Nesli tükenen canlılara 'Nuh'un Gemisi'

Küresel ısınmanın neden olduğu çevre felaketleri nedeniyle dünya üzerinde bir çok canlı türü tehlike altında.

Tükenen bitki ve hayvan türlerinin korunması için tek yol ise oluşturulan gen bankaları. TÜBİTAK-Marmara Araştırma Merkezi'nde yürütülen 'Nuh'un Gemisi' projesi de Türkiye'de nesli tükenen hayvan ırklarını koruma altına almak için çalışmalar yapıyor.

'Nuh'un Gemisi' projesi 10 üniversiteden, 100 bilim adamının işbirliği ile Mayıs 2006'da başlatılan bir proje. Türkiye'de nesli tükenmek üzere olan yerli büyük ve küçükbaş hayvanları koruma altına almak amacıyla oluşturulan 'Nuh'un Gemisi', 9 milyon TL.'yi bulan maliyeti ile Tarım Bakanlığı'nın da yürüttüğü en büyük proje olma özelliğini taşıyor.

Nuh'un Gemisi Projesi başladığından bu yana Türkiye'nin bölgelerine ait ırklar yeni belirlendi. Bunlar arasında 13 koyun, 6 sığır, 5 keçi, 5 at ırkı bulunuyor. Projedenin işleyişi ise şöyle:

Ekipler saf sürüleri bulmak için araziye çıkıyor. Her bir ırktan (Akkaraman, Morkaraman, Kıvırcık koyunu v.s.) 50 tane hayvan bulunuyor.

25 dişi, 25 erkek. Bunlar önce çiftliklere yerleşiyor. Sperm ve embriyoları dondurularak buradaki bankaya gönderiliyor. Bir soyun devamı için en az 50 adet hayvan bulunması gerekiyor. Çünkü üretim için 25 erkek, 25 dişi hücresinin olması gerekiyor.

Bazı ırklarda hiç sorunla karşılaşılmadığı halde, bazılarından hiç bulunamıyor. Çoğu ırk kaybolmaya başlamış. Örneğin, Nordus keçisi, Dağlıç, ya da Hemşin gibi ırklar artık Türkiye'de bulunmuyor. Çineçapari sadece 3 yetiştiricide var.

At cinslerindeki bilgi çiftlik hayvanlarına göre daha az. Eldeki veriler 10 sene öncesine dayanıyor. Bazı kaynaklarda 'Çamardı Kulası' adlı ırkın Niğde bölgesinde olduğu yazıyor.

Alageyik neslinde de durum aynı. Türkiye'de sadece 50 tane Alageyik olmasına rağmen koruma altına alınmadıkları biliniyor. Şu an gen bankasında bir tane Alageyik hücresi var. O da Antalya'da yaşayan bir Alageyikten ölmeden önce alınan bir doku.