Son dönemde iki farklı yöntem geliştiren kaçakçılar 'hafıza silme' ve başka firmanın bilgilerini kullanarak fatura kesme yoluna gidiyor. Vergi ödememek için ilginç yollara başvuran kaçak akaryakıtçıların izledikleri ilk yol, pompalardaki yazarkasaların yazılımını değiştirmek. Burada yapılan 'hafıza silme' operasyonu ile satış sonrası düzenlenen her on belgenin sekizi kayıtlara geçmiyor. Tüketici fişini almasına rağmen yazarkasa düzenlenen belgeyi hafızasına almadığı için her 10 satıştan 7-8'i için vergi ödenmemiş oluyor.
Kaçak akaryakıtçılar yapılan işin anlaşılmaması için benzin ve motorin satışında fiyat farkını büyük koymuyor. Maliye ve Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (EPDK) dikkatini çekmemek için normal fiyattan 20-25 kuruş altında bir fiyata satıyor. Örneğin bayilerde 2,46 TL'lik tavan fiyattan satılan motorin bu istasyonlarda 2 ila 2,15 TL arası fiyattan satılıyor. Vatandaşın kafasını karıştırmak için 'ucuz markerlı mazot' tabelası asılıyor. Kaçak akaryakıt satanlar sebebiyle tüketicinin dürüst istasyonlara 'fahiş fiyatla satış yapıyorlar' gözüyle baktığını aktaran bir bayi, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın yazarkasa kontrolü yapması gerektiğine dikkat çekiyor.
Maliye Bakanlığı'na bağlı Gelirler Kontrolörleri'nin denetimleri sonrasında yöntem değiştiren kaçak akaryakıtçıların izledikleri ikinci yol ise dürüst esnaf adına sahte fatura düzenlemek. Buna göre öncelikli olarak aynı il veya başka bir şehirdeki istasyonun adres, telefon, vergi numarası gibi bilgileri temin ediliyor. Sonrasında fatura üzerinde sadece firma logosu değişikliği yapılarak başka bir işletmenin bilgileri ile sahte belge veriliyor.
Düzenlenen belgelerde faturanın basıldığı matbaa hakkında bile herhangi bir bilginin yer almadığı bu tür dolandırıcılığın en son örneği Başkent'te yaşandı. Şehir merkezinde akaryakıt istasyonu olan bir şirketin adres, telefon ve vergi bilgileri kullanılarak şehir dışındaki başka bir bayinin fatura kestiği tespit edildi. Konu ile ilgili olarak dürüst firma sahibi cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulundu. Maliye'nin yaptığı denetimlerde fatura denetiminde hassas olması gerektiğini vurgulayan mağdur şirket sahibi, 'Başkent'te bile onlarca istasyonda bu tarz dolandırıcılık olayı yaşanıyor. Denetimlerde bu konulara da dikkat edilmeli.' dedi.
Kaçak akaryakıtın faturası artıyor
Türkiye ekonomisi kaçak akaryakıt sebebiyle yıllık 3-5 milyar dolar arasında zarara uğruyor. Yapılan denetim ve incelemelerde ise her geçen gün yeni bir veri daha ortaya çıkıyor. Sanayi Bakanlığı'nın faaliyet raporuna göre akaryakıt ve LPG istasyonlarında, marker ve lisans denetimi konularında toplam 9 bin 38 denetim yapıldı. Bu denetimlerde 234 istasyon, lisanssız satış yaptığı, 41'i ise marker oranlarına uymadığı için mühürlendi. Öte yandan Gelirler Kontrolörleri'nin raporuna göre Türkiye'de neredeyse vergi kaçağının olmadığı sektör yok. Kontrolörler geçen yıl yaptıkları incelemelerde toplam 3 bin 595 rapor düzenlerken 190 milyar 481 milyon TL'lik matrah farkı buldu. Banka ve akaryakıtçılar başta olmak üzere gizlenen gelir sebebiyle 1 milyar 894 milyon TL'lik vergi cezası kesildi.
Zaman