Siyaset bilimci Prof. Dr. Doğu Ergil, ABD'nin yeni dönemde birlikte hareket edebileceği müttefiklik anlayışında olduğunu, bu modele en uygun ülkenin ise Türkiye olduğunu söyledi. Obama'nın Türkiye ziyaretini çok yönlü ve son derece önemli bulan Uluslararası Strateji Kurumu(USAK) Başkanı Sedat Laçiner ise bunun Türkiye üzerinden Batı ile İslam dünyası arasında farklıklara saygıya dayalı ortak bir ilişkinin başlangıcı olarak gördüğünü ifade etti. Uzmanlar, bunun için Türkiye'nin öncelikle kendi iç ve dış sorunlarını çözmesi gerektiğine işaret etti.
Obama'nın dünyada da büyük ilgiyle takip edilen Türkiye gezisini Cihan Haber Ajansı'na yorumlayan uzmanlar, gezinin hem ilk olması, hem de verilen mesajlar bakımından çok yönlü bir anlam içerdiğini söyledi. Obama'nın TBMM'de verdiği mesajı daha önce Kasım 1999'da aynı çatı altında eski ABD Başkanı Bill Clinton'nın yaptığı konuşma ile kıyaslayan USAK Başkanı Laçiner, 'Clinton'nun konuşması daha edebi ve duygusaldı. Dolayısıyla daha etkileyiciydi. Obama'nın konuşmasında ise daha çok talepler ve vaatler vardı. Eski dönemin bittiğini yeni dönemin başladığını ortaya koyan bir konuşmaydı. Önümüzdeki sürece rehberlik edecek bir açıklama oldu. Somut bir şeyler yapmaya dönük mesajlar verdi.' şeklinde konuştu. Bush döneminde özellikle İslam dünyası başta olmak üzere tüm dünyada ABD'ye karşı büyük bir nefret oluştuğunu hatırlatan Doğu Ergil ise 'ABD'nin dünyadaki itibarı yerlerdeydi. Şimdi bunu temizlemek istiyor. Ancak bunu zorla değil başka milletlerin farklılıklarını kabul ederek ortak değerler paydasında çözmek istiyor. Bunu ise iyi, kamu düzeni laik ama halkı Müslüman olan Türkiye üzerinden yapabileceğine inanıyor.' dedi.
MODEL ORTAKLIK
Laçiner, Obama'nın verdiği mesajlarda ABD'nin daha önce Türkiye'ye karşı hatalar yaptığını kabul ettiğini, ancak bunun zamanla giderileceği mesajını verdiğini söyledi. Laçiner, 'ABD'nin daha önce stratejik ortaklık doktrini vardı. Şimdi model ortaklık doktrini geliştiriyor. Startejik ortaklıkta Türkiye'yi kapsamıyor. Başkaları da var. Ancak, model ortaklıkta sadece Türk var. Burada iki ülke arasında olan bir ilişki söz konusudur. ABD Türkiye ile arasında model inşa etme ihtiyacında.' dedi.
Batı'nın İslam dünyası ile sorunlu bir ilişkisinin olduğunu, bunun tek istisnasının Türkiye olduğunu vurgulayan Laçiner şöyle konuştu: 'Batı ile Doğu arasında bir başarı örneği yok. Hep olumsuzluklar var. Bütün örneklerde Batı dünyası İslam alemini eze eze yeniyor, öldürüyor. Yani El Kaide'nin tam da dediklerini yaptı bugüne kadar. Yani önce sizin yüzünüze güler, sonra ezer? Ancak Türkiye bu düşünceyi yıkıyor. Ama tam yıkabilmesi için AB'ye üye olması lazım. Çünkü, AB'ye entegre olmuş, kendi sorunlarını çözmüş bir Türkiye ABD'ye de faydalı. Onun sorularını ancak böyle bir Türkiye çözebilir.'
Laçiner, Obama'nın Ermeni sorunu konusunda ise Türkiye'nin istediği şeyleri söylediğini ve diasporaya bu konuyu Kongre'ye getirmeyin mesajı verdiğini ifade ederken, PKK konusunda ise ortak terör örgütünü ortak düşman ilan ettiğini, ancak Bush'tan farklı şeyler söylemediğini kaydetti.
TÜRKİYE, BÖLGENİN YILDIZI TEK PARLAYAN ÜLKESİ
'Bu ziyaretle Türkiye tam da böyle bir güç oldu.' diyen Laçiner, 'Çünkü Rusya dışında hem siyasi hem de ekonomik anlamda Türkiye ile kıyaslanabilecek bir devlet ya da güç yok. İlk ziyaretini buraya yapması dünya tarafından özellikle Rusya ve Çin tarafından ilgiyle takip edildi. Bu ziyaret Türkiye'nin bölgedeki partneri olduğunu ortaya koydu. ABD'yi Türkiye temsil ediyor artık. Ama tüm bunların ne anlama geldiğini ancak eyleme geçip geçmeyeceğini gördüğümüzde anlayabiliriz.' değerlendirmesinde bulundu.
BAŞBAKAN'IN DAVOS ÇIKIŞI
Laçiner, Başbakan'ın Davos'daki çıkışına da değindi. Laçiner, 'Başbakan'ın Davos'taki çıkışi yerindeydi. Zaten AB ülkelerinden bunu eleştiren de olmadı. Ancak Türkiye'deki Ergenekoncularla İsrail ve ABD'deki bazı Neoconların Başbakan aleyhinde bir kumpasa çevirme gayretkeşliğinin bir sonucuduydu. Antisemitizm düşmanı olduğunu göstermek için yapıyorlardı. Obama'nın gezisi bunun doğru olmadığını bir kez daha ortaya koymuş oldu. Türkiye bölgesinde yıldızı parlayan tek ülke olma yolunda hıza ilerliyor.'
ERGİL: ABD TÜRKİYE'YE İHTİYACI VAR
Siyaset bilimci Prof. Dr. Ergil ise Obama'nın hem yaptığı ziyaretin hem de verdiği mesajların ABD'nin dış politika değişikliğine gitme ihtiyacında olduğunu gösterdiğini aktardı. Bu politikanın temelini özellikle İslam dünyası ile 'ortak iş yapabilir müttefiklik' anlayışına dayandığının altını çizen Ergil, Türkiye'nin tam da bu modele uygun bir ülke olduğunu söyledi. Ancak bunun için Türkiye'nin de öncelikle hem kendi iç sorunlarını, hem de çevresiyle olan meselelerini çözmüş olması gerektiğine işaret eden Ergil, 'Türkiye'nin bu sorunlarını çözme konusunda yardımcı olabilirim, katkı sunabilirim diyor. Hatta temel ilkelerin belirlenmesinde yardımcı olabilirim dedi. Bu ilişkiyi eleştirenler olabilir ama önemli olan örtüşüyor olmasıdır. Yen bir dünya düzeni kurmak istiyor. Ama bunu zor kullanmadan her kültüre saygı duyarak ortak bir proje şeklinde yapmak istiyor.' dedi.
Ergil yeni dönemi Bush döneminden ayıracak bazı farklılıkları şöyle sıraladı: 'Yeni dönem Bush dönemine göre ayrımcı ve yayılmacı değil. Farklılıklara saygı duyularak yapılacak. Ortak değerler üzerinden yeni bir dünya barışı öngörülüyor. Yani başka milletlerin özelliklerine çıkarlarına ters düşmeden yeni barışık ve istikrar programına dayanıyor. Etnik ve mezhepsel sorunlarını çözen bir ülke istiyor. İyi bir partner olarak görmek istiyor.' (CİHAN)
