ATO: Kriz bankalar için fırsat oldu

Ankara Ticaret Odası (ATO), küresel ekonomik krizin tüm sektörleri derinden etkilerken, bankacılık sektörünün, yüksek kredi faizleri ve hemen hemen tüm bankacılık işlem ve hizmetleri üzerinden aldıkları ücret ve komisyon gelirleriyle krizin etkisini diğer sektörlere yüklediğini savundu.
ATO'dan yapılan açıklamada, ATO'nun Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun (BDDK) ve bankalardan derlediği verilerin, 'yıllık yüzde 9-11 faiz oranıyla mevduat toplayıp, yüzde 30'a ulaşan kredi faizleriyle bu parayı satan bankaların, yüksek orandaki faiz marjıyla karını önemli ölçüde artırdığını' gösterdiği ifade edildi.

Bu yüzden bankaların kredilerden elde ettikleri faiz gelirlerinin hızla arttığı, 2008 yılında kredilerden elde ettikleri faiz geliri yüzde 32,4 artan bankaların topladıkları mevduat için yaptıkları faiz ödemelerindeki artışın ise yüzde 24'te kaldığı kaydedilen açıklamada, 'Bu yılın ilk iki aylık döneminde de bankaların kredilerden sağladığı faiz geliri yüzde 30,7 büyürken, mevduata ödedikleri faizdeki artış ise yüzde 25,2 olarak gerçekleşti.

BDDK'nın verilerine göre, 2008 yılında bankalar, 367,4 milyar lira olan kredilerden toplam 52,1 milyar lira faiz geliri elde ederken, 454,6 milyar lira olan mevduat için ise 43,9 milyar lira faiz ödedi' denildi.

Bankaların kriz döneminde özellikle küçük ve orta boy işletmelere (KOBİ) yönelik kredileri önemli ölçüde kıstığı, yeterli teminatı olan, gayrimenkul ipoteği veren işletmelerin dahi bankalardan kredi alamadığı bildirilen açıklamada, BDDK'nın verilerine göre, geçen yıl ekim ayında KOBİ'lere 99 milyar lira kredi kullandıran bankaların, KOBİ'lere verdiği kredilerin bu yıl şubat ayı sonunda 85,1 milyar liraya kadar gerilediği ifade edildi.

Kredi kullandırdıkları müşterilerinden peşin aldığı ücret ve komisyonların, 2008 yılında bir önceki yıla göre yüzde 22,8 oranında artarak 2,5 milyar liraya yükselen bankaların, kredileri kısmalarına rağmen, bu yılın ilk iki ayında kullandırdıkları krediler üzerinden müşterilerinden aldıkları ücret ve komisyonların yüzde 34,7 artarak, 476 milyon liraya çıktığı bildirildi.

Devletin, kayıt dışıyla mücadele amacıyla kira ve benzeri birçok ödemenin bankacılık sistemi üzerinden yapılmasını zorunlu kılmasının da hizmetlerden aldıkları ücretleri sektörün önemli gelir kalemi haline getirdiğine işaret edilen açıklamada, bankacılık sektörünün 2008 yılında 10 milyar lira, bu yılın ilk iki ayında ise 1,6 milyar lira hizmet geliri elde ettiği ifade edildi.

Türk bankacılık sektörünün, bu yıl yüzde 39'u aşan brüt kar artışına imza atmaya hazırlandığı, geçen yıl yüzde 8,6 oranında azalan brüt karının bu yılın ilk iki ayında yüzde 39,1 oranında artarak, 4 milyar liraya yaklaştığı, net karının ise yüzde 38,3yükselişle 3,2 milyar lira olduğu belirtildi.

Kriz ortamında bankaların şirketlere destek değil, köstek olduğunu savunan ATO Başkanı Sinan Aygün, 'Hiçbir sektörde 10'a alınan malın 30'a satılması kabul edilemez. Bunun adı fırsat bankacılığı. Geçen yılın son çeyreğinde, bütün sektörler küçülürken, bankacılık sektörünün yüzde 9 büyümesi anlaşılır gibi değil' dedi.

Hesap işletim ücreti, havale ve komisyon ücretlerinin en çok şikayet edilen konular olduğunu belirten Aygün, bankaların hangi hizmet ve işlemlerden ücret ya da komisyon alıp, hangisinden alamayacağının yasayla belirlenmesi gerektiğini bildirdi.