Dünyanın en derin laboratuvarı

Bilim adamları, 6 Empire States binası kadar olan derinlikte, evrendeki boşluğu kapladığı düşünülen gizemli 'dark matter' (kara madde) ile ilgili araştırmalara odaklanacak.

Black Hills bölgesindeki Homestake isimli eski bir altın madenine yapılacak olan kompleksin inşaatı, dün Amerikalı bilim adamları, politikacılar ve çok sayıda yetkilinin katıldığı bir törenle başladı. Söz konusu maden, 125 yıl boyunca işledikten sonra 2001'de kapatılmıştı. Madendeki bütün cihazlar, seneler sonra yeniden gözden geçirilip, çalıştırıldı.

Laboratuvarın bu derinlikte inşa edilmesinin sebebi; güneşten gelen ve kara madde deneylerini olumsuz yönde etkileyebilecek nitelikteki kozmik ışınlardan korunabilmek.

Çalışmalar süresince madendeki bütün tünellere yeni bir görünüm kazandırılacak ve yeni tesisler yerleştirilecek. Eski madencilerden kalan duvarlar, kapılar, odalar ve artıklar tamamen turuncu filmlerle kaplanacak.

Araştırma ekibi, madende kurulacak 300 kilogram ağırlığındaki likit zenon tankında 'hayalet parçacıklar' yakalamaya çalışacak. Eğer burada karanlık madde tespit edilirse, yüksek hassasiyete sahip detektörler yoğun kozmik radyasyona maruz kalacak.

550 milyon dolara mal olması beklenen devasa bilim merkezinin 2016'da bitirilmesi hedefleniyor. En derindeki laboratuvarlardan birisinin inşasına ise 2012'de başlanacak.

Dünyanın en derin madeni 2 bin 450 metre aşağıya kadar uzanıyor. Günümüzde bazı jeoloji ve hidroloji deneyleri bu derinliklerde yapılıyor.

Karanlık madde kavramı, ilk olarak 1933 yılında, Kaliforniya Teknik Enstitüsü'nden İsviçreli astrofizikçi Fritz Zwicky tarafından öne sürülmüştü. İddia 40 yıl boyunca ciddiye alınmadı. Ancak bu maddenin varolduğuna dair en güçlü kanıt olan uzaydaki Sarmal Gökadaların düz dönme eğilimleri, 1970 yılında Washington Carnegie Enstitüsü'nde Vera Rubin ve arkadaşları tarafından ortaya atılınca, araştırmalar tekrar bilim dünyasının gündemine gelmişti.