değildir ve birçok kişi zaman içinde bu hassasiyeti geliştirebilir. Kimi herhangi bir gıdaya karşı hassas olabilirken en yaygın gıda hassatiyetleri soya fasülyesi, mısır, süt ürünleri ve buğdaydır. Biri gıdaya karşı hassas olup olmadığınızı varsa bunların hangileri olduğunu belirlemeye çalışan laboratuar testleri mevcuttur.

Bununla birlikte birçok insanın hangi gıdaya hassasiyetleri olduklarına dair bir fikri vardır. Eğer öyleyse basitçe o gıda/gıdaları diyet listenizden çıkartın ve semptomların çözülüp çözülmediğine bir bakın (yukarıdaki semptom listesine bakın)

Bağırsak geçirgenliği

Bağırsak geçirgenliği içindekiler bağırsaklardan geçerken kan dolaşımına sızmasına izin veren bağırsak astarını tehlikeye sokan bir durumdur. En yaygın nedeni gıda maddesine aşırı hassaslıktır.

Zaman içinde sindirim sistemine rahatsızlık veren gıdalar bağırsakların astarında “açılımların” görülmesine neden olur. Bu gerçekleşirken büyük gıda molekülleri kan dolaşımına girer ve bağışıklık tepkisini tetikler (iltihaba neden olur).

Buğday, süt ya da mısır gibi rahatsızlık verici gıdalar her sindirildiğinde vücut zararlı bir madde olarak bunları tanımaya koşullanır ve grip gibi semptomlar meydana gelir.
Bağırsak geçirgenliği besinlerin kötü emilimi ve gıda alerjieri gibi birçok komplikasyonlara neden olabilir. Ayrıca bağışıklık sistemi tepkisini tetikleyebilir ve oto bağışıklık düzensizliğine neden olabilir.

Gıda maddelerine aşırı hassasiyeti kaldırmak semptomları azaltabilir fakat problemi çözmez ya da sonuçları durdurmaz. Durumunuzu iyileştirmek ve iyileşme sürecini başlatmak için salahiyetli bir beslenme uzmanı bulmanız gerekir.

Bağırsak Florası

Yoğurtta bulunan Lactobacillus gibi birçok faydalı flora, mayalar gibi fırsatçı organizmaların kalın bağırsak astarını işgalini önler.

Bağırsaklarımız faydalı, iyi huylu ya da zararlı olabilecek birçok “doğal olmayan” organizmaları barındırır. Yoğurtta bulunan Lactobacillus gibi birçok faydalı flora mayalar gibi fırsatçı organizmaların kalın bağırsak astarını işgalini ve aşırı büyümeyi ya da hastalığa sebebiyet veren mikropların kalın bağırsağa demir atmasını önler.

Bu gerçekleştiğinde, hastalığa sebebiyet veren bu mikroplar sizinle besinler için yarışabilir, bu da vitamin ya da mineral eksikliğine neden olur. Bu mikropların metabolik atıkları ayrıca vücudun detoksikasyon sistemini de etkiler ve vücutta sağlık sorunlarına neden olacak toksik bir birikime neden olur.

Faydalı floranın onarılmasına yardımcı olacak kolay erişilebilecek birçok probiyotik var. Ayrıca yoğurt, kefir, lahana turşusu ve zeytin gibi mayalanmış gıdaları yiyelebilirsiniz. Bununla birlikte, ilk olarak zararlı bakterileri yoketmek için bütüncül bir pratisyen bulmanız gerekir.

Düşük Hidroklorik Asit

Düşük mide asidi patojenlerin sindirim sistemine girmesine izin verir. Hidroklorik asit (HC1) midenin içindekileri sterilize eder ve sindirim sisteminin geri kalanına girmeden önce zararlı maddeleri temizler. Asit reflüsü teşhisi konan birçok insanda aslında ilginç bir şekilde asit eksikliği vardır ve çoğunlukla mide ülserine neden olabilecek bir bakteri olan Helicobakter pilori gibi kronik enfeksiyon sıkıntısına neden olabilir.

Evde hızlı bir şekilde yeteri kadar mide asidiniz olup olmadığını kontrol etmek isterseniz karbonatlı bir meşrubat için. Eğer bir dakika içinde geğiriyorsanız yeteri kadar mide asidiniz var demektir. Ayrıca doktora HC1 seviyenizi kontrol ettirebilirsiniz.

Yetersiz Sindirim Enzimleri

Vücutta pek çok çeşitte enzim var, fakat biz burada pankreasta oluşan sindirim enzimleri ile ilgileniyoruz. Bu enzimler yağları, proteinleri ve karbonhidratları sindirmemize yardımcı olur.

Çiğ ve mayalanmış gıdalar büyük miktarlarda enzim içerirler. Yemekler çok piştiğinde enzimler yok olur ve yemek sindirim için daha zor hale gelir. Sindirimin gerçekleşmesi için çok fazla enerji gerekir, vücuda enzimler sağladığımızda, vücudun diğer fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için vücudun enerjisini özgür bırakır.

Ramazan boyunca vücudun iyileşmesi ve aşırı yemekten ve sindirimden dolayı yerine getiremediği işlevlerini yerine getirmesine izin verilmesi için bize olağanüstü bir fırsat veriliyor. Sindirim enzimleri de eklenince (eğer ihtiyacınız varsa) orucun fiziksel faydaları artacaktır.

Kaynaklar:

Batmanghelidi, F. "Your Body's Many Cries for Water." Falls Church: Global Health Solutions. 2001.

Choy, Erners HS and Panavi, Gabriel. "Cytokine Pathways and Joint Inflammation in Rheumatoid Arthritis." NEJM 2001;344: 907-13.

DeMeo, Mark T; Mutlu, Ece A; Keshavarzian, Ali and Tobin, Mary C. "Intestinal Permeation and Gastrointestinal Disease." J Clin Gastroenterology Vol 34(4)2002 P 385-396.
Fletcher, Mike. "The Importance of Digestive Enzymes." 7 Ağustos 2007.

Haknen, Mervi; Luotola, Kari; Salmi, Jorma; Laippala, Pekka; Kaukinen, Katri and Collins, Pekka. "Clinical and Subclinical Autoimmune Thyroid Disease in Adult Celiac Disease." Digestive Diseases and Sciences 46(12) 2001, s. 2631–2635.

Henriksson, AE ; Blomquist, L ; Nord, CE et al. "Small Intestinal Bacteria Overgrowth in Patients with Rheumatoid Arthritis." Annals Rheumatic Dis 1993;52: 503-10.

Lipski, Elizabeth. "Digestive Wellness." Los Angeles, Ca: Keats Publishing. 2000.

Murray, Michael. "Total Body Tune Up." New York: Bantam Book. 2000.

Parsons, Tina. "An Holistic Guide to Anatomy &Physiology." London: Thomson, 2002.

WhiteField, Philip. "The Human Body Explained." New York: Henry Holt andCompany,1995;102-103.

Fisher, Robert S; Lipshutz, William and Cohen, Sidney. "The Hormonal Regulation of Pyloric Sphincter Function." Journal of Clinical Investigation. 1973 52(5): 1289–1296.

Venes, Donald et al. "Taber's Cyclopedia Medical Dictionary." 19. Bs. Philadelphia, F.A Davis Company, 2001.

*Bütünleyici sağlık uzmanı olan Enise Ebeyti, bütünleyici Beslenme üzerine master yapıyor. Geçen on yılda Anisa birçok bütüncül ve geleneksel tıp alanlarında öğrenim gördü. ABD’nin en eski şifalı bitkiler okuluna gitti ve iki yıllık bir İslami Tedavi sertifika programını tamamladı. Sürekli olarak sağlık ve beslenme üzerine yazılar yazmaktadır.

Hazımsızlık Ramazan'ınızı zorlaştırıyor mu?

Ramazan ayında sindirim rahatsızlıklarından korunmak için yapabileceğiniz birçok şey var. Oldukça basit şeyler ve eğer sürekli ve düzenli bir şekilde yapılırsa büyük bir fark oluşturabilir.