Obur vatoz

Hindistan'ın güney kıyıları açıklarındaki Maldiv takımadalarında, kesin olarak söylemek gerekirse kıyıdan 708 kilometre uzaklıkta Hanifaru adında ıssız bir ada vardır. Havadan bakıldığında, bir kamyon yükü kadar kum yığını ve bunun üzerindeki tropik çalılıklardan ibaret gibi görünür. Hanifaru o kadar küçüktür ki, pala şeklindeki bu adanın kıyı şeridinin tamamını bir çocuk bile sallana sallana on dakikada yürüyebilir. Aslında, koca Hint Okyanusu'nun çepeçevre kuşattığı 26 mercan adasında öbeklenmiş bin 192 minik adacıktan oluşan Maldivler için Hanifaru'nun boyutları pek öyle sıradışı sayılmaz. Hanifaru'da sıradışı olan başka bir şey var: Yılın bazı dönemlerinde, gelgitlerle uygun koşullar çakıştığında, beslenmek üzere Maldivler'in her yanından gelip bu koyda toplanan manta vatozlarının sergilediği göz alıcı mercan kayalığı balesi. Gelgitin Hint Okyanusu'nun güneybatı muson akıntılarına ters bir ivme verdiği mayıstan kasıma dek oluşan emme gücü, minik karidesleri andıran kriller ve diğer bazı organizmaları derinlerden yüzeye çeker. Ve akıntı, krilleri Hanifaru Koyu'nun çıkmaz sokağına sürükler... Bu kriller yüzeyde kalabilseler, koyun mercan duvarlarına vurup, sonra da açık denizin güvenli sularına sürüklenecekler. Ama bunu yapamazlar. İçgüdüleri onları güneş ışığından uzaklaşmak üzere dalmaya zorlar. Dalınca da mercan adasının bir çanağa dönüştürdüğü derin sularda sıkışıp kalırlar. Sadece birkaç saat içinde dev bir plankton yığını oluşur. Sürü öyle kalabalıktır ki, su bulanıklaşır. İşte bu, mantanın beklediği işarettir. Son üç yıldır Maldivler'deki manta vatozlarını inceleyen İngiliz deniz biyoloğu Guy Stevens, "Suyun yükselmesinin hemen ardından birkaç manta vatozu ortaya çıkar" diyor. "Derken, hooop, koca bir grup belirir. Ve birden karşınızda büyüklüğü ancak bir futbol sahası kadar olan bir koyda karınlarını doyuran 200 kadar manta vatozu bulursunuz. Ziyafet iki ila dört saat kadar sürer." Maldiv manta vatozlarının kanat genişliği 3,5 metreye kadar ulaşabilir. Bu dev balıklar bir ayakkabı kutusu büyüklüğündeki ağızlarıyla buğday biçen bir biçerdöver misali krillerin arasına dalarak avlarını içlerine çeker. Bereketli bir sürüye ulaştıklarında, bu kalabalık bölgede kalmak için geriye doğru taklalar atarak eksenleri üzerinde tam bir devir yapar, açık ağızlarıyla tren gibi dizilerek zincirleme beslenirler. Hanifaru Koyu'nun sunduğu dar alan, mantaların hareket becerileri geliştirmesini gerektirir. (Stevens, bilim insanlarının pek az görebildiği bazı manevralara tanık olmuş.) Koyda 50'den fazla balık, zincir oluşturarak beslendiğinde sıradışı bir şey gerçekleşir. Zincirin başı, kuyruğu yakalar ve zincir girdap şeklinde dönmeye başlar. Stevens, "Bunu, dairesel beslenme olarak adlandırıyoruz" diyor. "Yüzden fazla manta bunu yaptığında bir sarmal oluşur. Zincir koptuğunda çılgınca beslenme başlar." Bu sakin sulardaki görkemli dans bir anda yüzlerce mantanın birbirine çarptığı bir "kapanın elinde kalır" karmaşasına dönüşür. Bu karmaşaya bir de ganimetten pay almaya gelen balina köpekbalıkları eklenir ve 12 metrelik koca bir sandığı andıran, planktonla beslenen bu ağırkanlı devler de ziyafete katılır. Birkaç saat içinde plankton tükenir, ziyafet yavaşlar.
(national geographic)

Obur vatoz

Gelgitler küçük bir koyu plaktonla dolduruyor ve Maldivler'in dev manta vatozları baş döndürücü bir ziyafet için hareketleniyor.