Haber Merkezi/ TIMETURK
İkinci Uluslararası İbn Haldun Sempozyumu 29-31 Mayıs 2009 tarihleri arasında İstanbul'da düzenlendi. Sempozyum Uluslararası İbn Haldun Topluluğu (IKS) Duke Üniversitesi İslam Araştırmaları Merkezi (DISC) Singapur Ulusal Üniversitesi Malay Araştırmaları Bölümü
ve İstanbul Araştırma ve Eğitim Vakfı (İSAR) tarafından organize edildi.
Sempozyum'da Büyük İslam düşünürü İbn-i Haldun'un düşünce sistematiği ve yaklaşımları farklı bakış açıları ve konular çerçevesinde İSAM'da masaya yatırıldı.
Uluslararası İbn Haldun Topluluğu Başkanı Recep Şentürk'ün yaptığı açılış konuşmasıyla başlayan sempozyumda bir çok akademisyen tebliğ sundu.
Açılış tebliğini sunan Farid Alatas İbn Haldun?un Önemi: Yöntem mi, Teori mi? başlıklı sunumunda İbni Haldun düşüncesinin tarihselliği dışında sunduğu perspektifin evrenselliğine dikkatleri çekti.
'İbn Haldun?un Sosyo-Tarihsel Açılama Modeli: Sınırlar ve Genel Etkiler'başlıklı tebliğinde Abdesselam Cheddadi İbn-i Haldun'un oluşturduğu toplumsal analizleri ve bu analizlerin sosyoloji bilim metodolojisine etkilerini konu edindi.
Prof. Dr. Alparslan Açıkgenç 'İbn Haldun?un Bilimsel Geleneklerin Yükselişine Sosyal-Felsefi Yaklaşımı'nı konu edindiği konuşmasında İslami Bilgi sistemi içinde fikirlerini üretmiş olan İbn-i Haldun'un tespitlerinin Bilimsel geleneklerle olan bağlantısını işledi.
Yıldırım Erbaş Türkiye'deki sol düşüncenin İbni Haldun fikriyatı ile olan serancamını anlattı.
'Sosyal Düşünceyi İnsanileştirme ve Sömürgecilikten Kurtarma: Latin Amerika Tecrübesi' başlıklı sunumunda Raquel Sosa Elizaga Batı merkezli emperyalizmin tüm dünya toplumlarında yol açtığı problemlere dikkat çekti ve emperyalizm sorununa karşın sunulan alternatif toplumsal çözüm reçetelerinin en önemlisinin Marksizm olduğunu belirtti. Elizaga, Marksizmin de modern batı merkezli paradigmanın ürünü olması sebebiyle emperyalizmin yabancılaştırıcı etkisi karşında yeni problemler doğruduğunu Marksist sosyoloji yerine İbn-i Haldun perspektifinde bir sosyolojinin sömürgecilikten bağımsızlaşma hareketlerini daha insani bir düzleme oturtacağını iddia etti. Bu yaklaşımın özellikle Latin Amerika toplumlarında yaşandığını da sözlerine ekledi.
?Günümüzde İbn Haldun Düşüncesi ve Sosyal Bilimler? konulu sempozyum, İbn Haldun çalışmalarındaki yaygın algılamaları sorgulayan ve İbn Haldun?u günümüzün teorik, metodolojik ve ampirik tartışmalarına taşıyan araştırmacılar için disiplinler arası bir zemin sağlamayı hedefliyordu. Temelde, modern toplum bilimlerinin bir öncüsü olarak görülen İbn Haldun?un aynı zamanda modern toplum bilimlerine bir alternatif de teşkil edip etmediği sorusunu gündeme getiren katılımcılar İbn Haldun?un eseri üzerine sarf edilecek teorik söylemlerin ötesinde, onun fikirlerinin tarihsel ve çağdaş meselelere uygulanıp uygulanamayacağı sorunsalına odaklandılar.
Sempozyumda İbni Haldun'a ait elyazma eserlerin fotoğraf sergisi yapıldı.
Duke Üniversitesi ve Singapur Ulusal Üniversitesi?nin katkılarıyla Uluslararası İbn Haldun Topluluğu tarafından düzenlenen sempozyumun birincisi 2006 yılında yine İstanbul?da yapılmış; ve sempozyum katılımcıları bir Uluslararası İbn Haldun Topluluğu?nun kurulmasını ve her üç yılda bir İstanbul?da bu konuda uluslar arası bir ilmi toplantı düzenlenmesini kararlaştırmışlardı. Birinci Uluslararası İbn Haldun Sempozyumu?nda sunulan tebliğlerden bir kısmı seçilerek Türkçe (İslam Araştırmaları Dergisi, 2006) ve İngilizce (Asian Journal of Social Science, 2008) olarak yayımlanmıştır. 2009 yılında düzenlenecek sempozyumumuzda da sunulan tebliğlerden yapılacak bir seçki yine Türkçe ve İngilizce yayımlanacak.
Sempozyum boyunca katılımcılar İSAM Kütüphanesinde bulunan İbn-i Haldun eserlerini inceleme imkanı da buldular...
Sempozyumda cevap aranan sorular
İbn Haldun ve Modern Sosyal Bilimler: Erken bir Öncü mü, bir Alternatif mi?
İbn Haldun bilimsel tarih yazıcılığı veya sosyoloji, politik-iktisat ve siyaset bilimi gibi toplum bilimlerinin erken bir öncüsü olarak mı görülmelidir? Böyle bir İbn Haldun okumasının sonuçları nelerdir? İbn Haldun?un siyaset, tarih ve toplum görüşleri modern sosyal bilimlerin bir alternatifi olarak değerlendirilebilir mi? Bilginin ontolojik, epistemolojik ve metodolojik ön-kabulleri bağlamında İbn Haldun?un teorik çerçevesi ile modern sosyal bilim yaklaşımı arasında ne gibi benzerlik ve farklılıklar vardır?
İbn Haldun Düşüncesinin Tarihsel ve Güncel Meselelere Uygulanması
İbn Haldun?un teorileri, modern siyasî, ekonomik, kültürel ve dinî gelişmelere nasıl uygulanabilir? Bu çerçevede, mesela, ?medeniyetler çatışması? İbn Halduncu bir perspektifle yeniden değerlendirilebilir mi? Etnik çatışmalar, devletlerin yükseliş ve düşüşleri, imparatorluklar ve medeniyetler, kültürler-arası ilişkiler yine bu yaklaşımla farklı bir şekilde açıklanabilir mi?
Günümüzde İbn Haldun?u Okumak: Riskler ve İmkânlar
Sadece tarihsel bilgi ya da Doğu?ya has açıklama modelleri sunuyor olmasının ötesinde İbn Haldun nasıl okunabilir? Bugünün anlaşılması ve açıklanması bağlamında İbn Haldun?a başvurduğumuzda nasıl bir resim ortaya çıkar? Bu çerçevede, yeni-İbn Halduncu bir tarih yazımı, sosyoloji, siyaset bilimi ve ekonomiden bahsedilebilir mi?
İbn Haldun ve Günümüzde İslamî İlimler
Geleneksel İslamî ilimlerin yorumlanması ve değerlendirilmesinde İbn Haldun nasıl bir yaklaşım sergilemiştir? İbn Halduncu bir yaklaşımla günümüzde İslami ilimlerin yorumlanması ve değerlendirilmesi mümkün müdür?
