Türkiye?de vergi kaçıran kaçırana...

Mükellefler 1 beyan ederken 3 kaçırıyorlar. Denetime tabi 113 bin mükellefin 78,8 milyar lira gelir beyan ederken, 211,1 milyar lirayı kaçırdıkları tesbit edildi. En fazla vergi kaçağı, BSMV, damga vergisi ile veraset ve intikal vergisinde yaşanıyor.

Maliye Bakanlığı?nın 2008 yılı vergi denetimleri, incelemeye alınan mükelleflerin, beyan ettikleri gelirin yaklaşık 3 mislini kaçırdıklarını ortaya koydu. Gelir İdaresi Başkanlığı Faaliyet Raporundan derlediği verilere göre, Maliye Bakanlığı denetim elemanları, geçen yıl 113 bin 73 vergi incelemesinde bulundu. Bunun 68 bin 89'u Vergi Denetmenlerince, 40 bin 162'si Vergi Dairesi Müdürlerince, 2 bin 351'i Gelirler Kontrolörlerince, 2 bin 257'si Hesap Uzmanlarınca, 214'ü de Maliye Müfettişlerince yürütüldü.

İncelemeye alınan mükelleflerin beyan ettiği matrah 78 milyar 838 milyon 889 bin 618 lira olarak belirlendi. Bu matrahın 48 milyar 488 milyon 423 bin 808 liralık bölümü Vergi Denetmenlerince, 19 milyar 205 milyon 401 bin 726 liralık bölümü de Hesap Uzmanlarınca kontrol edildi. Vergi denetimleri sonucunda devlete 78,8 milyar lira gelir bildiren mükelleflerin 211 milyar 92 milyon 889 bin 340 lirayı ise kaçırdığı anlaşıldı. Böylece beyan edilen gelirin yaklaşık 3 katı kaçırıldı. Bir başka ifadeyle de her 100 liranın sadece 27,2 lirası beyan edildi, geri kalan 72,8 lira ise devletten gizlendi.

İnceleme başına tespit edilen gelir kaçağı da 1 milyon 866 bin 873 lira olarak hesaplandı. Devletten gizlenen gelirlere tahakkuk ettirilen vergi ise 4 milyar 692 milyon 368 bin 482 lira oldu.

BEYAN 6.9 MİLYAR, KAÇAK 190.5 MİLYAR

Vergi denetim birimlerinin incelemelerinde, en çarpıcı sonuç, Gelirler Kontrolörlerinin incelemelerinde ortaya çıktı. 6 milyar 906 milyon 461 bin 648 liralık matrah incelemesi yapan Gelirler Kontrolörleri, 190 milyar 481 milyon 501 bin 165 liralık kaçağa ulaştı. Bu şekilde kontrolörlerin denetledikleri mükelleflerin, beyan ettikleri gelirin 28 katını kaçırdıkları anlaşıldı.

Hesap Uzmanlarında 19 milyar 205 milyon liralık matrahta 11 milyar 828 milyon lira, Maliye Müfettişlerinde 1 milyar 989 milyon liralık matrahta 158 milyon lira, Vergi Denetmenlerinde 48 milyar 488 milyon liralık matrahta 7 milyar 803 lira, Vergi Dairesi Müdürlerinde ise 2 milyar 249 milyon liralık matrahta 821 milyon lira fark bulundu.
Maliye Bakanlığı denetim birimlerinin geçen yılki vergi inceleme sonuçları şöyle:

KAÇIRILAN - BEYAN EDİLEN - KAÇIRILAN GELİRİN GELİR VERGİSİ - DENETİM BİR. RAPOR SAYISI (Bin TL) (Bin TL) (Bin TL)

Teftiş Kurulu 214 1.989.392,1 158.452,7 12.763,8
Hesap Uzmanları K. 2.257 19.205.401,7 11.828.006,6 1.181.730,5
Gelirler Kontrolörleri 2.351 6.906.461,6 190.481,501,2 1.725.714,3
Vergi Denetmenleri 68.089 48.488.423,8 7.803.234,7 1.693.601,8
Vergi Dairesi Md. 40.162 2.249.210,3 821.694,1 78.558,0
=============
KAÇIRILAN - BEYAN EDİLEN KAÇIRILAN GELİRİN - GELİR GELİR VERGİSİ - VERGİ TÜRLERİ (Bin TL) (Bin TL) (Bin TL)

Gelir Vergisi 1.522.122,3 2.066.289,3 362.776,2
Kurumlar Vergisi 3.146.979,5 6.284.693,9 1.377.186,0
Katma Değer Vergisi 57.301.564,1 6.338.667,3 1.498.547,8
Banka Sigorta Mua. V. 8.494.038,7 178.386.415,8 421.531,5
Veraset ve İntikal V. 2.650,2 19.721,9 1.787,8
Damga Vergisi 542.012,5 9.332.452,7 71.189,5
KDV İadesi 2.711.517,7 892.786,6 80.799,2
Geçici Vergi 806.151,4 3.971.449,9 637.460,4
Diğerleri 4.311.853,3 3.800.412,1 241.090,1

BSMV VE DAMGA VERGİSİNDE BÜYÜK KAÇAK

Vergi inceleme sonuçları, vergi türleri itibariyle en fazla kaçağın bankacılık işlemlerinde yaşandığını gözler önüne serdi. Vergi denetim birimleri, geçen yıl 16 bin 799 gelir vergisi, 11 bin 118 kurumlar vergisi, 32 bin 469 KDV, 13 bin 422 geçici vergi, bin 246 banka ve sigorta muameleleri vergisi, bin 918 KDV iadesi, bin 90 damga vergisi ve 39 veraset ve intikal vergisi incelemesi gerçekleştirdi.

BSMV incelemelerinde 8 milyar 494 milyon 38 bin 669 liralık beyana karşılık, 178 milyar 386 milyon 415 bin 821 lira gelir devletten gizlendi. Böylece matrahın 21 katı kaçırılmış oldu.

Damga vergisinde de gerçek gelirin 17.2 katı kaçırılırken, kaçak miktarı gelir vergisinde 1'e karşı 1.4, kurumlar vergisinde 1'e karşı 2, veraset ve intikal vergisinde 1'e karşı 7.4, geçici vergide ise 1'e karşı 4.9 şeklinde belirlendi.

YOĞUN VE YAYGIN DENETİMLER

Bu arada, bin 167 vergi denetmeni ile yoklama yetki belgesine sahip 47 bin 190 maliye memuru, 2008 yılı içerisinde yaygın ve yoğun vergi denetimleri kapsamında da 4 milyon 313 bin 620 mükellef nezdinde denetim faaliyeti gerçekleştirdi. Alış verişlerde fatura-fiş verilip verilmediği, irsaliye belgesi düzenlenip düzenlenmediği ve diğer yükümlülüklere aykırı hareket edilip edilmediği hususlarının kontrol edildiği bu denetimlerde, mevzuata aykırı davrananlara 176 milyon 213 bin 518 lira usulsüzlük cezası kesildi.