KOBİ birleşmelerine teşvik

KOBİ'lerin 31 Aralık 2009 tarihine kadar birleşmeleri halinde birleşmeden doğan kazançları, Kurumlar Vergisinden istisna tutulacak. Söz konusu KOBİ'lerin üç hesap döneminde elde ettikleri kazançları için de yüzde 75'e kadar indirimli Kurumlar Vergisi uygulanacak.

Konuya ilişkin Kurumlar Vergisi Genel Tebliği, Resmi Gazetenin bugünkü sayısında yayımlandı. Düzenlemeyle, bir numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde, ''5904 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun''a paralel değişiklikler yapıldı.

Düzenlemede öngörülen KOBİ birleşmelerinin teşvikiyle ''işletmelerin mali yapılarının güçlendirilmesi, ölçek verimliliğinin sağlanması, rekabet ortamına uyum kapasitelerinin geliştirilmesi ve istihdam düzeylerinin artırılması'' amaçlanıyor.

Tebliğde, uygulama kapsamına giren KOBİ'ler, ''Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde kurulan, 10 ila 250 işçi çalıştıran, yıllık net satışlar toplamı 25 milyon lirayı geçmeyen veya aktif toplamı 25 milyon liradan az olan ticari işletmeler'' şeklinde tanımlandı.

Bu tanım çerçevesinde, 2008 yılının Aralık ayına ilişkin olarak verilen sigorta bildirgesine göre 10'dan az veya 250'den fazla işçi çalıştıran işletmeler KOBİ sayılmayacak. Bir işletmenin, 2008 hesap döneminin sonu itibarıyla yıllık net satışlar veya net aktif toplamı 25 milyon liradan fazla olması halinde de yine KOBİ kapsamında değerlendirilmeyecek.

1 Ocak 2009 tarihinden sonra kurulan işletmeler de bu madde kapsamında KOBİ olarak görülmeyecek.

UYGULAMA

KOBİ tanımı kapsamındaki işletmelerin 31 Aralık 2009 tarihine kadar yaptıkları birleşmelerde, birleşme işlemlerinden doğan kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilecek.

KOBİ birleşmelerinde, ''birleşme nedeniyle infisah eden kurumun, birleşme tarihinde sona eren hesap döneminde elde ettiği kazançlar'' ile ''birleşilen kurumun birleşme işleminin gerçekleştiği hesap dönemi dahil olmak üzere üç hesap döneminde elde ettiği kazançlar'' için indirimli Kurumlar Vergisi uygulanacak.

Yasayla Bakanlar Kuruluna, KOBİ birleşmelerinden yararlanan işletmeler için kurumlar vergisi oranını yüzde 75'ine kadar indirimli uygulatma konusunda yetki verildi.

Tebliğde uygulama şöyle bir örnekle açıklandı:

''1 Ağustos 2009 tarihinde KOBİ niteliğindeki (A) Ltd. Şti, KOBİ niteliğindeki mevcut (B) A.Ş'ye geçici 5. madde (teşvik) uyarınca devrolunmuştur. (A) Ltd. Şti'nin birleşme işleminden doğan kazançları kurumlar vergisi istisnasından; (A) Ltd. Şti'nin 1/1/2009-1/8/2009 kıst döneminde elde ettiği faaliyetlerinden doğan kazançları indirimli kurumlar vergisinden; (B) A.Ş'nin 1/1/2009-31/12/2009 dönemi kurum kazançları indirimli kurumlar vergisinden; (B) A.Ş'nin 1/1/2010-31/12/2010 dönemi kurum kazançları indirimli kurumlar vergisinden; (B) A.Ş'nin 1/1/2011-31/12/2011 dönemi kurum kazançları indirimli kurumlar vergisinden yararlanabilecek.''

ŞARTLAR

Uygulamadan yararlanmak için şu şartların sağlanması gerekecek:

''- Birleşilen kurum tarafından münfesih kurumun birleşme tarihindeki sabit kıymetlerinin rayiç bedelle, diğer kıymetlerinin ise Vergi Usul Kanununun değerleme hükümlerine göre değerlemek suretiyle bir bütün halinde devralınması ve bilançosuna kaydedilmesi,

- Birleşmeden doğan kazançların tamamının birleşme tarihi itibarıyla birleşilen şirketin sermayesine eklenmesi,

- Birleşilen kurumun, münfesih kurumun tahakkuk etmiş ve edecek vergi borçlarını ödeyeceğini ve diğer ödevlerini yerine getireceğini; münfesih kurumun, birleşmenin Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği tarihten itibaren 30 gün içinde birleşme nedeniyle vereceği kurumlar vergisi beyannamesine ekli bir taahhütnameyle taahhüt etmesi,

- Birleşilen kurumun, münfesih kurumun tahakkuk etmiş ve edecek vergi borçlarını ödeyeceğini ve diğer ödevlerini yerine getireceğini, münfesih kurumun birleşme nedeniyle vereceği kurumlar vergisi beyannamesine ekli bir taahhütnameyle taahhüt etmesi

- Birleşme sonrasında 3 yıl süreyle aylık ortalama bazda birleşilen kurum ile münfesih kurum tarafından 1 Nisan 2009 tarihinden önce verilen son aya ilişkin sigorta bildirgelerine göre istihdam edilenlerin toplamından az olmamak üzere aylık istihdam sağlanması.

- Birleşilen kurumun daha sonraki tarihlerde birleşme, devir, bölünme ve hisse değişimi işlemlerine tabi tutulmaması.''

İSTİHDAM ŞARTI

KOBİ'lerin teşviklerden yararlanabilmesine ilişkin şartların nasıl yerine getirileceğinin örneklerle anlatıldığı tebliğe göre, istihdam şartının 3 yıllık süre içinde herhangi bir ayda sağlanamaması halinde, birleşmeden dolayı istisna ve indirimli oran uygulamasından yararlanılabilmesi mümkün olmayacak. İzleyen aylarda istihdam şartı yeniden sağlansa dahi söz konusu teşvikten yararlanılamayacak.

Birleşilen kurum, uygulamanın sona erdiği yılı izleyen 3. yılın sonuna kadar birleşme, devir, bölünme ve hisse değişimi işlemlerine tabi tutulamayacak, tasfiye edilmeyecek ve sermaye azaltımında bulunamayacak.

Şartlara uyulmaması durumunda, birleşmeden dolayı istisna uygulaması nedeniyle veya indirimli kurumlar vergisi uygulaması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, ceza uygulanmaksızın gecikme faizi ile birlikte birleşilen kurumdan tahsil edilecek.

Tebliğe göre, söz konusu teşvik kapsamındaki KOBİ birleşmelerinde, ''birleşen ve birleşilen kurumların son 5 yıla ilişkin kurumlar vergisi beyannamelerini kanuni süresinde vermiş olmaları'' ve ''birleşen kurumun faaliyetine birleşmenin meydana geldiği hesap döneminden itibaren en az 5 yıl süreyle devam edilmesi'' şartlarıyla, birleşme nedeniyle infisah eden kurumların birleşme tarihi itibarıyla öz sermaye tutarını geçmeyen faaliyet zararları, birleşilen kurum tarafından kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecek.

LİSANSLI DEPOCULUK İÇİN VERGİ TEŞVİKİ

Tebliğde, KOBİ teşviki dışında söz konusu yasaya paralel Kurumlar Vergisi ile ilgili diğer düzenlemelere de yer verildi.

Buna göre, tarım ürünleri ticaretini kolaylaştırmak ve geliştirmek üzere oluşturulan tarım ürünleri lisanslı depoculuk sisteminin teşvik edilmesi amacıyla, ürün senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar, 31 Aralık 2014 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden istisna edildi.

3 Temmuz 2009 tarihinde yürürlüğe giren söz konusu yasa uyarınca, kurumlar vergisi mükellefleri tarafından Türkiye Kızılay Derneğine makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış veya yardımların tamamı, yürürlük tarihinden itibaren kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde gösterilmek şartıyla kurum kazancından indirilebilecek.

Bu tarihten itibaren üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitülerine yapılan ayni veya nakdi bağış ve yardımların tamamı da beyanname üzerinde gösterilmek şartıyla kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecek.

Düzenleme uyarınca, tasfiye edilerek tüzel kişiliği ticaret sicilinden silinmiş olan mükelleflerin, tasfiye öncesi ve tasfiye dönemlerine ilişkin yapılacak her türlü vergi tarhiyatı ve kesilecek cezalar, müteselsilen sorumlu olmak üzere; tasfiye öncesi dönemler için kanuni temsilcilerden, tasfiye dönemi için ise tasfiye memurlarından herhangi biri adına yapılacak. Limited şirket ortakları, tasfiye öncesi dönemlerle ilgili bu kapsamda doğacak amme alacaklarından şirkete koydukları sermaye hisseleri oranında sorumlu olacak. Tasfiye dönemi için tasfiye memurlarının sorumluluğu, tasfiye sonucu dağıtılan tasfiye artığı tutarıyla sınırlı olacak.

AA

KOBİ birleşmelerine teşvik

Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin (KOBİ) birleşmesi, vergi düzenlemesiyle teşvik edilecek.