Yurt genelinde geçen yıl etkili olan kuraklığın ardından, bu yıl yağışın artmasıyla birlikte meyve, sebze ve hububatta büyük oranda rekolte artışı bekleniyor.
Rekoltenin artacağı beklentisi tüketiciyi ?Fiyatlar düşecek??, üreticiyide de ?Emeğimin karşılığını alacağım? diye umutlandırıyor. Geçen yıl başta pirinç olmak üzere hemen hemen tüm tarım ürünlerinin fiyatları kuraklığın etkisiyle yükselmiş, bir süre sonra bu yükseliş spekülatif bir harekete dönüşmüştü. Üretici ürün miktarı ve kalitesi düştüğü için, tüketici de fiyatlar aşırı yükseldiği için mağdur olmuştu. Bu süreçte pirinç ve buğday gibi ürünler ithal edilmişti. Yani ürün fiyatları yükseldiği halde üretici bu durumdan yarar sağlamamıştı.
Bu yıl beklenen rekolte artışıyla ürün fiyatları düşse de yerli üreticinin malı tüketiciye ulaşacağı için hem üreticinin hem de tüketicinin kazançlı çıkacağı, üreticinin borçlarını kapatacağı tahmin ediliyor. Bununla birlikte tarım sektörünün temsilcileri Toprak Mahsulleri Ofisi?nin piyasayı düzenleme görevini eksiksiz yerine getirmesi, özellikle hububatta üreticinin maliyetinin üzerinde bir müdahale fiyatı açıklaması gerektiğinin altını çiziyorlar.
Bayraktar: TMO zamanında ve etkin alım yapmalı
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, yağışların ürüne bereket getirdiğini, 2009 tarım yılının yağış açısından iyi başladığını söyledi. Bayraktar, üretimde, genel olarak belirli bir artış beklentisinin hâkim olduğunu ancak 2008 sonbaharında gübre kullanımındaki yüzde 36?ya varan azalmanın, yağışların olumlu etkisini sınırlayabileceğini kaydetti. Bayraktar, ?Üretim iyi olsa bile, pazarlama sıkıntısı olacağı endişesi taşıyoruz? dedi.
Hububat hasadının önümüzdeki günlerde başlayacağını hatırlatan Bayraktar, yaklaşmakta olan hasat döneminde üreticilerin mağdur olmaması ve fiyatların düşmesinin önlenmesi için TMO?nun zamanında ve etkin bir şekilde alımlara başlamasının çok önemli olduğunu bildirdi. Bayraktar, TMO?nun maliyetleri göz önüne alarak, bir müdahale fiyatı açıklamasını istedi.
Çilek bol ve kaliteli
Türkiye?nin önemli çilek üretim merkezlerinden Mersin-Silifke?de geçen yıl 80 bin ton civarında olan hasadın bu yıl 100 bin tonu bulması bekleniyor. İlçede çileğin kalitesinde de önemli derecede artış sağlandığı bildirildi.
Narenciyede yüzde 50 artış
Narenciye üreticisinin yüzü gülüyor. Mersin?de geçen yıl, önceki yıllara göre çok düşük bir rakam olan 900 bin ton narenciye hasat edildiğini belirten Mersin Ziraat Odası Başkanı Cengiz Gökçel şunları söyledi:
?Geçen yıl ürün az olmasına rağmen para etmedi. Ancak bu yıl yağışlar nedeniyle bazı türlerde yüzde 50?yi geçen rekolte artışı bekliyoruz. Rekoltenin tüm tülke genelinde yüzde 35 civarında artış gösterip, 1.2 milyon tona ulaşması bekleniyor.?
Narenciye diyarı olarak bilinen Hatay?ın Dörtyol ilçesinde de yağışlar çiftçiyi sevindirdi. Dörtyol Ziraat Odası Başkanı Ali Abacı, bölgede yaklaşık 1000 dekarlık alandan 80 bin tona yakın ürün alındığını söyledi.
İzmir Ziraat Odası Başkanı Sedat Köse, kiraz, narenciye, incir, şeftali, erik gibi bölgenin öne çıkan meyvelerinde geçen yıla göre yüzde 15-25 artış öngördüklerini bildirdi. Köse, çilek üretiminde de bu yıl bolluk yaşandığını ifade etti. Antalya?da bu yıl kıştan yaza direkt geçilmediği ve ilkbahar koşulları yaşandığı için meyve ağaçlarının strese girmediği, kalite ve verimde yüzde 10-15 civarında artış olacağı belirtildi.
Kirazlar kızarıyor
Tekirdağ Kiraz Üreticileri Birliği Başkanı Sami Durak, bu yıl kiraz rekoltesinde yüzde 30 artış beklediklerini kaydederek şunları söyledi:
?Uygun iklim koşullarının yanı sıra global ekonomik kriz nedeniyle üretici bu sezon bahçesiyle daha yakından ilgilendi. Bu nedenlerle bu yıl kirazın hem rekoltesi hem de kalitesi yükselecek. Tekirdağ?da geçen yıl 100 ton sanayi kirazı, 100 ton da sofralık kiraz üretilmişti.?
Amasya?da da geçen yıl 14 bin dekar alanda 20 bin 594 ton kiraz üretildiği, bu yıl ise 25 bin tonun üzerinde üretim beklendiği bildirildi.
Hububat tarlaları bereketli
Türkiye geneline yayılmış olan hububat ve yağlı tohumlar üretiminde son durum yörelere göre farklılık gösteriyor. Ancak genel görüntü, yağışın bu ürünlere de bereket getirdiği yönünde.
Konya?da bu yıl nisan ayındaki bol yağışın, hububat rekoltesinde geçen yıla göre yüzde 53 oranında artış sağlayacağı tahmin ediliyor. Konya?da geçen yıl 1.5 milyon ton buğday hasat edildi. Bu buğdayın da büyük bölümü 2. ve 3. sınıf kalitedeydi.
Kırklareli Ziraat Odası Başkanı Necmi Koyuncu, bu yıl toprağın yeterli yağışı aldığını, ayçiçeği, buğday ve mısırda rekoltenin geçen yıla göre yüzde 40?a varan oranda artacağını söyledi. Geçen yıl Amasya?da 120 bin hektar alandan 515 bin tonu buğday olmak üzere 608 bin ton hububat elde edildiğini belirten yetkililer, bu yıl rakamın 650 bin tonun üzerinde olmasının beklendiğini söyledi.
Siirt Ziraat Odası Başkanı Gündüz Tanık, ?Geçen yıl 23 bin tona düşen buğdayın rekoltesinin, bu yıl artan yağışla 115 bin tona yükselmesini bekliyoruz. Ayrıca 55 bin dekar alanda üretilen mercimeğin geçen yıl 2 bin 700 tonluk rekoltesinin bu yıl 9 bin tona ulaşacak? dedi.
İzmir?de buğday rekoltesinin yüzde 10 artması bekleniyor. Ziraat Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Vahap Tuncer de, ?Antalya?da 2008 buğday rekoltesi 452 bin tonken, bu yıl 500 bin tonluk rekolte bekleniyor? dedi.
Burdur Tarım İl Müdürlüğü Bitki Koruma Şube Müdürü Halil Gökdemir, düzenli ve bol yağışların buğday, arpa, mısır, pancar, anason, haşhaş üretiminin yapıldığı kentte çiftçinin yüzünü güldüreceğini söyledi.
Hatay Tarım İl Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgiye göre, bu yıl ovada yaklaşık 1 milyon 100 bin dekar buğday ekimi yapıldı. Çiftçiler bu yıl yağışların iyi gitmesi nedeniyle dönümden 600-700 kilo arasında ürün almayı bekliyor.
Çukurova yöresinde ise yağışların aralıksız sürmesi buğday hasadını geciktirdi.
Çeltik üreticisi umutlu
İpsala Çeltik Üreticileri Birliği Başkanı Ali Soydan, Türkiye?de çeltiğin yüzde 50?sinin Edirne?de üretildiğini belirtti. Soydan, mayısın sonlarına doğru Edirne?de 500 bin dekar alanda çeltik ekimine başlanacağını söylerken, Edirne Ziraat Odası Başkanı Cengiz Yorulmaz da bu yılki yağışların çeltik üreticisini sevindirdiğini bildirdi.
Elmada yüzde 10 artış
Amasya misketi olarak bilinen elma üretiminde geçen yıla oranla artış beklendiğini kaydeden yetkililer, geçen yıl 3 bin 764 dekar alandan 5 bin 574 ton misket elması elde edildiğini, bu yıl üretimin 6 bin tonun üzerine çıkmasının beklendiğini ifade etti.
Elmada golden olarak bilinen türde ise geçen yıl 4 bin 396 dekar alanda 5 bin 755 ton, starkingde 3 bin 582 dekar alanda 3 bin 745 ton, grannysmithde 348 dekar alanda 295 ton üretim sağlandığı, diğer elma türleriyle birlikte toplam 12 bin dekar alandan 16 bin 426 ton ürün elde edildiği, bu yıl rakamlarda ciddi artış beklendiği bildirildi.
Isparta?da da elma rekoltesinin geçen yıla göre yüzde 10 artması ve 600 bin tona yükselmesi bekleniyor.
Üzüm yüzleri güldürecek
Karabük Ziraat Odası Başkanı Basri Taşdelen, ?Mart ve nisandaki yağmurlar, kuraklık riski ortadan kaldırdı. Kente, üzüm üretiminin yüzde 80 artmasını bekliyoruz? dedi.
Bartın Ziraat Odası Başkanı Rüştü Civak, her türlü sebze ile meyvede yüzde 50 verim artışı beklediklerini belirtti.
Narda yüzde 50 yükseliş
Siirt Ziraat Odası Başkanı Gündüz Tanık, ?Siirt?e özgü Zivzik narında geçen yıl 4 bin ton olan rekoltenin bu yıl 6 bin 200 tona yükseleceğini düşünüyoruz. Yağışa bağlı olarak artan ot miktarı Siirt?e özgü Pervari balının üretimini de artıracaktır? dedi.
Badem üreticisi tedirgin
Mardin Ziraat Odası Başkanı Malik Özkan, kentte badem ağaçlarının bu yıl erken çiçek açtığını söyledi. Özkan, ?Don vurması halinde bu yıl bademden verim alınmaz. Mardin ve çevresinde çok sayıda badem ağacı bulunuyor. Badem, Mardin ekonomisine küçümsenmeyecek ölçüde katkı sağlıyor? dedi.
Gül de güldürecekSüleyman Demirel Üniversitesi Gül ve Gül Yağı Araştırma Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Baydar, yağışların gül üretiminde etkili olacağını belirterek, ?Kalite ve rekolte artacaktır? dedi.
Ayvanın üçte biri tehlikede
Sakarya İl Tarım Müdürü Abdurrahman Çakar, ?Türkiye?deki toplam ayva üretiminin büyük çoğunluğunun yapıldığı Sakarya?da, bu yıl düşüş beklentisi var? dedi. Çakar, ayva ağaçlarında görülen bir zararlıya karşı yapılan eksik ilaçlama nedeniyle toplam üretimin üçte bir oranında düşebileceğini bildirdi.