İşsizlikte rekor artış

İşsiz sayısı Ocak döneminde bir yıl öncesine göre 1 milyon 59 bin kişi artarak 3 milyon 650 bin kişiye çıktı. İşsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11.6'dan yüzde 15.5'e çıkarak yeni bir rekor kırdı. Genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 21.2'den yüzde 27.9'a çıktı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yeni nüfus sayımı verilerine göre revize ettiği, Aralık, Ocak ve Şubat aylarını kapsayan Hanehalkı İşgücü Araştırması 2009 Ocak Aralık Dönemi Sonuçlarını açıkladı.

GENÇ NÜFUSTA İŞSİZLİK YÜZDE 28'E ÇIKTI

Buna göre, bir önceki yılın aynı dönemine göre, istihdam 75 bin kişi artarak 19 milyon 798 binden 19 milyon 873 bine yükselirken, işsiz sayısı 1 milyon 59 bin kişi artarak 2 milyon 591 binden 3 milyon 650 bine çıktı. Ocak döneminde tarım sektöründe çalışan sayısı 259 bin kişi artarken, tarım dışı sektörlerde çalışanların sayısı 184 bin kişi azaldı.

Mevcut işsizlerin yüzde 14.4'üne karşılık gelen 527 bin kişi bu dönemde işten ayrıldı.

Bu rakamlarla istihdam oranı yüzde 39.3'ten yüzde 38.7'ye inerken, işsizlik oranı 3.9 puan birden yükselerek yüzde 11.6'dan yüzde 15.5'e yükseldi.

Tarım dışı işsizlik oranı yüzde 13.7'den yüzde 19'a, genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 21.2'den yüzde 27.9'a çıktı.

Kentte işsizlik oranı yüzde 13'ten yüzde 17.2'ye, kırsalda işsizlik oranı yüzde 8.4'ten yüzde 11.8'e çıktı.

UMUTSUZLAR 2.4 MİLYONA YÜKSELDİ

'Umutsuzlar' olarak bilinen, iş aramayıp, çalışmaya hazır olanların sayısı 497 bin kişi artarak 2 milyon 394 bine çıktı. Bu grup içinde yer alan, iş bulma ümidi olmayanların sayısı 199 bin kişi artarak 873 bine yükseldi. Umutsuzların 1 milyon 100 bini erkek, 1 milyon 293 bini kadınlardan oluştu.

Ocak döneminde Türkiye'de kurumsal olmayan sivil nüfus bir önceki yılın aynı dönemine göre 820 bin kişilik bir artış ile 70 milyon 166 bin kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus ise 888 bin kişi artarak 51 milyon 323 bin kişiye ulaştı.

İSTİHDAMDA SANAYİNİN PAYI GERİLİYOR

Ocak döneminde istihdam edilen 19 milyon 873 bin kişinin yüzde 21.8'si tarım, yüzde 20.7'si sanayi, yüzde 5'i inşaat, yüzde 52.5'si ise hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payının 1.2 puan, hizmetler sektörünün payının 0.7 puan arttığı, buna karşılık sanayi sektörünün payının 1.7 puan, inşaat sektörünün payının ise 0.2 puan azaldığı görüldü.

BEŞ İŞSİZDEN BİRİ, 1 YILDAN FAZLADIR İŞ ARIYOR

Bu dönemdeki işsizlerin; yüzde 74.4'ü erkek nüfus, yüzde 61.5'i lise altı eğitimli. Yüzde 22.1'i bir yıl ve daha uzun süredir iş arıyor. İşsizler sıklıkla (yüzde 31.8) 'eş-dost' vasıtasıyla iş arıyor. Yüzde 90'ı (3 milyon 284 bin kişi) daha önce bir işte çalıştı. Daha önce bir işte çalışmış olan işsizlerin yüzde 42.6'sı 'hizmetler', yüzde 26.5'i 'sanayi', yüzde 19.9'u 'inşaat', yüzde 8.8'i ise 'tarım' sektöründe çalıştı. Yüzde 2.2'si ise 8 yıldan önce işinden ayrıldı.

İşsizlerin yüzde 30.1'inin çalıştığı işin geçici olduğu belirlendi. Yüzde 23'ünü işten çıkarılanlar, yüzde 13.5'ini kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 8.5'ini işyerini kapatan/iflas edenler, yüzde 7.7'sini ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 7.1'ini öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar oluşturdu.

ÇALIŞANLARIN DÖRTTE ÜÇÜ ERKEK

Bu dönemde istihdam edilenlerin; yüzde 73.8'i erkek nüfustan oluştu. Yüzde 58.3'ü lise altı eğitimli. Yüzde 60.8'i ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, yüzde 27.9'u kendi hesabına ve işveren, yüzde 11.3'ü ücretsiz aile işçisi. Yüzde 57.6'sı '1-9 kişi arası' çalışanı olan işyerlerinde çalışıyor. Yüzde 2.6'sının ek bir işi vardır. Yüzde 4.2'si mevcut işini değiştirmek veya mevcut işine ek olarak bir iş arıyor. Ücretli olarak çalışanların yüzde 91.8'i sürekli bir işte çalışıyor.

KAYIT DIŞILIK ORANI YÜZDE 40.8

Yaptığı işten ötürü herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı, önceki yılın aynı dönemine göre 0,1 puanlık artışla yüzde 40.8 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 85.9'dan yüzde 84.5'e, tarım dışı sektörlerde yüzde 28.9'dan yüzde 28.6'ya düştü.

Ocak döneminde, Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 1.4 puanlık artışla yüzde 45.8 olarak gerçekleşti. Erkeklerde işgücüne katılma oranı geçen yılın aynı dönemine göre 1 puanlık artışla yüzde 69.1, kadınlarda 1.9 puanlık artışla yüzde 23.5 oldu. Kentsel yerlerde işgücüne katılma oranı 1.2 puanlık artışla yüzde 44.7, kırsal yerlerde ise 1.9 puanlık artışla yüzde 48.4 seviyesinde gerçekleşti.

İşgücünün eğitim ve yaş dağılımları ise; toplam işgücünün yüzde 17.9'unu 15-24 yaş grubundakiler oluşturdu. Lise altı eğitimlilerde işgücüne katılma oranı yüzde 43.7 iken, yükseköğretim mezunlarında bu oran yüzde 77 oldu. Lise altı eğitimlilerde erkeklerin işgücüne katılma oranı yüzde 67.8 iken, kadınlarda yüzde 18.8. Lise ve dengi okul mezunlarında erkeklerde işgücüne katılma oranı yüzde 72.3 iken, kadınlarda yüzde 33.3. Yükseköğretim mezunlarında erkeklerde işgücüne katılma oranı yüzde 82.1 iken, kadınlarda yüzde 69.9 oldu.

12.8 MİLYON KİŞİ İŞGÜCÜ DIŞI KALDI

Ocak döneminde işgücü dışında olup, daha önce bir işte çalışanların yüzde 22.1'i 'tarım', yüzde 12.2'si 'sanayi', yüzde 3.9'u 'inşaat', yüzde 19.5'si ise 'hizmetler' sektöründe çalıştı. Yüzde 42.3'ü ise 8 yıldan önce işten ayrıldı.

Daha önce bir işte çalışıp, sözkonusu dönemde işgücü dışında olanların (12 milyon 876 bin kişi); yüzde 10.5'i emeklilik, yüzde 12.6'sı mevsim gereği, yüzde 7.7'si sağlık nedeniyle, yüzde 4.1'i eşinin isteği ve evlilik, yüzde 4.8'i işten çıkartılma/işyerinin kapanması, yüzde 3.3'ü işinden memnun olmama, yüzde 14.7'si diğer nedenlerle en son çalıştıkları işten ayrıldı.

Ocak döneminde 1 milyon 30 bin kişi işe yeni başladı veya iş değiştirdi. Bunun toplam istihdam içindeki oranı yüzde 5.2 olarak belirlendi. İşe yeni başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 30.4'ü 25-34 yaş grubunda bulunuyor.

Bu dönemde işe başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 20.3'ü 'sanayi', yüzde 45.3'ü 'hizmetler', yüzde 21.3'ü 'inşaat' sektöründe, yüzde 13.1'i ise 'tarım' sektöründe işe başladı.