Somali'de kanlı çatışmalar: 100 ölü

Defne Bayrak / TİMETURK

Somali'de İslami gruplar arasında üç gündür süren çatışmalarda onlarca kişi yaşamını yitirdi. Genç Mücahitler Hareketi, geçici hükümet ve İslami Mahkemeler Birliği kanadıyla girdiği ezici savaş sonrası Somali'nin başkenti Mogadişu'nun güneyini kontrol altına aldı. Genç mücahitler hareketinin İslami partisinin savaşçıları da devreye girince dairesi genişleyen çatışmalarda 75'in üzerinde kişi öldü, 200 kişi de yaralandı. Ayrıca bir camiye bombanın isabet etmesi sonucu camide ibadet eden 15 kişi de yaşamını yitirdi.

El-Cezire'nin Mogadişu muhabiri Ömer Mahmud, İslami Mahkemelerin, Genç Mücahitler Hareketi ve İslami Parti savaşçılarıyla girdiği çatışmalar sonrasında başkentin güneyindeki yerini terkettiğini bildirdi. Ömer Mahmud, mahkemelerin eski savunma sorumlusu Yusuf İndadi'nin, savaşçılarının silahlarını teslim alarak Somali'nin Kurtuluşu Esmera Kanadı başkanı Hasan Tahir Uveys'in tasarrufu altına koyduğunu açıkladı.

Ayrıca savaşın dairesinin eski başkan Abdullah Yusuf'a tabi güçlerin de katılımıyla genişlediğine işaret ederek çatışmanın, iki İslami savaşçı grubun arasında dönen bir savaştan geçici hükümet ile tüm muhalifleri arasında genel bir savaşa dönüştüğünü söyledi.

Savaşın genişlemesi

El-Cezire'nin Mogadişu Bürosu'nun Müdürü Fehed Yasin, İslami Parti (Hizbu'l İslami) savaşçılarının, mahkemelerle girdiği savaşta Genç Mücahitler Hareketi'ne katıldığını ifade etti. Dünkü çatışmalarda onlarca kişi yaşamını yitirdi. Görgü tanıklarının ifadelerine göre ölenlerin 15'i ikindi namazını kılmaya hazırlandıkları camiye havan topu düşmesi sonucunda hayatlarını kaybetti.

Genç Mücahitler Hareketi ve İslami Mahkemeler Birliği arasındaki savaş dört gün önce patlak vermişti. Kesik kesik devam eden çatışmalar neticesinde geçtiğimiz dört günde yaklaşık 75 kişi öldü. Dün Somali'nin başkentinin kuzeyindeki Yakşid ve Verdogali semtinde çatışmalar, polis merkezini ele geçirme hedefiyle daha şiddetli bir surette tekrar başladı. Aynı esnada başkentin güneyinde bir futbol sahası çevresinde başka çatışmalar da yaşandı.

Reuters Haber Ajansı, çatışmalarda 181 kişinin, caminin bombalanması sonucunda da onlarca kişinin yaralandığını haber verdi. İki taraf arasındaki çatışmaları gözlemleyenler bu sefer önceki haftalara oranla çok daha şiddeti çatışmalar yaşandığını ifade etti.

El-Cezire muhabiri, Şabili Radyosu'nda çalışan üç gazetecinin, Genç Mücahitler'in kontrol altına aldıkları bir karargahta basın toplantısı yaparken düşen bomba neticesinde yaralandıklarını açıkladı.

El-Kaide suçlaması

Somali'deki geçici hükümette Ulusal Güvenlik Bakanı olarak görev yapan Ömer Haşi Adem, El-Kaide Örgütü unsurlarının savaşa katıldıkları suçlamasında bulundu. ''Yabancılar'' terimini kullaranak El-Kaide Örgütü'ne işaret eden Ömer Haşi Adem; ''Bu savaşın ardında yabancılar var'' dedi.

Geçtiğimiz ay El-Kaide Örgütü'nün lideri Usame Bin Laden bir ses bandıyla Somalililere seslenerek onları Somali'deki İslami Mahkemeler Lideri Şerif Şeyh Ahmed rejimini devirmeye çağırmış ve kendisini de mürted diye vasıflandırmıştı.

Çatışmaların sebebi

Genç Mücahitler Hareketi, geçici hükümet ile mahkemeleri suçlayarak savaşı onların başlattığını ifade etti. Genç Mücahitler Hareketi yetkililerinden Ali Mahmud Raci; ''İslami Mahkemeler, hareketin bulunduğu bölgelere saldırdı'' dedi. İslami Parti de savaşa girmeyi istemediğini ancak sonunda girmek zorunda kaldığını belirtti.

Bu arada, Ulusal Güvenlik Bakanı Ömer Haşi Adem ise aksi iddiada bulunarak Genç Mücahitler Hareketi'ni İslami Mahkemelerdeki yetkililer ve vatandaşları yakalayarak çatışmaları başlatmakla suçladı. Ömer Haşi Adem, bu yakalamalar neticesinde geçici hükümetin adım atmak zorunda kaldığını söyledi. Ayrıca, operasyonlarını durdurduğu taktirde muhalefetle müzakerelere hazır olduklarını belirtti.

El-Cezire muhabiri, Genç Mücahitler Hareketi'nin Mogadişu'daki ana caddeyi ele geçirdiğini Bekran Çarşısı'na ve başkentin kuzeyindeki bölgelere geçişleri kontrol ettiğini söyledi. Hareket, ayrıca futbol sahasını, Sosyalist Parti'nin Yakşid'deki merkezini ve sanayi sokağındaki eski savunma bakanlığını ele geçirdi.

Müslüman Alimler Heyeti başkanı Şeyh Beşir Salad, iki taraf arasında geçen savaşın durdurulması için bir basın toplantısı düzenledi. Şeyh Beşir Salad, hükümetin, alimlerin savaşın durdurulması talebini, şartsız ve askıya alınan sorunların çözümü için bir uzlaşma yöntemine gidilmeden ve müzakerelere başvurulmadan kabul ettiğini açıkladı.

İslami Parti de savaşın durdurulmasını onayladı. Ancak Genç Mücahitler Hareketi ile müzakereler yapmakla sorumlu heyet, hareketin, alimlerin şiddetin sona erdirilmesi talebini onayladığı yönünde henüz bir bilgi ulaştırmadı.

Ölenlerin çoğu kadın ve çocuk

Huya Kabileleri Meclisi de tüm taraflardan düşmanlığın sona erdirilmesini, sorunların giderilmesi için uzlaşma ve müzakere yoluna gidilmesini istedi. Meclisin başkanı Muhammed Hasan Had, bu çatışmalarda ölenlerin şehit sayılmayacağını belirtti.

Diğer taraftan tıbbi kaynakların açıklamalarına göre dördüncü gününe girilen bu çatışmalarda ölenlerin büyük kısmını kadınlar ve çocuklar oluşturmaktadır. Özellikle başkentin kuzey kesimindeki Yakşid, Vartikli ve sanayi sokağında siviller yaşadıkları güçlükler nedeniyle evlerini terketmek zorunda kaldı. Sivil halkın boşalttığı bölgeler arasında futbol sahasına, sosyalist partinin eski bürosuna yakın semtler, Tevfik Bölgesi'nin büyük kısmı ve Biad Çarşısı Semti yer almaktadır.

Bilindiği üzere Genç Mücahitler Hareketi, geçmişte İslami Mahkemeler Birliği'nden ayrılmıştır ve bugün İslami Mahkemelere karşı savaşmaktadır. Somali muhalefeti genel olarak İslam Şeriatının uygulanmasını, yasal olmayan yollarla ülkede varlık gösteren, Somali halkının isteği ile değil de, Etiyopya işbirlikçileri ve geçici hükümette temsil olunan batılı devletlerin isteğiyle ülkeye gelen Afrika Güçlerinin ülkeden çıkarılmasını istemektedir.

Somali Cumhurbaşkanı Şeyh Şerif Ahmed ise bir yandan İslami muhalefetin istekleri bir yandan Uluslararası Toplum'la yapılan anlaşmalar arasında kalması nedeniyle zor günler geçirmektedir.