TİMETURK / AJANSLAR
Yapı kullanım belgesi (iskân) olan gayrimenkul sahipleri kat mülkiyeti tapusunu ortalama 300 liralık masrafla kısa sürede alabiliyor. Asıl sıkıntıyı iskânı bulunmayan bina sahipleri yaşayacak. İskân müracaatında, binayı yapan müteahhidin vergi ve SSK borcunun olmadığına dair belgeden demir-çimento vizesi ile yapı denetim uygunluk belgesine kadar 20'ye yakın evrak isteniyor. Yıllar önce binayı yapan müteahhitle ilgili belgelerin ev sahiplerinden istenmesine anlam veremeyen uzmanlar, 'Daha önce harç vererek aldığı tapuya vatandaş yeniden para ödemek zorunda bırakılıyor. Masraflar tapu başına 15 bin liraya kadar çıkabilir.' uyarısında bulunuyor.
Malatya Emlakçılar Odası Başkanı Ali Özgül yaptığı açıklamada, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nda değişiklik yapılmasının içeriğinin kamuoyuna tam anlatılmadığını düşündüğünü ifade etti. Bu haktan yararlanmak isteyen ev sahiplerinin 28 Kasım 2009 tarihine kadar kat irtifakı tapularını kat mülkiyeti tapusuna çevrilmesi gerektiğine dikkat çeken Özgül, vatandaşların kat mülkiyetine geçmek için yapmaları gerektiğini şöyle sıraladı:
'Apartman yönetimi karar alarak, apartman sakinlerinden biri yetkilendirecek. Bu yetkili tapuları önce toplu olarak Maliye'ye götürecek. Ruhsat ve borçlarını yatıracak. Tapu Kadastro Müdürlüğü'nde cins değişikliği beyannamesi hazırlanacak. Sigorta şirketine gidecek. Her dairenin deprem sigortası yaptırılacak. Bunların tamamı Tapu Müdürlüğü'ne götürülecek. Kat irtifakı tapusu, kat mülkiyeti tapusuna çevrilecek.'
Özgül, bu işlemleri yaptırmayan ev sahiplerine bin TL ceza uygulanacağını hatırlatarak, '28 Kasım'a kadar her tapunun masrafı 350 TL iken, 28 Kasım'dan sonra yapılacak masraf ise bin 350 TL olacaktır' dedi.
Adalet Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskân Bakanlığı'nın hazırladığı kanunun amacı, 'Yapılaşmadaki bazı boşlukları gidermek ve uygulamada ortaya çıkan problemleri çözmek' şeklinde açıklanıyor. Düzenlemeyle yeni yapıların çağın gereklerine uygun ve depreme karşı dayanıklı olması hedefleniyor.
Kanunun uygulayıcısı konumundaki tapu daireleri ve belediyelerdeki manzara ise daha düşündürücü. Tapusu ile resmî kurumlara müracaat edenler ya muhatap bulamıyor ya da memurların verdiği çelişkili bilgiler karşısında ne yapacağını şaşırıyor. 2008 yılında banka kredisi ile müteahhitten aldığı dairenin kat irtifakı tapusunu değiştirmek için Bahçelievler Tapu Dairesi'ne giden Göksel Ç.'nin yaşadıkları da sorunun karmaşıklığını teyit eder nitelikte. Ne Tapu Dairesi'nde ne de belediyede net cevaplar alamadığını belirten Göksel Ç. kanunun nasıl uygulanacağını, kimleri kapsayıp kimleri kapsamadığını memurların bile tam olarak bilmediğini söylüyor. Tapulu evinin aslında birçok eksiği bulunduğunu Tapu Müdürlüğü'nde öğrenen Göksel Ç., 'Binanın iskan raporu olması gerekiyormuş. Madem bu bir eksiklik, o zaman devlet en başta evi alırken neden kat irtifakı tapusunu veriyor. Üstelik aynı ev için banka kredi de açıyor.' diyor. Daha sonra da iskan raporu almak için Bahçelievler Belediyesi'ne giden Göksel Ç., İmar Müdürlüğü, Ruhsat Şubesi, Arşiv Müdürlüğü ve İş Bitirme Bürosu gibi birimler arasında adeta mekik dokudu. Sadece hangi evrakların gerektiğini öğrenmek için bile bir gününü yitiren Göksel Ç., 'İskan raporu almak için binanın müteahhidinin 'vergi borcu yoktur' yazısından, inşaat projesine kadar pek çok evrak isteniyormuş. Bunların hepsini toplamak aylarca sürebilir. Yıllar önce binayı yapan müteahhidin vergi ya da sigorta borcu varsa bunun hesabı neden benden soruluyor?' diyor.
TAPUNUZA BAKIN
Kat mülkiyetine geçilebilmesi için kat irtifakına sahip tüm maliklerin, tapu dairesine başvurmaları gerekiyor. Bunun için tapuya birlikte gitmeleri değil, istenen belgeyi tamamının imzalaması ve içlerinden birinin, örneğin yöneticinin kat mülkiyeti işlemlerini yaptırması gerekiyor. Kat mülkiyeti ile ilgili belgeler toplanırken, maliklerden biri bulunamazsa ya da direnirse, bu işlem gerçekleşmiyor.
Kendisine yapılan yazılı bildirime rağmen, kat mülkiyetinin kurulması için tapu idaresine verilmesi gereken belgeleri tamamlamaktan veya imzalaması gerekenleri imzalamaktan kaçınan kat irtifak hakkı sahiplerinden her birine, kendine ait bağımsız bölüm için 1.000 TL idari para cezası kesilecek. Başka bir anlatımla, kat irtifakı sahiplerinden hangisi üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirmemişse, ceza sadece ona kesilecek.
İSKANI OLMAYAN YANDI
Türkiye?deki binaların yaklaşık yüzde 70?inin kat mülkiyetine geçirilmiş olduğu bilgisi veriliyor. Bir kısmının iskanı alınmış ancak kat mülkiyeti tesis ettirilmemiş olduğu vurgulanıyor. Bu durumda olanların nispeten avantajlı oldukları belirtiliyor. Rahatça sağlanabilecek belgeleri toparlayıp, birini de yetkili kılmak suretiyle, kat mülkiyeti tesis ettirebilecekleri açıklanıyor.
İskanı bile alınmış olanların ise işlerin zor olduğu beyan ediliyor. Önce iskan alacakları, ardından da kat mülkiyeti tesis ettirecekleri duyuruluyor. İskan alımında 16 ayrı belge arandığı, bunlardan bazılarını da müteahhidin yükümlülükleri ile ilgili belgelerin oluşturduğu belirtiliyor. İskanı alınmamış binalarda, özellikle müteahhidin sigorta primi borcu (asgari işçilik) ya da iskana aykırı inşaat (binanın dışarıya taşması, kat yüksekliği vs. gibi) problemlerin çözümü ciddi bir sorun olarak gösteriliyor.
HANGİ İŞLEMLER YAPILACAK?
TAPUSUNDA kat irtifakı yazan işyeri veya daire sahiplerinden yapı kullanım izin belgesi olanlar, döner sermaye harcını ödeyip bağlı bulundukları belediyelerden bir örneğini alarak DASK poliçesiyle başvurmaları gerekiyor.
YAPI kullanım izin belgesi olmayanlar ise öncelikle bu belgeyi çıkarmaları için belediyeye başvurmaları gerekiyor. Yapı kullanım izin belgesi için istenen evraklar ise şunlar:
BİNAYI yapan müteahhidin SSK ilişik kesme belgesi (SSK'dan)
MÜTEAHHİDİN vergi ilişik kesme belgesi (Vergi dairesinden)
KANAL vizesi (ilgili şehrin su ve kanalizasyon idaresinden)
TEMEL vizesi
ISI yalıtım vizesi
TOPRAK vizesi
DEMİR vize kartı
İSKÂN harçları
YAPI denetim uygunluk belgesi
ASANSÖR vizesi
BİNANIN cephe fotoğrafları (Fazla aranmıyor)
UYGUNLUK belgesi
TELEKOM uygunluk belgesi
SIĞINAK uygunluk belgesi (Kaymakamlık Sivil Savunma Müdürlüğü)
NUMARATAJ uygunluk belgesi (Belediye Fen İşleri'nden)
YANGIN güvenlik raporu (İlgili belediyenin itfaiye daire başkanlığından)
İzdiham var, 'bugün git yirmi gün sonra gel' deniyor
Tapuların büyük çoğunluğunun değişecek olması, tapu daireleri ve kadastro müdürlüklerinde yığılmalara yol açtı. Kadastro müdürlükleri, son günlerde artan başvurulara 20 gün ile bir ay sonraya kadar gün veriyor. Tapu değişimi için, binadakilerin hepsinin ortak başvurusu gerekiyor. Sahiplerden birinin katılmaması veya evrakların eksik olması durumunda değişiklik talebi kabul edilmiyor. Kat irtifakı sahiplerinden birinin veya bina yöneticisinin talebine rağmen tapu değişimi için gerekli evraklarını götürmeyenlere yazılı bildirimde bulunuluyor. Buna rağmen evrakları verilmeyen gayrimenkul belediye sınırları içindeyse belediye, dışındaysa mülkî amire şikâyet ediliyor. Şikâyet sonrasında bin lira idari para cezası veriliyor.
