Hilmi Yavuz'dan ilginç çıkış...

Erciyes Üniversitesi (ERÜ) tarafından düzenlenen, 'Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Aydınların Soy Kütüğü' konulu konferansa yazar ve şair Hilmi Yavuz konuşmacı olarak katıldı.

Sabancı Kültür Sitesi'nde gerçekleştirilen programın açılış konuşmasını yapan ERÜ Rektörü Prof. Dr. Fahrettin Keleştemur, Türkiye'de bir aydın probleminin olduğunu belirterek, 'Maalesef, biz birkaç yüzyıldır aydın konusunda ciddi sıkıntılar çeken bir toplumuz. En azından benim hatırlayabildiğim kadarıyla evrensel boyutlarda bilgi üreten,
hem yerel sıkıntılarımızı araştıran hem de tüm boyutlarda bilgi üreten bir toplum haline gelemedik' dedi.

Ardından kürsüye gelerek söz alan şair ve yazar Hilmi Yavuz, Tanzimat döneminde İbrahim Şinasi Efendi ile Ahmet Cevdet Paşa arasında bir ikilik görüldüğünü kaydetti.

Soy kütüğünün bu iki yazardan başlaması gerektiğinin altını çizen Yavuz, 'Çünkü Tanzimat döneminde ilk defa Osmanlı aydınları arasında bir ikilik görüldü. Bu ikilikte batılı modern tarafı Şinasi, doğulu, yani geleneksel tarafı da Ahmet Cevdet Paşa temsil etti. Tanzimat'tan bu yana Osmanlı münevverlerinden Cumhuriyet dönemi aydınlarına kadar
bir soy kütüğü araştırması yapılmalı. Bu soy kütüğü; Cumhuriyet dönemindeki aydınların, Tanzimatçı ya da İkinci Meşrutiyetçi Osmanlı münevverlerinden radikal bir biçimde farklılık gösterip göstermedikleri bakımından bize yol gösterecektir. Çünkü Tanzimat dönemi aydınlamasının, aydınlanmacı dünya görüşü bağlamında edebi bir etkinlik üretebildiğini söyleyebilmek bana göre zordur' ifadelerini kullandı.

Namık Kemal'in siyasi görüşleri bağlamında tam bir aydınlanmacı olamayacağının altını çizen Yavuz, 'Namık Kemal'in siyasal alandaki entelektüel etkinliğinin aydınlanmaya bir yığma aydınlanmacı olarak eklenmesinde İslam'ın belirleyici bir konumu vardır. Doğal hukukun kaynağını akıl değil, Allah'ı gösteren Namık Kemal'in dine ilişkin fikirlerinin 18. yüzyıl aydınlanmasından değil, 19. yüzyılın romantizminden etkilendiği rahatlıkla öne sürülebilir. Bir kez daha belirteyim ki, Namık Kemal siyasi görüşlerinde kısmen aydınlanmanın, edebi anlayışında ise Fransız Romantizmi'nin temsilcisidir' dedi.