Öteki Amerika

Yurtdışında okurken çalışmak isteyen gençler ‘work and travel’ şirketlerini seçiyor. Ancak bazı ülkeler ağır çalışma şartlarıyla öğrencileri çıldırmanın eşiğine getiriyor. Alaska da bunlardan biri...

Eğitim görmek için yurtdışına giden ama aynı zamanda para kazanmak zorunda kalan öğrencilerin yaşadıkları zorluklar, geçtiğimiz günlerde Alaska’da yaşanan ‘çalışma kampı’ndan gelen bir mektupla birlikte konuşulmaya başlandı. Alaska’ya ‘work and travel’ yani ‘çalış ve seyahat’ isimli organizasyonla giden fakat ağır çalışma koşulları nedeniyle psikolojisi bozulan bir Türk gencinin arkadaşı Soner Özmeşe’nin isyan mektubu, herkesin gözünü bu bölgeye çevirdi. Eğitim hayatlarına maddi katkı için, Alaska’nın tek geçim kaynağı olan balık fabrikalarında çalışmaya giden Türk öğrenciler yaşadıklarını star’a anlattı.

NAZİ KAMPI GİBİYDİ

Anadolu Üniversitesi Basın Yayın Bölümü 4. sınıf öğrencisi Ethem Kocatürk, Alaska’daki yoğun iş temposu nedeniyle delirmemenin şans olduğunu söylerken, Anadolu Üniversitesi Endüstri Mühendisliği 3. sınıf öğrencisi Aytaç Hasırcı, Alaska’da bünyesinin ve psikolojisinin bozulduğunu ifade etti. Alaska’dan kötü anılarla ayrılan Osmangazi Üniversitesi Metaurliji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü 3. sınıf öğrencisi İbrahim Tarık Koyuncu ise Alaska için Nazi kampı benzetmesini yaptı.

GÜNDE 20 SAAT ÇALIŞTIK

2008 yılında Alaska’ya para kazanmak amacıyla haziran-eylül ayları arasında gittiğini söyleyen Anadolu Üniversitesi Basın Yayın Bölümü 4. sınıf öğrencisi Ethem Kocatürk “Çok basit bir işte olsa günde 16 saat çalıştırıyorlar. İş yoğun olunca günde 20 saat, sadece 3 saatte bir 10 dakika mola vererek ayakta çalışıyorsun. Sezon kötü olup da çalışamazsam, para kazanamazsam diye insan bunalıma giriyor, orada şanslı olmayan delirebilir” dedi. Gidişin 4 bin dolara mal olduğunu söyleyen Kocatürk “Günde 20 saat boyunca saati 7.2 dolara en ucuz işçi olarak çalıştırıldık. Orada delirmemek için şanslı olmak lazım.

SÖZLER TUTULMADI

Anadolu Üniversitesi Endüstri Mühendisliği 3. sınıf öğrencisi Aytaç Hasırcı da 2008’de Alaska’ya giden Türk öğrenciler arasında yer alıyor. Golden Kariyer ismli şirket aracılığı ile Alaska’ya gittiğini söyleyen Hasırcı “Bizi gönderen şirket vaadettiği hiçbir şeyi yapmadı. En basitinden 7 arkadaş gittik. Bize gitmeden önce ‘fabrikada saati 8.15 dolara çalışacaksınız, normal çalışmanın dışında 12.35 dolar mesai alacaksınız’ dediler. Alaska’ya gidince bizi farklı bir fabrikaya gönderdiler. Orada da saati 7 dolara çalıştık. Yemek ve yatacak yer parası vermeyeceksiniz dediler ama yemek parası da bize aitti. Alaska’ya gitmek için şirkete ve uçak biletlerine toplam 4 bin 200 dolar harcadım. Alaska’da 6 hafta kaldım ancak 2 bin 200 dolar kazandım orada günde 18 saat çalışmaktan bünyem ve psikolojim bozuldu” dedi.

HAKARET EDİYORLARDI

Osmangazi Üniversitesi Metaurliji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü 3. sınıf öğrencisi İbrahim Tarık Koyuncu da Alaska’ya gidip kötü anılarla ayrılanlardan. Koyuncu, ancak Alaska’da karşılaştığı şartların anlatılanlardan kat kat daha zor olduğunu ifade etti. Tarık Koyuncu “Fabrikada günde 19 saat çalıştırıldık, küfür ve hakaret yedik. Hatta her gün kek yiyerek beslendik. Her şey Alaska’ya gönderene kadarmış, ondan sora bizi unuttular” diye konuştu.

Şirket kendini savundu

Suçlamaların hedefi olan Golden Kariyer şirketinin sahibi Güner Karabulut ise çalışma şartlarının zorluklarını gidenlere önceden tebliğ ettiklerini söyleyerek şirketi savundu.

Karabulut, Türkiye’de 160 tane ‘work and travel’ şirketi olduğunu, gitmek isteyenlerin şirketin güvenilirliğini araştırması gerektiğini, öğrencilerin okumadıkları sözleşmelere imza atarak tüm haklarından vazgeçerek Alaska’ya gittiklerini ifade etti. Karabulut “Alaska’da şöyle bir sıkıntı var. Öğrenciye iş yeri bilgilerini veriyoruz. Ama hangi departmanda çalışacağını söyleyemeyiz.

Balık olursa para kazanırsın, olmazsa kazanamazsın” dedi.

Memnun kalan öğrenciler var

Alaska’ya gidip memnun dönenler de yok değil. Yoğun çalışma şartalırın gitmeden kendilerene anlatıldığını söyleyen turizimci Ankara Üniversitesi Turizim Otel İşletmeciliği bölümü mezunu Hatice Aydın “2007’de Golden Kariyer şirketi aracılığıyla Alaska’ya gittim. Gittiğimiz yer ve genel müdürümüz çok iyiydi, hastalanınca hastaneye götürdüler. Günde 18 çalıştık. Zorluk çekileceği baştan söylendi. Giderken 3 bin 500 dolar harcadım belki daha da fazla olabilir ama 7 bin dolar kazandım” dedi. Erciyes Üniversitesi Mimar Fakültesi son sınf öğrencisi Kenan İşler de memnuniyetini dile getirenlerden.

2006 ve 2007’de Alaska’ya gittiğini söyleyen İşler “Memnun kaldım. İlk yıl 7 bin doların üzerinde para kazandım. İkinci yıl 5 bin dolar elime geçti” dedi.

Kaynak: Star

Öteki Amerika

Çalış ve Gez programıyla dil öğrenmek ve gezmek için gittikleri Alaska'da balık fabrikalarında günde 20 saate kadar çalıştırılan Türk gençlerinin hayatı karardı.