ABD'den İran'la ilgili nükleer rapor
Amerika Birleşik Devletleri'nde hazırlanan yeni bir rapor İran'ın nükleer silah sahibi olabilmek için en az kaç seneye ihtiyacı olduğunu ortaya koydu.
17 Yıl Önce Güncellendi
2009-08-09 00:23:00
Son Amerikan hükümet raporuna göre İran nükleer güç olmak için siyasi karar almaya değil teknik ve pratik sorunlarını çözmeye ihtiyaç duyuyor. Bu rapora göre İran'ın nükleer silah sahibi olması en yakın 2013 yılında mümkün. Ancak İran yine de yüksek düzeyli zenginleştirilmiş uranyum elde edebilmek için düşük düzeyli uranyum üretimini aralıksız ve artışla sürdürüyor.
Yeni Amerikan hükümet raporunda İran'ın gelişmiş nükleer silah yapımı için gerekli yüksek düzeyli uranyum zenginleştirmesi ile mümkün tekniklere 2013 yılından önce
sahip olamayacağı açıklandı.
Amerika Dışişleri Bakanlığına bağlı Ulusal İstihbarat Bürosu Müdürü Dennis Blair, kongreye, -İran her ne kadar uranyum zenginleştirmesinde büyük bir gelişme kaydetmişse de- teknik ve pratik sorunların bu adımı geciktireceğini bildirdi.
Blair önceki ifadesinde İran'ın elinde 2010 ya da en uzak ihtimal 2015 yılına kadar nükleer silah yapımına imkan verecek gerekli yüksek düzeyde zenginleştirilmiş uranyumun bulunduğunu belirtmişti.
Blair yeni değerlendirmesinin, İran'ın nükleer silah yapımı için siyasi bir karar almasına değil zenginleştirme işlemini tamamlamaya teknik olarak güç yetirebileceği tarihe dayandığını söyledi. Diğer taraftan da bürosunun İran'ın yüksek düzeyli uranyum zenginleştirmesi için bir karar aldığına dair hiçbir delile sahip olmadığını vurgulayarak, uluslararası baskılar sürdüğü müddetçe de bu kararı büyük ihtimalle almayacağına işaret etti.
Kontrolden çıkış
Amerikan raporu diplomatların Uluslararası Atom Enerji Ajansı'nın İran'ı hızla genişleyen uranyum zenginleştirme istasyonunu, maddeleri silah yapma yolunda kullanmadığından emin olmak için daha geniş çaplı gözetlemeye izin vermesi için ikna etme yolunda bir ilerleme kaydetmediği bir vakitte geldi.
Analistler İran'ın bomba yapmak için gerekli yüksek düzeyli zenginleştirmeye ulaşmasını sağlayacak daha fazla arıtma için düşük seviyede zenginleştirilmiş uranyum topladığına işaret ediyor. Santrifüjlerin sayısının artmasıyla üretim oranı geçtiğimiz yıl boyunca 8 kat arttı.
Atom Enerji Ajansı'nda yetkili Batılı meşhur bir diplomat Natanz Reaktörlerindeki düşük düzeyli uranyum zenginleştirmesinin İran'ı nükleer silah sahibi yapmaya güç yetirecek seviyede artmaya devam ettiğini söyledi.
Nükleer yayılımı izleyen ABD araştırma kurumu başkanı David Albright, İran'ın Atam Enerji Ajansı'nın şeffaflık hususundaki taleplerine cevap vermediğini, bunu büyük güçlerle müzakerelerin bir parçası olduğu görüşünü taşıdığını ifade etti.
Atom Enerji Ajansı geçen Haziran ayında Natanz tesisini izlemenin, barışçı zenginleştirmeden herhangi bir sapma olup olmadığı hususunda müfettişlerin kapasitesini aştığını belirtti.
Orada, o sırada uranyum zenginleştirmesinde kullanılan yaklaşık 5000 santrifüjler bulunuyordu. Ayrıca yer altında aynı üretim biriminde 2400 cihaz daha takılıyordu. Belki sonraki adım, Atom Enerji Ajansı'nın bu ayın sonlarında hazırlayacağı sonraki raporunun hazırlanmasının vaktinin geldiği saat civarında nükleer yakıt temizlenmesiyle ve yüklemesi için gerekli sayının hazırlanmasıyla başlamış olur.
Haber Ara