'Bütçe açığının artmasını bekliyoruz'

TÜSİAD-Koç Üniversitesi Ekonomi Araştırma Forumu tarafından, Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezinde düzenlenen ''Küresel Kriz ve Türkiye Ekonomisi'' konferansında Ekren, küresel finansal krizin şiddetini azaltmış olsa da hala devam ettiğini söyledi.

Ekren, ''Artık küresel krizden aldığımız mesaj; herhangi bir sorun bütünün tamamını yansıtmaktadır'' dedi.

Gelişmiş ülkelerin büyüme dinamiği ile finansal sistemin yapısını bu süreçte sorgulamanın kaçınılmaz olduğuna işaret eden Ekren, böyle bir sürecin reel sektör sendromlarını da mutlaka içereceğini vurguladı.

Küresel finansal krizin nedeninin likidite bolluğu olduğunu, açıklanan bütün paketlerin de temel içerik olarak piyasalara likidite enjekte ettiğini ifade eden Ekren, bunun sorunu daha karmaşık hale getirdiğine, temel sorunun burada yattığına dikkat çekti.

Nazım Ekren, bazı ülkelerin rezerv para üreterek bu sorunu kolayca çözmek istediğine işaret ederek, ''Dolarizyon dediğimiz sürecin dünyanın tamamı için bir sorun teşkil ettiğini de belirtmek gerekiyor'' şeklinde konuştu.

Ekren, Türkiye gibi ülkelerde mali alanın değişik nedenlerle daralıyor olmasının para politikası araçlarını daha etkin kullanmayı zorunlu kıldığını vurguladı.

-''KURGUSU İYİ ADIM ATMAK KAÇINILMAZDIR''-

Türkiye'nin küresel krizden, finansal ve ticaret kanalı olarak etkilendiğini ifade eden Ekren, şunları kaydetti:

''Finansal kanalda temel sorun ulusal tasarrufların yetersizliği ve kullanımındaki çarpıklıktır. Borçlanma mekanizmasını kullanmak eski döneme oranla çok mümkün olmadığından tasarrufların yönetimini yeniden düşünmek gerek. Yeni dönemde krizden az etkilenmiş ülkelere yönelik Eximbank ülke riski veya proje kredileri ile (ticari kanal) bunu da yönetme şansımız olacaktır. Türkiye'nin uyguladığı ekonomi politikaları konusunda son derece dikkatli, kurgusu iyi düzenlenmiş adım atmak kaçınılmazdır. Bütün alanlarda fiyat miktarları küresel ölçekte belirleniyorsa, Türkiye'de özel bir sorunla karşı karşıya kalabilir.''

Ekonomik Koordinasyon Kurulu ile süreci yönetme şansının eksiye oranla şimdi daha fazla olduğuna işaret eden Bakan Ekren, ''Türkiye'de bütçe açığının, kamu borç stoğunun kaçınılmaz şekilde bu sene artmasını bekliyoruz. Bu, küresel sürecin ortaya çıkardığı sendromların normal bir sonucu'' dedi.

Nazım Ekren, bütçe açığı ve kamu borç stoğuna ek olarak faiz dışı fazla değişikliklerinin de önemli olduğunu, önümüzdeki dönemde belkide kamu sektörü açısından yapılan en önemli yapısal reform alanlarının burası olacağını belirtti.

Ekren, ''2009'da bunun yasal çerçevesini bitirmeyi, önümüzdeki yıllarda da bütçeyi ve bütçeleme sürecini mali kurala oturtacak bir süreci de başlatmayı arzu ediyoruz'' şeklinde konuştu.

-ORTA VADELİ PROGRAM VE ORTA VADELİ MALİ PLAN-

Hükümetin açıkladığı paketlerin önemli bir kısmını geçici, az bir kısmını da kalıcı düzenlemelerin oluşturduğunu ifade eden Ekren, orta vadeli perspektifte birinci adım olarak katılım öncesi programı açıkladıklarını, ikinci önemli orta vadeli perspektifi sağlayacak temel dokümanın da mayıs sonu haziran ayı ilan edecekleri, orta vadeli program ve orta vadeli mali plan olacağını bildirdi.

Bunun da tarihinin 2010-2011-2012'yi kapsayacağını belirten Ekren, ''2007-2013 kalkınma planındaki hedefimizde 3 yılda neler yapılacağını da vurgulamak istiyoruz'' dedi.

2008 ve 2009'u kapsayan paketlerin miktarının 36,3 milyar dolar olduğunu ve milli gelirin yüzde 3,8'ine denk geldiğini ifade eden Ekren, sektörleri belirlerken, öncelikle stok artışlarını ortadan kaldıracak veya stokları azaltacak reel sektöre yönelik tedbirleri de uygulamaya koyacaklarını söyledi.

Nazım Ekren, şunları kaydetti:

''Önümüzdeki dönemde kısa vadeli uygulamaya koymayı planladığımız en önemli paketimiz reel sektör destek paketidir. Bunun üç alt bileşeni olmasını planlıyoruz. Kredi garanti fonunun etkinliğini ve rolünü artırmak. Sektörel ve bölgesel bazda bir ayak olarak teşvik mekanizmasını getirmeyi düşünüyoruz. Üçüncü olarak da şirketlerimizin yapılandırılmasıdır.

İkinci paketimiz istihdamda ise işsizlerin işsizlik nedenini dikkatli analiz edip, örneğin iş yeri kapanan ve iflas eden, işten çıkartılan, geçici işte çalışan vatandaş gurubumuz için ayrı bir düzenleme, işgücü piyasasına şimdi dahil olan genç nüfus için ayrı bir düzenleme, bunlar dışında kayıt dışı ya da normal bir faaliyetten dolayı ekonomik sürece giremeyenler için bir sosyal koruma programının da entegre şekilde yürütülmesini planlayan bir paket için de ilgili bakanlığımız ve bürokratlarımız çalışmaya devam ediyor.''

Ekren, paketlerin zamanlamasına ilişkin bir soru üzerine de ''Muhtemelen çok kısa zamanda biter'' yanıtını verdi.