Kriz bitti mi? İşte 3 işaret

VERİ 1

Şubat?ta önceki yılın aynı ayına göre yüzde 23.8 gerileyen sanayi üretimi Mart?ta ise beklentilerin daha altında yüzde 20.9 geriledi. Kıyaslama önceki yılla değil de bir önceki ayla yapıldığında ise 2009 yılı Mart ayının, 2009 Şubat ayına göre çok daha iyi geçtiği, sektörlerin toparlandığı gözleniyor. ÖTV etkisiyle Nisan?da toparlanmanın daha da hız kazanması bekleniyor.

Sanayi üretimi Mart ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 20.9 düşüş gösterdi. Sanayi üretimi, 2008 yılı Mart ayında yüzde 2.6 artmıştı. Ancak karşılaştırma bir önceki aya göre yapıldığında ise verilerin iyileşme belirtisi gösterdiği ortaya çıkıyor. TÜİK?in yayınladığı aylık değişim endeksine bakıldığında Ocak?ta yüzde 5.3 düşen toplam sanayi üretiminin Şubat?ta yüzde 4.4 gerilediği, Mart?ta ise yüzde 13.4?lük artıya geçtiği dikkati çekiyor.

İktisadi faaliyetler tek tek incelendiğinde de Mart ayı rakamlarının Şubat?a göre çok iyi olduğu gözleniyor. Örneğin imalat sanayiinde Şubat ayındaki gerileme yüzde 2.6 olurken, Mart?ta ise Şubat?a göre yüzde 13.4?lük bir artış görüldü. Tekstil ürünleri imalatında üretim endeksinin Şubat?ta eksi 3.9 iken Mart?ta yüzde 16.5 artıya geçtiği dikkati çekti. Gayrisafi yurtiçi hasıla verilerinin öncüsü olan ve büyümeye yaklaşık yüzde 25 etki eden toplam sanayi üretiminin ÖTV indirimlerinin etkisiyle Nisan ayında Mart?a göre daha da iyi sonuçlar çıkarması bekleniyor.

Yıllık kıyaslama kötü

2008 Mart-2009 Mart olarak bakıldığında ise verilerin hâlâ kötü olduğu görülüyor. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2009 yılı Mart ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi yüzde 9.7, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 23.5, elektrik, gaz ve su sektörü endeksi ise yüzde 3.3 geriledi.

Ana Sanayi Grupları Sınıflamasına göre, 2009 yılı Mart ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek düşüş yüzde 42.2 ile sermaye malı imalatında görüldü. Söz konusu sınıflamaya göre diğer gruplar incelendiğinde, dayanıklı tüketim malı imalatının yüzde 28, aramalı imalatının yüzde 22.2, dayanıksız tüketim malı imalatının yüzde 8.9 ve enerji üretiminin yüzde 6.5 oranında düştüğü gözlendi.

Taşıt araçları hala önde

İmalat Sanayi Üretim Endeksi alt gruplarının Mart ayında, 2008 yılı aynı ayına göre yüzde değişim oranları incelendiğinde, en yüksek düşüş oranı yüzde 53.1 ile Motorlu Kara Taşıtı, Römork ve Yarı Römork İmalatında gerçekleşti. Bunu, yüzde 41.8 ile Büro Makineleri ve Bilgisayar İmalatı ve yüzde 40.7?lik düşüşle Kok Kömürü Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı takip etti.

VERİ 2

Almanya?nın ihracatı 6 ay sonra ilk kez arttı

Küresel krizin toparlanma sürecine girdiğini düşünenler için en etkili verilerden biri ise Almanya?dan geldi. Mart ayında Almanya?nın ihracatının 6 ay sonra ilk kez arttığı açıklandı. Almanya?da sanayi üretimi ise Mart?ta değişmedi, ancak son 7 aydır bu veride sürekli düşüş olduğu gözönünde bulundurulursa bunun olumlu bir sinyal olduğu belirtiliyor. Uluslararası Para Fonu dünya büyümesinin motoru olan Çin?den gelen son ekonomik verilerin çok cesaretlendirici olduğunu belirterek, ?Ancak bunun sürdürülebilir olduğunu söylemek için erken? açıklaması yaptı. Analistlerden de aşırı iyimser olunmaması yönünde uyarılar geliyor. Mitsubishi?de görevli risk yöneticisi Tony Nunan, ?İnsanlar (test sonuçlarından sonra) iyimserliğe kapıldılar, çünkü sonuçlar düşündükleri kadar kötü çıkmadı. Ancak henüz hayati tehlikeyi atlatmış değiliz. Ekonomi henüz toparlanmadı ve fiyatlarda yeni bir dip olabilir? dedi.

İyimserlikle petrol 1 haftada yüzde 8 çıktı

* Dünya ekonomisinin durumuna ilişkin iyimserliğin artmasından sonra petrol fiyatı bu hafta yüzde 8?den fazla değer kazandı. ABD ham petrolünün varil fiyatı Haziran ayı teslimi dün 1.49 dolar artarak, 58.20 dolara çıktı. ABD ham petrolünün varil fiyatı önceki gün bir ara 58.57 dolara kadar yükselerek, son altı aydan sonra bu yılın en yüksek seviyesine çıkmıştı.

VERİ 3

ABD?de işsizliğin artış hızı düştü

ABD Çalışma Bakanlığı Mayıs ayında tarım dışı istihdamın 539 bin ile Ekim ayından beri en düşük seviyede azaldığını açıkladı. İşsizlik oranı ise beklentiler paralelinde yüzde 8.9?a yükseldi. Verilerin ardından ABD Hazine tahvili fiyatları artarken, euro da dolar karşısında son bir ayın yeni yüksek seviyesi olan 1.35 dolara ulaştı. Nisan ayına dair veriler Kanada?da istihdamda sürpriz bir artış olduğunu, ülkede istihdam edilenlerin sayısının 35 bin 900 kişi arttığını ortaya koydu.