'367 şartı' siyasi partilerin güvencesi olacak

AK Parti'nin hukukçu kurmayları, anayasa değişikliği çalışmalarını tamamladı. Parti yönetiminden geçtikten sonra Meclis'e sunulacak olan taslak pakette, demokratik siyasî hayatı yakından ilgilendiren düzenlemeler yer alıyor.

Edinilen bilgilere göre Venedik Kriterleri esas alınarak partilerin kapatılması zorlaştırılıyor, dava açma Meclis'in onayına bırakılıyor. Bu konuda ilginç bir kriter belirlendi. Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanı adaylığını engellemek için çıkartılan '367 şartı' siyasi partiler için en büyük güvence haline getirildi. Yargıtay cumhuriyet başsavcısı kapatma davası açmak istediğinde talep Meclis Genel Kurulu'nda gizli oylanacak ve üye tamsayısının (550) üçte ikisinin desteği aranacak. 367 milletvekilinin 'evet' demediği parti hakkında kapatma davası açılamayacak.

AK Parti'nin hukukçu kurmayları tarafından hazırlanan paket önce MYK'da tartışılacak. Ardından Başbakan Erdoğan'a sunulacak. Onay alınması halinde Meclis Başkanlığı'na verilecek. Anayasa paketinde, parti kapatma davalarıyla ilgili sistem yeni baştan düzenleniyor. Anayasa'nın 69. maddesinde yapılacak değişikliğe göre, siyasi partilere kapatma ve yaptırım şeklinde iki ayrı dava açılabilecek. Partiler, şiddet ve teröre başvurmaları ya da şiddet ve terör eylemlerini parti üyelerinin yoğun bir biçimde desteklemesi halinde kapatma davasına muhatap olacak. Terör ve şiddetin odağı olduğu tespiti yapılan parti önce Yargıtay cumhuriyet başsavcısı tarafından uyarılacak. Eğer parti 3 ay içinde bu fiili işleyenler hakkında işlem yapmıyor ve eylemleri yönetim organlarınca benimseniyorsa demokratik düzen için açık ve yakın tehlike olarak görülecek. Milletvekillerinin Meclis çalışmalarındaki oy ve sözleri ile beş yıl önce vuku bulan fiiller delil olmayacak.

Partilerin cezalandırılması iki kademeli olacak. Önce yaptırım, sonra kapatma davası gelecek. Anayasa Mahkemesi, dava konusu fiillerin ağırlığına göre öncelikle ilgili siyasi partinin en çok bir yıla kadar devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına, son çare ve istisnai olarak da kapatılmasına karar verebilecek.

Pakette, partilere yaptırım sadece Hazine yardımından mahrumiyet olarak düzenlenmiyor. Devlet yardımı cezası bir yılı geçmeyecek. Hakkında dava açılan partiye mahalli ve genel seçimlere katılamama, derneğe dönüşme gibi cezalar da öngörülüyor.

Anayasa Mahkemesi'nin yapısı ve üye seçim yönteminin yanı sıra üyelerin görev süresi de değişiyor. AK Parti'nin paketine göre Anayasa Mahkemesi'nde yaş haddini dolduruncaya kadar görev yapma dönemi kapanıyor. Yüksek mahkeme üyelerinin en fazla 9 yıl görev yapması öngörülüyor. Mevcut uygulamaya göre Anayasa Mahkemesi üyeleri 65 yaşını dolduruncaya kadar görevde kalabiliyor. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in atadığı üyelerden 1954 doğumlu Serruh Kaleli, 2019 yılına, 1955 doğumlu Serdar Özgüldür 2018 yılına kadar görevini sürdürebilecek. Merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından atanan Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç (1950), 19 yıldır görev yapıyor.

Toptan: Anayasa için partilerin uzlaşması Türkiye'ye heyecan katar

TBMM Başkanı Köksal Toptan, yeni bir anayasa yapımı konusunda Meclis'te grubu bulunan siyasi partilerin uzlaşma sağlamasının Türkiye'ye yeni bir heyecan katacağına inandığını söyledi. Toptan, 'Önümüzdeki günlerde o konuda da birtakım gayretlerimiz olacak.' dedi. Toptan, İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Murat Yalçıntaş ve beraberindeki heyeti kabul etti. Meclis'in çalışmaları hakkında bilgi veren Toptan, ciddi reformlar gerçekleştirdiklerini vurguladı. Kopenhag Kriterleri'nin tamamının yerine getirildiğine dikkat çekti. Toptan, Meclis gündeminde Ticaret Kanunu ve Borçlar Kanunu tasarılarının bulunduğunu hatırlatırken şu ifadeleri kullandı: 'Çok mutluyum ki bu iki temel kanun konusunda Meclis'te grubu bulunan siyasi partiler, görüş birliği içerisinde. Bunu çok önemsiyorum. Uzlaşmanın sadece bu iki kanun konusunda değil AB ile ilgili bütün yasalarda sağlanması için gayret sarf ediyorum. Yeni bir Anayasa yapımı konusunda da grupların uzlaşma sağlaması Türkiye'ye yeni bir heyecan katacak.'