Haber Merkezi / TİMETURK
Türkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi - TASAM tarafından düzenlenen ?İslam Konferansı Örgütü Üyesi Ülkeler?i kapsayan İSLAM ÜLKELERİNDE MESLEKİ ve TEKNİK EĞİTİM KONGRESİ İstanbul?da icra edildi.
Kongre Somali Eğitim Bakanı Ahmad Abdullahi SH. Muhamad, Senegal Eğitim Bakan Yardımcısı Adama Diop, Yemen Eğitim Bakan Yardımcısı Ebtihag Abdulkader Alkamal, Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mehmet Temel, Endonezya İlk ve Orta Öğretim İdaresi Genel Direktörü Prof. Dr. Suyonto, TİKA Başkan Yardımcısı Dr. Mustafa Şahin, Teknik Eğitim Genel Müfettişi ? Fas Abdennasser Naji, SESRIC (İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma Eğitim Merkezi) Genel Direktörü Doç. Dr. Savaş Alpay gibi üst düzey bir katılımla gerçekleştirildi.
İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Kongresi?ne Yaklaşık 30 İslam ülkesinden 40?ın üzerinde diplomat, akademisyen, mesleki ve teknik eğitim uzmanı katıldı.
TASAM Başkanı Süleyman Şensoy kongrenin açılış konuşmasını yaptı.
Kongrenin açılışında konuşan TASAM Başkanı Süleyman Şensoy ?Türkiye?de olduğu gibi, diğer İslam ülkelerinde de mesleki ve teknik eğitim sorununa çözüm bulma çabaları, yeterli düzeyde olmasa da mevcuttur; en azından yetkililerin pek çoğu bu alandaki eksikliğin farkında olduklarını ve bu soruna bir çözüm bulunması gerektiği yönündeki arzularını her fırsatta ortaya
koymaktadırlar. İşte bu noktada, mesleki-teknik eğitim alanındaki deneyimlerin paylaşılması, bu sorunun evrensel yönleri ile tek tek ülkelere özgün yönlerinin ortaya konulması, bu alandaki işbirliği imkânlarının araştırılması büyük önem kazanmaktadır.
Türkiye, modern eğitim yapısı ve AB yolunda kat ettiği mesafe ile İslam ülkeleri nezdinde paylaşabileceği ciddi bir birikime sahiptir. Şüphesiz İslam ülkelerinden Türkiye?nin de alabileceği büyük tecrübeler vardır. İslam Konferansı Teşkilatı çerçevesinde düzenlenen etkinliklere bu kongre ile bir yenisinin daha ilave edilmesi Türkiye?nin bu dost ve kardeş ülkeler nezdinde ki etkinliği, saygınlığı ve işbirliği açısından önemli bir adımdır.
İslam medeniyetinin yeniden inşası ve İslam ülkelerinin refah ve huzur toplumları olmalarının yolu zamanın gereklerini bir adım ileriye taşıyacak yeni eğitim anlayışı ve uygulaması ile mümkün olacaktır? dedi.
TASAM BAŞKANI ŞENSOY 'LİSANS DİPLOMASINA FAZLA ÖNEM ATFEDİLİYOR'
Günümüz İslam dünyasında mesleki ve teknik eğitim her geçen gün biraz daha fazla önem kazanmaya başladığını, iş arayanların büyük çoğunluğunun mesleğinin bulunmadığını söyleyen Başkan Şensoy bu ülkelerde sanayinin, ihtiyaç duyduğu vasıflı iş gücünü bulamadığına, Türkiye?de ve diğer İslam ülkelerinde gençlerin mesleki-teknik eğitime talebinin azaldığını vurguladı. İslam ülkelerinde toplumun, lisans diplomasına gereğinden fazla önem atfettiğini oysa lisans eğitimi almış ama herhangi bir mesleki formasyonu bulunmayan kişilerin işsizler ordusunun birer üyesi olmaya aday olduklarını belirten Başkan Süleyman Şensoy bu noktada mesleki ve teknik eğitimin kitleler nezdinde özendirilmesinin büyük önem kazanmakta olduğunu belirtti.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mehmet Temel açılış konuşmasını yapıyor.
Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mehmet Temel yaptığı konuşmada ??Mesleki ve teknik eğitim, toplumun hedefleri doğrultusunda sosyal gelişmeyi sağlayan, ekonomik kalkınmayı destekleyen son derece stratejik bir öneme sahiptir?? dedi. Temel, bu öneminden dolayı hükümetin program ve kalkınma planlarında, mesleki ve teknik eğitime önem, öncelik ve ağırlık verdiğini kaydetti.
Son yıllarda ülkede mesleki ve teknik eğitimin geliştirilmesi ve kalitesinin çağdaş standartlara yükseltilmesi konusunda reform niteliğinde düzenlemeler yapıldığını vurgulayan Temel, bu sayede mesleki ve teknik eğitim sisteminin ekonomideki gelişme ve değişmelere duyarlı, ekonominin talepleri doğrultusunda mesleki bilgi ve beceri donanımına sahip nitelikli insan gücü yetiştirebilecek bir yapıya kavuşturulduğunu ifade etti.
Temel, mesleki ve teknik eğitime yapılan düzenlemeler ve gösterilen çabalar sonucu ilgi ve isteğin giderek artığını vurgulayarak, 2002 yılında orta öğretim içinde yüzde 28 olan mesleki ve teknik eğitim oranının, 2008 yılında yüzde 43?e yükseldiğini, bu oranın yüzde 50?inin üzerine çıkmasının hedeflendiğini söyledi.
Mehmet Temel, her alanda olduğu gibi mesleki ve teknik eğitimde de sorunların bulunduğunu, ancak önemli olanın bu sorunların sabır ve kararlılıkla çözüme kavuşturulması olduğunu dile getirerek, ??İslam ülkeleri arasında nitelikli ve teknik eğitim alanında daha etkili ve verimli işbirliğinin kurumsallaştırılarak geliştirilmesinde büyük yararlar görmekteyiz?? diye konuştu.
Somali Eğitim Bakanı Ahmad Abdullahi Muhamad konuşmasını yapıyor.
SOMALİ EĞİTİM BAKANI 'EĞİTİM ÜLKEDEKİ ŞİDDETİ AZALTIYOR'
Somali Eğitim Bakanı Ahmad Abdullahi Muhamad de İslam toplumunun geçmişte tarihin karanlığında aydınlığı yakalayan bir topluluk olduğunu belirterek, daha ileriye gidebilmek için sağlam adımların atılması gerektiğini söyledi.
Somali?nin son 20 yıldır iç savaşlar nedeniyle büyük sıkıntılar çektiğini ve bunun toplum hayatını derinden etkilediğini dile getiren Muhamad, hükümetin bunları çözmeye çalıştığını, korsanlık gibi sorunlarla mücadele ettiğini anlattı.
Mohamad, yaşanan süreçte en büyük yıkımı eğitim kurumlarının gördüğünü vurgulayarak, eğitim konusunda büyük sıkıntıların yaşandığını, ülkenin daha da güçlenmesi için eğitim alanında yardıma ihtiyaç duyduklarını bildirdi.
Ahmad Abdullahi Muhamad, eğitimin, ülkedeki şiddetin azalmasında da önemli rol oynayacağını vurguladı.
Senegal Eğitim Bakan Yardımcısı Adama Diop konuşmasını yaparken.
SENEGAL EĞİTİM BAKAN YARDIMCISI DİOP 'TÜRKİYE BİZE ÖNCÜLÜK ETMEKTE'
Senegal Eğitim Bakan Yardımcısı Adama Diop ise Afrika?nın ekonomik potansiyelini ortaya koyamamasının en büyük nedeninin, mesleki ve teknik eğitim konusundaki yetersizlik olduğunu ifade etti.
Diop, mesleki ve teknik eğitimin mutlaka ön plana çıkarılması gerektiğini belirterek ??Kardeş Türkiye Hükümetini gönülden selamlıyorum. Türkiye bu sistemiyle, uzmanlığıyla meslek ve teknik alanda da bize öncülük etmektedir. Türkiye?nin bu deneyimlerinden faydalanmalıyız?? dedi.
Yemen Eğitim Bakan Yardımcısı Ebtihag Abdulkader Alkamal konuşmasını yapıyor.
Yemen Eğitim Bakan Yardımcısı Ebtihag Abdulkader Alkamal, ülkesinin mesleki ve teknik eğitimin önemine çok önceden vardığını, ancak bu konudaki eğitim kurumlarının sayılarının yetersiz olduğunu söyledi.
Alkamal, üretim faaliyetlerinin artırılması ve daha kaliteli üretimin yapılabilmesi için mesleki ve teknik eğitim konusunda ileri ülkelerden yararlanılması gerektiğini dile getirdi.
Kongre?de, ana hatlarıyla, ?İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitimin Yeri, Problemleri ve Öngörüler?, ?İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Stratejileri?, ?Mesleki ve Teknik Eğitimin Kalkınma ve İstihdam Üzerindeki Etkileri?, ?İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Alanında Reform Çabaları?, ?İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Müfredatı; Etkileri ve Çözüm Önerileri?, ?Mesleki Eğitim ve Toplumsal Sorunlar? başlıklı 9 oturum gerçekleştirilmiş ve 40 bilimsel tebliğ sunulmuştur.
Hükümet temsilcileri olarak ?bakan?, ?bakan yardımcısı?, ?müsteşar? ve ?büyükelçi? düzeyinde çeşitli ülkelerden önemli katılımlar gerçekleşti. Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurumu (YÖK), Milli Eğitim Bakanlığı?nın ilgili genel müdürlükleri ve Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Kongre?de temsil edildi. İslam Konferansı Örgütü?nü ise merkezi Ankara?da bulunan İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi (SESRIC) temsil etti.
Kongre?de, ana hatlarıyla, ?İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitimin Yeri, Problemleri ve Öngörüler?, ?İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Stratejileri?, ?Mesleki ve Teknik Eğitimin Kalkınma ve İstihdam Üzerindeki Etkileri?, ?İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Alanında Reform Çabaları?, ?İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Müfredatı; Etkileri ve Çözüm Önerileri?, ?Mesleki Eğitim ve Toplumsal Sorunlar? başlıklı 9 oturum gerçekleştirilmiş ve 40 bilimsel tebliğ sunulmuştur.
?İSLAM ÜLKELERİNDE MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM KONGRESİ? SONUÇ DEKLARASYONU
İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) üyesi 57 ülkeye yönelik düzenlenen ?İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Kongresi? 18-20 Haziran 2009 tarihleri arasında İstanbul?da Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (TASAM) tarafından gerçekleştirilmiştir.
Türkiye?de düzenlenen Kongre?ye; İslam Konferansı Örgütü?ne üye ve gözlemci ülkelerden Bangladeş, Bosna Hersek, Endonezya, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Fas, Filistin Devleti, İran, Katar Kazakistan, Kuveyt, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Maldivler Cumhuriyeti, Malezya, Mali, Nijer, Pakistan, Senegal, Somali Cumhuriyeti, Suudi Arabistan, Tayland, Tunus, Ürdün ve Yemen?i temsilen eğitim alanındaki eserleriyle tanınan uzman akademisyenler katılmıştır.
Hükümet temsilcileri olarak ?bakan?, ?bakan yardımcısı?, ?müsteşar? ve ?büyükelçi? düzeyinde çeşitli ülkelerden önemli katılımlar olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurumu (YÖK), Milli Eğitim Bakanlığı?nın ilgili genel müdürlükleri ve Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Kongre?de temsil edilmiştir. İslam Konferansı Örgütü?nü ise merkezi Ankara?da bulunan İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi (SESRIC) temsil etmiştir.
Kongre?de, ana hatlarıyla, ?İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitimin Yeri, Problemleri ve Öngörüler?, ?İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Stratejileri?, ?Mesleki ve Teknik Eğitimin Kalkınma ve İstihdam Üzerindeki Etkileri?, ?İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Alanında Reform Çabaları?, ?İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Müfredatı; Etkileri ve Çözüm Önerileri?, ?Mesleki Eğitim ve Toplumsal Sorunlar? başlıklı 9 oturum gerçekleştirilmiş ve 40 bilimsel tebliğ sunulmuştur.
İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Kongresi bu konuda alınmış ?ilk inisiyatif? olarak; İslam ülkelerinin bugüne kadar elde ettiği kazanım ve tecrübelerin karşılıklı aktarılması ile mesleki ve teknik eğitim alanında İslam ülkeleri arasında gelecek için ortak vizyon belirlenmesine imkan sağlamıştır.
1. Mesleki ve teknik eğitimin İslam ülkelerindeki sosyoekonomik kalkınma ile refah ve huzurun yakalanmasındaki önemi göz önüne alınarak; kamu ve/veya özel bütün ilgili aktörlerin ve sektörlerin politik, idari, entelektüel ve iktisadi mümkün olan her bakımdan kapasitesini işlevsel hale getirmesi ivedi bir zorunluluktur. Çünkü mesleki formasyonu olmayan her birey, hem kendi hayatında mutsuzdur hem de kamu düzeninde ömür boyu taşınan bir yük olarak sürdürülebilir kalkınmayı engellemektedir.
2. Mesleki ve teknik eğitim ve öğretimde arz tabanlı yaklaşımlardan talep tabanlı yaklaşımlara geçilerek iş piyasasının ihtiyaç ve önceliklerine göre bilgi ve becerilerin kazandırılması yönünde bir planlamanın ve kalkınmanın gereği artık tartışmadan ötedir. Bu itibarla, İslam ülkelerinin bilgi ekonomilerine doğru olan dönüşümü ve son dönemde dünya çapında sıklıkla görülen ekonomik belirsizlikler de göz önüne alınarak, gerek ülkelerin içinde gerekse ülkeler arası daha etkin ve tutarlı politikalara ve uygulamalara ihtiyaç vardır.
3. İslam ülkeleri arasında mesleki ve teknik eğitim alanında iş birliğinin ve yardımlaşmanın sağlanması amacıyla İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi (SESRIC) tarafından tasarlanıp İslam Ülkeleri Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (ISEDAK)?nin 24. oturumuna teklif edilen ve üye ülkeler tarafından kabul edilen İslam Ülkeleri Mesleki Eğitim ve Öğretim Programı?na, İslam ülkelerinin ilgili kuruluşlarının aktif katılımları gerekmektedir.
4. İslam ülkelerinde mesleki ve teknik eğitim alanındaki kazanım ve birikimlerden karşılıklı olarak istifade sürecinin hızlandırılması için; İslam Konferansı Örgütü?nün Bangladeş, Malezya, Nijer ve Uganda?da kurduğu ve halen eğitim faaliyetlerini devam ettiren üniversiteler ile İslam ülkelerindeki resmi ve özel üniversiteler mesleki ve teknik eğitim kuruluşları arasında iş birliği kurulması, öğretim elemanı ve öğrenci değişimi temin edilerek AB çerçevesinde işlemekte olan ERASMUS benzeri programların geliştirilmesi, İslam ülkelerindeki müşterek eğitim fonlarının sayılarının ve kapasitelerinin artırılması, başarılı öğrencilere burs ve diğer eğitim imkânları sağlanması gerekmektedir.
5. Küresel ekonomiler gerçeğinde mesleki ve teknik eğitim ve öğretimin ortak sorunları olan ?müfredat geliştirme?, ?okul sistemlerini planlama ve yönetme?, ?akreditasyon? vb. konularda uzun vadeli insani kalkınma stratejileri geliştirmesi ve uygulamak amacıyla kalıcı çalışma grupları ve/veya görev güçlerinin oluşturulması son derece önemlidir.
6. Kalkınmakta olan birçok İslam ülkesinin ortak sorunu olan insani kalkınmada ilerlemeyi sağlamak ve dünyanın bu alanda önde gelen ülkeleri olmak için eğitim politikalarının bütüncül ve bütünleşik bir yapıya büründürülmesi ve uygulamalarda çok taraflılık sağlanarak ilgili yapı ve süreçlerin dönüştürülmesi gereklidir.
7. Meslek eğitimi ve kursları özendirilmeli, cinsiyet ayrımı yapılmaksızın herkesin meslek eğitimine ulaşması için güçlü altyapılar oluşturulmalıdır.
8. Mesleki ve teknik eğitim ile ilgili olarak bu alanda yol almış bulunan Batılı ülkelerin deneyimlerinden azami düzeyde yararlanma yoluna gidilmelidir.
9. Mesleki ve teknik eğitimin geliştirilmesi için hükümetler, işverenler, iş dernekleri, odalar, meslek örgütleri, üniversiteler, sendikalar, kamu ve özel kurumlar arasında iş birliği ve eş güdümün sağlanması gerekmektedir.
10. İslam ülkelerindeki müşterek mesleki ve teknik eğitim fonlarının sayıları ve kapasiteleri artırılmalı, bunlar vasıtasıyla eğitime mesleki ve teknik imkanlar sağlanmalıdır.
11. ?Herkes üniversite mezunu olmalı? anlayışının yerini, ?herkes meslek sahibi olmalı? anlayışının alması ve bu anlayışın yaygınlaştırılması için rehberlik faaliyetlerine ağırlık verilmesi gerekmektedir.
12. İslam ülkelerinde kalite ödüllendirme sistemi kurulmalıdır.
13. Mesleki ve teknik eğitimin gelişmişliği ile küresel rekabet edebilme gücü doğru orantılıdır. İslam ülkelerindeki genel eğitim içinde mesleki ve teknik eğitim oranının artırılması için hükümetler programlarına gerekli çalışmaları içeren hedefler koymalıdır.
14. İslam ülkelerinde, ülke kalkınma programına bağlı ekonomi politikası ve bu politikaya bağlı olarak mesleki ve teknik eğitim stratejisinin aşağıdan yukarı veya yukarıdan aşağıya bütünlük içerisinde planlanması, uygulanacak politikayı amaca taşıyacaktır.
15. İslam ülkelerinde araştırma - geliştirme, yetenek ihtiyaç analizi, mesleki yeterlilik standartları karşılaştırılarak ?Mesleki Yeterlilik Standartları?nın tanınırlığı sağlanmalıdır.
16. İslam ülkeleri arasında ortak akreditasyon kurumu oluşturulmalıdır.
17. İslam ülkelerindeki bankalar, mesleki ve teknik eğitim konusundaki projelere finansal destek sağlamalıdır.
18. ?İslam Ülkeleri Mesleki ve Teknik Eğitim Platformu? acilen oluşturulmalı ve bu platformun iletişim ağı belirli dillerde yayın yapacak şekilde (internet portalı) ivedilikle hayata geçirilmelidir.
19. İslam Konferansı Örgütü ve ekonomik gelişimde daha önde olan İslam ülkeleri bu alanda teknik ve finansal desteğe ihtiyacı olan Somali gibi İslam ülkelerine kaynak sağlamalıdır.
20. Sosyal dönüşüm ve ekonomik iyileşme bakımından ?insan kaynakları? gelişimi anahtar rol oynamaktadır. Mesleki ve teknik eğitim özellikle genç nüfusun yoğun olduğu gelişmekte olan ülkelerde insan kaynakları gelişiminin en önemli tamamlayıcısıdır. Genç enerjilerin kişisel ve halk yararına kanalize edilmeleri için teknik ve mesleki eğitim yoluyla güçlendirilmeleri yararlı olacaktır.
21. İslam ülkeleri eğitim ve öğretim konusunda farklı seviyelere sahiptirler; bu yüzden mesleki ve teknik eğitim alanında karşılıklı faydalar için daha büyük iş birliğine ilk somut adımı atmak için İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Kongresi önemli bir fırsattır.
Oturum başkanlığını TASAM Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hasan Selçuk?un yaptığı birinci oturumda (soldan sağa) Fas Teknik Eğitim Genel Müfettişi Abdennasser Naji, Kral Abdülaziz Üniversitesi Bölgesel Koleji Dr. Ahmed Saleh Abdulwhab, Nijer İslam Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sekkat Abdel Jaouad, Prof. Dr. Hasan Selçuk, Maldivler Kıdemli Eğitimcisi Abdulla İbrahim bildirilerini sundular.
Oturum başkanlığını TASAM Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Vural Altın'ın yaptığı ikinci oturumda (soldan sağa) Endonezya İlk ve Orta Öğretim İdaresi Genel Direktörü Prof. Dr. Suyonto, T.C. Mesleki Yeterlilik Kurumu Başkanı Bayram Akbaş, Senegal Mesleki ve Teknik Eğitim Ofisi Direktörü Djibril Bousso, Senegal Eğitim Bakan Yardımcısı Adama Diop, Prof. Dr. Vural Altın, Mica Qatar Danışma Hizmetleri?nden Wael Khalil ve Pakistan Ulusal Mesleki ve Teknik Eğitim Ajansı (NAVTEC) İdari Direktörü Muhammad Athar Tahir bildirilerini sundular.
Oturum başkanlığını TASAM Başkan Yardımcısı (E) Büyükelçi Murat Bilhan?ın yaptığı üçüncü oturumda (soldan sağa) İKÖ İslam Teknoloji Üniversitesi?nden Prof. Dr. Shahjahan Mian Tapan, Malezya Uluslararası İslam Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmad Faris Bin İsmail, (E) Büyükelçi Murat Bilhan, Bangladeş U. Lab Koleji?nden Yard. Doç. Dr. Selina Banu ve Mali Nijer İslam Üniversitesi?nden Dr. Mohamed hamadikinane Maiga bildirilerini sundular.
Oturum Başanlığını TASAM Direktörü Doç. Dr. Engin Selçuk?un yaptığı dördüncü oturumda (soldan sağa) Doç. Dr. Raşit Köker , SESRİC Kıdemli Araştırmacısı M. Fatih Serenli, Pakistan Ulusal Mesleki ve Teknik Eğitim Ajansı (NAVTEC) Genel Direktörü Mohammad Riaz, Doç. Dr. Engin Selçuk, Ürdün Mesleki Eğitim Kurumu Proje Yöneticisi Nahida Yousef Ahmed El-Saies, Kuveyt Üniversitesi?nden Dr. Mashail Al-Hamli ve Bahreyn Ankara Büyükelçisi Büyükelçi Ebrahim Yusuf Abdulla sunumlarını yaptılar.
Oturum Başkanlığını Nijerya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sekkat Abdel Jaouad?ın yaptığı beşinci oturumda (soldan sağa) Tahran Üniversitesi?nden Dr. Mahmoodreza Atai, Kazakistan Mesleki - Teknik Eğitim ve Mesleki Yeterlilik için Bilimsel Yöntemsel Araştırmalar Merkezi?nden Yerzhanov Bakit, Malezya Tun Hussein Onn Üniversitesi ( UTHM )?den Dr. Mohamad Hisyam, Prof. Dr. Sekkat Abdel Jaouad ve Suudi Arabistan Elektronik Eğitim Merkezi Genel Direktörü Mohammed Saeed Al-Kahtani bildirilerini sundular.
Oturum Başkanlığını İKÖ İslam Teknoloji Üniversitesi?nden Prof. Dr. Shahjahan Mian Tapan?ın yaptığı altıncı oturumda (soldan sağa) Uluslararası Balkan Üniversitesi?nden Prof. Dr. Hüner Şencan, İBB Eğitim Müdürü Mehmet Doğan, Prof. Dr. Shahjahan Mian Tapan, BAE Zayed Üniversitesi Mesleki Eğitim Merkezi Direktörü Dr. Sadiq Midraj ve ABD Houston Rice Üniversitesi Lisan Danışmanı Dr. Ishrat Dabeer Suri bildirilerini sundular.
Oturum başkanlığını TASAM Başkan Yardımcısı (E) Büyükelçi Murat Bilhan?ın yaptığı yedinci oturumda (soldan sağa) Malezya Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Direktörü Ahmad Tajudin Bin Jab, Tayland Kanchanaplisek Teknik Koleji Direktörü Isman Isamma - Air, (E) Büyükelçi Murat Bilhan, Tunus Yüksek Öğrenim ve Bilimsel Araştırmalar Bakanlığı Araştırma Genel Müdürü Muhammed Manef Ben Abderrabba, Tunus Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Jamila El Quaer ve Tunus Program ve Mesleki Eğitim Müdür Yardımcısı Mouldi Jebali bildirilerini sundular.
Somali Eğitim Bakanı Ahmad Abdullahi Muhamad, TASAM Başkanı Süleyman Şensoy, T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mehmet Temel, İhlas Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Yavuz Özgün, Senegal Eğitim Bakan Yardımcısı Adama Diop ve Yemen Eğitim Bakan Yardımcısı Ebtihag Abdulkader Alkamal.
Pakistan Ulusal Mesleki ve Teknik Eğitim Ajansı (NAVTEC) İdari Direktörü Muhammad Athar Tahir TASAM Başkanı Süleyman Şensoy'a bir plaket takdim ederken.