Proje hakkında bilgi veren Türkiye Diyanet Vakfı (TDV) Başkanı Prof. Dr. Saim Yeprem, yersiz ve haksız yere bir ayıklama işleminden bahsedildiğine dikkat çekerek, 'Neden endişe ediliyor, ne ayıklanır? Hadislerin hüviyeti mi değiştirilecek? Bu mümkün değil ki.' diye konuştu. Türkiye Diyanet Vakfı (TDV) Yayın Kurulu Başkanı Prof. Dr. Saim Yeprem, TDV Yayın Kurulu'na bağlı olarak yürütülen Konulu Hadis Projesi hakkında bilgi verdi. Hadislerin, insanların anlayabileceği şekilde ele alınması gerektiğini aktaran Yeprem, her dönemde bu doğrultuda çeşitli çalışmalar yapıldığını söyledi.
Yeprem, 2006 yılında başlatılan Konulu Hadis Projesi'nin de öz itibariyle geçmiş dönemde ki bu projelerden çok da farklı olmadığını vurgulayarak, 'Ancak yürüyüş itibari ile farklı. Bugün, öyle teknolojik imkânlara sahibiz ki, eski alimlerin ancak yazma kitaplar suretiyle ve ulaşabildikleri kütüphanelerde bulabildikleri kitaplara bile biz bu teknoloji ile ulaşabiliyoruz.' dedi. Proje kapsamında, 'Kurban', 'Sözün Büyüsü' gibi toplam 371 konu seçildiğini belirten Yeprem, 'Hz. Peygamber'in tavsiyelerini bugünün kültürü çerçevesinde en güzel anlatan başlıklar.' diye konuştu.
Yeprem, 'Bu 371 konu, günümüz insanının son derece ihtiyaç hissettiği konulardır. Hatta hakkında geleneksel bir takım yanlış bilgilerin oluştuğu konulara da yer verilmiştir. Hz. Peygamber'in mübarek anlatımı ile o konular günümüz insanına hitap edecek şekilde anlatılacaktır.' dedi.
Saim Yeprem; başlıkların tespit edilmesinde büyük çoğunluğu üniversitelerdeki akademisyenler olmak üzere, Diyanet İşleri Başkanlığı görevlileri ile ilim adamlarından oluşan 105 kişilik bir çalışma grubunun etkili olduğunu aktardı.
203 bin hadis, data olarak veri tabanına girildi
Proje kapsamında oluşturulan veri tabanına, 203 bin hadisin data olarak girildiğini kaydeden Yeprem, 'Bütün İslam dünyasının muteber adlettiği 20 küsur kitaptaki hadislerin tamamı veri tabanı olarak girmiş ve bunların tasnifi, 371 ana başlığa göre, büyük ölçüde tamamlanmış, eksik kalan kısımlar var.' dedi. Yeprem şöyle devam etti: '203 bin 500 hadisin yüzde 65'inin tasnifi tamamlandı. 370 konunun yüzde 90'ı ham madde olarak yazılmış durumda. Yani yazarların, üzerinde herhangi bir redaksiyon, bilimsel düzeltme yapılmadan ilk metin olarak gönderdikleri yüzde 65 i oluşturuyor. Ayrıca yüzde 90'ı redaksiyonu tamamlandığında bitmiş hale gelecek metin şeklinde elimizde duruyor. Yazılmamış olan yüzde 10'luk kısmın yazarlara siparişi verilmiş ve yazılması bekleniyor. Yazılmış, redaksiyonu yapılmış, metin, genel projenin yüzde 20'sini teşkil ediyor. Bu son şeklini almış olan yüzde 20'lik birikimin henüz baskı haline geçmesi imkânı yok. Çünkü 6 cilt halinde çıkartılacak olan bu metinde, daha yüksek bir oranda bitmiş malzemeye ihtiyaç var. Bunun için de en az bir buçuk yıllık daha bir zamana ihtiyacımız var.' n Cihan
Yersiz ve haksız yere bir ayıklama işleminden bahsediliyor
Basında 'yersiz ve haksız yere bir ayıklama işleminden' bahsedildiğine dikkat çeken Yeprem, 'Şahsen, içinde bulunan bir kişi olarak hiçbirimiz ayıklama tabirinden ne anlaşıldığını, konu edinen yazarların neyi kastettiklerini anlamış değiliz. Neden endişe ediliyor, ne ayıklanır? Hadislerin hüviyeti mi değiştirilecektir? Bu mümkün değil ki. Zaten bin 300 seneden beri hadisler üzerinde söylenen söylenmiş, yazılanlar yazılmış. Bunları tamamen imha ediyoruz, desek bile nesini imha edeceğiz. Dünyadaki tüm kütüphanelerin kayıtlarının yok edilmesi gerekir. O zaman, hiçbir hadisi kaldırdık demekle, o hadis kalkmaz ki. Yazarların endişe ettikleri noktanın ne olduğunu anlamak mümkün değil.' şeklinde konuştu. 'Bizim ne yapmamızdan endişe ediyorsunuz' diye sorduğunda, 'Ayıklamaktan' cevabını aldığını aktaran Yeprem, şunları dile getirdi: 'Ayıklamanın ifade ettiği anlam nedir?
Biz konulu hadis projesi yürütüyoruz ve 371 tane konu başlığı var. Bu konu başlıkları anlatılırken, hangi hadisler o konu başlığında kullanılacaksa bunlar bellidir. Elbette 203 bin hadis içinde, bir konuyu ilgilendiren hadisler alınacak, o konuyla ilgili olmayan hadisler yerinde bırakılacaktır. Ayıklama bunun adıysa, başka bir türlü çalışmanın fizik bir imkânı var mıdır? Siz, Peygamber Efendimizin Çocuklara Davranışı başlığı altında bir madde yazarken kalkıp da, Hz. Peygamber'in başka bir konudaki sözüne yer vermezsiniz.' Yeprem, 'Mesela Hz. Peygamber'in kurban konusunu nasıl anlattığı ile ilgili bir makale yazıyorsunuz. Sizin yazdığınız kompozisyon içinde uygun şekilde kurban ile ilgili hadisler yer alıyor. Ama kurban ile ilgili 60 hadis varsa, 60'ı birden burada yer almaz. Almasına da gerek yoktur. Tarihin hiçbir zamanında da bu yapılmamıştır' diye konuştu. (Milli Gazete)
